26/04/2024 01:12Thi Viện - Kho tàng thi ca Việt Nam và thế giới
Thể thơ: Thất ngôn bát cú; Nước: Việt Nam; Thời kỳ: Cận đại
Đăng bởi tôn tiền tử vào 20/02/2019 11:18
Nguyên tác
香屏英氣毓鍾來，
一片銜靈不染埃。
百里牧芻歸特簡，
二年槃錯見真才。
談心久剪巴山燭，
贈友行吟驛使梅。
南省北堂相密邇，
公餘晨夕賦蘭陔。
Phiên âm
Hương Bình anh khí dục chung lai,
Nhất phiến hàm linh bất nhiễm ai.
Bách lý[1] mục sô quy đặc giản,
Nhị niên bàn thác kiến chân tài.
Đàm tâm cửu tiễn Ba sơn chúc[2],
Tặng hữu hành ngâm dịch sứ mai[3].
Nam tỉnh bắc đường tương mật nhĩ,
Công dư thần tịch phú “Lan cai[4]”.Dịch nghĩa
Khí anh linh của sông Hương núi Ngự chung đúc lại
Một tấm linh hồn chẳng nhuốm bụi
Chăn dắt dân chúng trong trăm dặm vuông lại có lệnh đặc biệt gọi về
Sắp đặt việc công trong hai năm đã chứng tỏ cho người thấy mình thật sự tài giỏi.
Cùng ngồi bên cửa sổ cắt tàn cho nến sáng, lặng lẽ chẳng nói gì vì đã hiểu lòng nhau như đôi bạn ở núi Ba thuở xưa Ngày ấy đã lâu rồi nhỉ?
Tặng bạn khúc ngâm mai dịch
Sảnh đường bộ Lễ ở phía nam, nhà anh ở phía bắc, cả hai nơi đều gần gũi.
Sớm chiều rảnh việc công ở Bộ rồi thì lui về nhà phụng dưỡng mẹ như người con trong thơ “Lan cai”.Bản dịch của Trần Đình Tân
Hương Bình tú khí đúc nên anh
Chút bụi không hoen hồn vẫn thanh
Trăm dặm vỗ về tuân lệnh Thánh
Hai năm gánh vác thấy tài lành
Non Ba xưa nhớ câu đàm cựu
Sứ dịch giờ trao vận tiễn hành
Nhà bắc sở nam gần gũi nhỉ
Sớm hôm tiện báo đức sanh thành
[1] Kinh Dịch, lời thoán quẻ Chấn: “Chấn kinh bách lý” (Sấm động trăm dặm), tiếng sấm phát ra trong vòng 100 dặm vuông lấy đó làm cương vực một ấp tức một huyện sau này.
[2] Thơ Dạ vũ ký bắc của Lý Thương Ẩn đời Đường: “Quân vấn quy kỳ vị hữu kỳ, Ba sơn dạ vũ trướng thu trì; Hà đương cộng tiễn tây song chúc, Khước thoại Ba sơn dạ vũ thì” (Anh hỏi ngày về chửa định đâu, Non Ba mưa tới nước đầy ao; Bao giờ cùng cắt song tây nến, Nói chuyện non Ba mưa tối nào).
[3] Lục Khải thời Nam Bắc triều đã nhờ dịch sứ chuyển đến bạn là Phạm Diệp ở Lũng Đầu cành mai và bài thơ: “Chiết mai phùng dịch sứ, Ký dữ Lũng Đầu nhân; Giang Nam hà sở hữu, Liêu tặng nhất chi xuân” (Bẻ mai vừa gặp trạm, Gởi bạn Lũng Đầu nhân; Giang Nam vật hiếm lắm, Cầm tạm một cành xuân).
[4] Thúc Triết đời Tấn làm Bổ vong thi, trong số có bài Lan cai, có câu: “Tuân bỉ Nam Cai, Ngôn thái kỳ lan” (Men dọc thềm nam kia, Nói là hái rau lan). Ý nói người con có hiếu, hái rau về phụng dưỡng cha mẹ. Do đó lan cai thành từ trỏ việc làm của hiếu tử.