25/04/2024 16:30Thi Viện - Kho tàng thi ca Việt Nam và thế giới

Ai Sính
哀郢

Tác giả: Khuất Nguyên - 屈原

Thể thơ: Cổ phong (cổ thể); Nước: Trung Quốc; Thời kỳ: Chu
Đăng bởi Vanachi vào 20/12/2009 00:13

 

Nguyên tác

皇天之不純命兮,
何百姓之震愆?
民離散而相失兮,
方仲春而東遷。
去故鄉而就遠兮,
遵江夏以流亡。
出國門而軫懷兮,
甲之朝吾以行。
發郢都而去閭兮,
荒忽其焉極?
楫齊揚以容與兮,
哀見君而不再得。
望長楸而太息兮,
涕淫淫其若霰。
過夏首而西浮兮,
顧龍門而不見。
心嬋媛而傷懷兮,
眇不知其所蹠。
順風波以從流兮,
焉洋洋而為客。
淩陽侯之氾濫兮,
忽翱翔之焉薄。
心絓結而不解兮,
思蹇產而不釋。
將運舟而下浮兮,
上洞庭而下江。
去終古之所居兮,
今逍遙而來東。
羌靈魂之欲歸兮,
何須臾而忘反。
背夏浦而西思兮,
哀故都之日遠。
登大墳以遠望兮,
聊以舒吾憂心。
哀州土之平樂兮,
悲江介之遺風。
當陵陽之焉至兮,
淼南渡之焉如?
曾不知夏之為丘兮,
孰兩東門之可蕪?
心不怡之長久兮,
憂與愁其相接。
惟郢路之遼遠兮,
江與夏之不可涉。
忽若去不信兮,
至今九年而不復。
慘鬱鬱而不通兮,
蹇侘傺而含慼。
外承歡之汋約兮,
諶荏弱而難持。
忠湛湛而願進兮,
妒被離而鄣之。
堯舜之抗行兮,
瞭杳杳而薄天。
眾讒人之嫉妒兮,
被以不慈之偽名。
憎慍惀之脩美兮,
好夫人之康慨。
眾踥蹀而日進兮,
美超遠而逾邁。

亂曰:
曼余目以流觀兮,
冀壹反之何時。
鳥飛反故鄉兮,
狐死必首丘。
信非吾罪而棄逐兮,
何日夜而忘之!

Phiên âm

Hoàng thiên chi bất thuần mệnh hề,
Hà bách tính chi chấn khiên?
Dân ly tán nhi tương thất hề,
Phương trọng xuân nhi đông thiên.
Khứ cố hương nhi tựu viễn hề,
Tuân Giang, Hạ dĩ lưu vong.
Xuất quốc môn nhi chẩn hoài hề,
Giáp chi triều ngô dĩ hành.
Phát Sính đô nhi khứ lư hề,
Hoang hốt kỳ yên cực?
Tiếp tề dương dĩ dung dữ hề,
Ai kiến quân nhi bất tái đắc.
Vọng trường thu nhi thái tức hề,
Thế dâm dâm kỳ nhược tản.
Quá Hạ Thủ nhi tây phù hề,
Cố long môn nhi bất kiến.
Tâm thiền viện nhi thương hoài hề,
Miễu bất tri kỳ sở chích.
Thuận phong ba dĩ tòng lưu hề,
Yên dương dương nhi vị khách.
Lăng Dương Hầu chi phiếm lạm hề,
Hốt ngao tường chi yên bạc.
Tâm quái kết nhi bất giải hề,
Tư kiển sản nhi bất thích.
Tương vận chu nhi hạ phù hề,
Thướng Động Đình nhi há giang.
Khứ chung cổ chi sở cư hề,
Kim tiêu dao nhi lai đông.
Khương linh hồn chi dục quy hề,
Hà tu du nhi vong phản.
Bối hạ phố nhi tây tư hề,
Ai cố đô chi nhật viễn.
Đăng đại phần dĩ viễn vọng hề,
Liêu dĩ thư ngô ưu tâm.
Ai châu thổ chi bình lạc hề,
Bi giang giới chi di phong.
Đương Lăng Dương chi yên chí hề,
Diễu nam độ chi yên như?
Tằng bất tri hạ chi vi khâu hề,
Thục lưỡng đông môn chi khả vu?
Tâm bất di chi trường cửu hề,
Ưu dữ sầu kỳ tương tiếp.
Duy Sính lộ chi liêu viễn hề,
Giang dữ Hạ chi bất khả thiệp.
Hốt nhược khứ bất tín hề,
Chí kim cửu niên nhi bất phục.
Thảm uất uất nhi bất thông hề,
Kiển sá sế nhi hàm thích.
Ngoại thừa hoan chi thược ước hề,
Kham nhẫm nhược nhi nan trì.
Trung trạm trạm nhi nguyện tiến hề,
Đố bị ly nhi chương chi.
Nghiêu, Thuấn chi kháng hàng hề,
Liệu diểu diểu nhi bạc thiên.
Chúng sàm nhân chi tật đố hề,
Bị dĩ bất từ chi nguỵ danh.
Tăng uấn luân chi tu mỹ hề,
Hảo phu nhân chi khang khái.
Chúng thiếp điệp nhi nhật tiến hề,
Mỹ siêu viễn nhi du mại.

