28/04/2024 02:37Thi Viện - Kho tàng thi ca Việt Nam và thế giới
Thể thơ: Kinh thi; Nước: Trung Quốc; Thời kỳ: Chu
Đăng bởi Vanachi vào 01/10/2005 11:32
Nguyên tác
誰謂河廣？
一葦杭之。
誰謂宋遠？
跂予望之。
Phiên âm
Thuỳ vị Hà quảng ?
Nhất vĩ hàng chi.
Thuỳ vị Tống viễn ?
Xí dư vọng chi.Dịch nghĩa
Ai nói rằng sông Hoàng Hà là rộng ?
Một bó lau sậy có thể ôm mà nổi theo để lội qua được.
Ai nói rằng nước Tống xa ?
Nhón chân mà trông thì thì ta đã thấy được.Bản dịch của Tạ Quang Phát
Hoàng Hà ai nói rộng nào ?
Vượt qua, ôm một bó lau đủ rồi.
Ai rằng nước Tống xa xôi ?
Nhón chân cũng đủ cho tôi thấy mà.
Chú giải của Chu Hy:
Chương này thuộc phu.
vĩ: thuộc loài cây lau, cây sậy.
hàng: đi qua sông. Nước Vệ ở phía bắc sông Hoàng Hà, nước Tống ở phía nam sông Hoàng Hà.
Con gái bà Tuyên Khương được gả làm phu nhân Tống Hoàn Công, sanh ra Tương Công, rồi trở về luôn ở nước Vệ. Tương Công lên ngôi, phu nhân nhớ con, nhưng nghĩa lý không cho được về, vì vua nối ngôi (Tương Công) thừa kế mối trọng của cha, làm thể chế với tổ tiên. Mẹ đã bỏ ra thì đã tuyệt với tông miếu, không thể lấy tình riêng mà trở về được, cho nên làm bài thơi này.
Nói rằng: Ai nói rằng sông Hoàng Hà là rộng? - Chỉ thêm vào một bó lau sậy có thể ôm mà nổi theo để lội qua được. - Ai nói rằng nước Tống xa? - Nhón chân mà trông thì thì ta đã thấy được. - Rõ ràng là không phải nước Tống xa mà không thể đi đến, lại là nghĩa lý không thể được mà không đi về.