25/04/2024 18:25Thi Viện - Kho tàng thi ca Việt Nam và thế giới
Thể thơ: Ca trù (hát nói); Nước: Việt Nam; Thời kỳ: Nguyễn
Đăng bởi tôn tiền tử vào 20/02/2020 10:18
Mưỡu:
Việc đời đã chắc chắn đâu,
Ỡm ờ con tạo một màu trêu ngươi.
Nói:
Hoá nhi đa hí lộng[1],
Đúc chuốt ra, rồi bắt bẻ lắm âu.
Khéo gán phần những việc đâu đâu,
Biết là mấy phân hiêu bàn thác[2].
Sơ sinh bất hạnh thành đầu giác,
Vạn lý ưng nan tích vũ mao.[3]
Trót đã mang lấy tiếng anh hào,
Lại muốn chuốc nhàn sao cho phải.
Mặc xui khiến dám nghĩ đâu thành bại,
Đem thông minh mà đền lại hoá quân[4].
Thử xem con tạo xoay vần.
[1] Chữ Hán: 化兒多戱弄. Nghĩa: Con tạo hay trêu đùa.
[2] Chữ Hán: 紛囂槃錯. Nghĩa: Bận rộn, thắc mắc. Theo Hán thư, Ngu Hủ nói: “Bất ngộ bàn căn thác tiết, bất túc dĩ biệt lợi khí” 不遇槃根錯節，不足以別利氣 (Không gặp chõ rễ cứng thớ rắn, thì không phân biệt được đồ dùng sắc bén). Ý nói nếu không gặp việc khó thì tài không tỏ ra được.
[3] Chữ Hán: 初生不幸成頭角，萬里應難惜羽毛. Nghĩa: Mới sinh ra không may thành người có sừng sỏ, Muôn dặm khôn điều tiếc cánh lông. Ý nói mình đã là người có đầu óc, không lẽ tiếc tài mình mà chẳng đem dùng làm việc.
[4] Chữ Hán: 化鈞. Nghĩa: Cái cân của ông trời.