Loạn viết:
Man dư mục dĩ lưu quan hề,
Ký nhất phản chi hà thì.
Điểu phi phản cố hương hề,
Hồ tử tất thủ khâu.
Tín phi ngô tội nhi khí trục hề,
Hà nhật dạ nhi vong chi!

Bản dịch của Nhượng Tống

Cơ trời thực khôn lường thay đổi
Trăm họ kia nào tội lỗi gì!
Cùng nhau tan tác chia lìa
Giữa xuân tháng ấy, ta thì sang đông
Bỏ quê cũ tới vùng xa lạ
Theo dòng sông Giang, Hạ lênh đênh
Đau lòng ra khỏi cửa thành
Sớm mồng năm lúc sắm sanh lên đường
Xiết bao nỗi bàng hoàng bực bội
Lìa cửa nhà ra khỏi Sính đô
Mái chèo lơ lửng bơi đua
Xót mình xa hẳn nhà vua tự rày!
Qua Hạ Thủ sang tây trông lại
Cửa thành rồng nhìn mãi thấy đâu!
Thở dài ngắm dãy cây cao
Rưng rưng nước mắt tuôn trào như sương
Lòng đòi đoạn đau thương mê mệt
Đến đâu rồi, nào biết là đâu
Thuận dòng gió cả, sóng sâu
Bơ vơ đất khách đẫm màu thê lương
Qua Dương Hầu mênh mang nước ngập
Thuyền lượn lờ biết cập bến nao?
Trái tim không thắt mà đau
Vấn vương mối nghĩ buộc vào tự nhiên
Xuống sông cả lại lên bờ rộng
Thả con thuyền lêu lổng rong chơi
Xa lìa quê cũ ngàn đời
Chiếc thân này lúc lạc loài sang đông
Hồn vơ vẩn hằng mong trở lại
Nhớ chốn xưa sớm tối nào khuây
Quay lưng nhìn với phía tây
Đô thành xót nỗi mỗi ngày một xa
Lên cồn lớn trông ra man mác
Hoạ tấm thương khuây được một vài
Từ bến sông đến bãi ngoài
Xót thay nào vẻ yên vui ngày nào?
Chỉ Lăng Dương biết bao ngày tới
Qua bến nam biết lối nào đi?
Đến đài: đống đất đen xì
Cửa Đông: cỏ mọc xanh rì biết đâu!
Lòng buồn bã bấy lâu xiết nói
Mối lo này tiếp mối lo kia
Đường về đất Sính xa ghê
Sông Giang, sông Hạ khôn bề lội qua
Nào ai biết đi là đi hẳn
Chín năm ròng lận đận chốn này
Xót xa vãng chịu đã đầy
Thảm thương ai thấu nỗi này cho ai!
Vui, vui gượng mặt ngoài hỷ hả
Đau, đau ngầm bên dạ thiết tha
lòng trung mong giúp nước nhà
Ghét ghen bọn chúng cố mà bưng che
Kìa Nghiêu, Thuấn ai bì cho được
Đức nết hay sực nức tận trời
Dèm pha chúng đặt nên lời
Phao cho mang tiếng là người bất nhân!
Chẳng thích kẻ mươi phần tốt đẹp
Chỉ mong người một kiếp long đong
Lũ gian ngày một tiến đông
Người hiền đành lẽ ngoài vòng lánh xa

Vãn rằng:
Nhìn quanh đã mỏi mắt ta
Mong về mong mãi dễ mà được đâu!
Cáo chết ắt quay đầu núi cũ
Chim bay còn nhớ tổ rừng sâu
Đuổi ta ta tội gì đâu
Còn đời, còn nhớ ngày nào chưa quên
Bài này buồn thương cho kinh đô của nước Sở là đất Sính bị Tần vây hãm, Sở Hoài Vương chịu nhục tại nước Tần.

In từ trang: https://www.thivien.net/ » Khuất Nguyên » Ai Sính