26/04/2024 07:28Thi Viện - Kho tàng thi ca Việt Nam và thế giới
Thể thơ: Ngũ ngôn cổ phong; Nước: Trung Quốc; Thời kỳ: Thịnh Đường
Đăng bởi tôn tiền tử vào 06/06/2015 16:11
Nguyên tác
選曹分五嶺，
使者曆三湘。
才美膺推薦，
君行佐紀綱。
佳聲斯共遠，
雅節在周防。
明白山濤鑒，
嫌疑陸賈裝。
故人湖外少，
春日嶺南長。
憑報韶州牧，
新詩昨寄將。
Phiên âm
Tuyển tào phân Ngũ Lĩnh[1],
Sứ giả lịch Tam Tương[2].
Tài mỹ ưng thôi tiến,
Quân hành tá kỷ cương.
Giai thanh tư cộng viễn,
Nhã tiết tại chu phường.
Minh bạch Sơn Đào[3] giám,
Hiềm nghi Lục Giả[4] trang.
Cố nhân hồ ngoại thiểu,
Xuân nhật Lĩnh Nam trường.
Bằng báo Thiều Châu mục,
Tân thi tạc ký tương.Dịch nghĩa
Quan có nhiệm vụ tuyển nhân viên được phái về vùng Ngũ Lĩnh,
Nên người của nhà vua đã từng trái vùng Tam Tương.
Chịu trách niệm tiến cử người tài giỏi,
Bác ra đi lần này là xây dựng nền nếp.
Tiếng thơm này cùng truyền xa,
Tính cao thượng được kiên trì theo đuổi.
Trong sáng tựa gương Sơn Đào,
Vì ghen ghét nên ngờ điệu bộ Lục Giả,
Vùng bên ngoài hồ bạn cũ thiếu vắng,
Mà nơi Lĩnh Nam này ngày xuân lại quá dài.
Nhờ các ông báo cho viên coi giữ vùng Thiều Châu biết rằng,
Bài thơ mới viết xong hôm qua đã gửi đi.Bản dịch của Phạm Doanh
Về Ngũ Lĩnh tuyển quan,
Sứ vua Tam Tương tới.
Nhờ bác tạo kỷ cương,
Kén chọn người tài giỏi.
Tiếng thơm cùng truyền xa,
Tiết tháo phải theo lối.
Sơn Đào gương sáng trong,
Lục Giả nghi ngờ dối.
Bên hồ, bạn cũ thưa,
Lĩnh Nam ngày xuân rỗi.
Nhờ báo quan Thiều Châu,
Hôm qua gừi thơ mới.
(Năm 770)
Nguyên chú: "Lĩnh Nam Giao, Kiềm đẳng châu. Đắc nhiệm thổ nhân. Dĩ lang trung, ngự sử sung sứ tuyển bổ, vị chi nam tuyển" 嶺南交、黔等州。得任土人。以郎中、御史充使選補。謂之南選 (Lĩnh Nam gồm hai châu Giao, Kiềm, dân địa phương được trao quyền. Cử lang trung, ngự sử vào phái đoàn đi tuyển chọn, gọi là đoàn tuyển chọn cho miền nam).
[1] Gồm Đại Dữu 大庾, Kỵ Điền 騎田, Đô Bàng 都龐, Manh Chử 萌渚, Việt Thành 越城, nay thuộc Hồ Nam, Giang Tây, và Quảng Đông.
[2] Tên gọi chung ba vùng Tương Hương 湘鄕, Tương Đàm 湘潭, Tương Âm 湘陰 (hoặc Tương Nguyên 湘源) hợp lại, thuộc tỉnh Hồ Nam.
[3] Tự Cự Nguyên 巨源, sống thời Nguỵ, Tấn, am hiểu Lão Trang, là một trong Trúc Lâm thất hiền. Tính thanh liêm, vô tư. Làm quan tới lại bộ thượng thư.
[4] Người nước Sở vào cuối thời Tần, từng theo giúp Hán Cao Tổ bình định thiên hạ. Có tài thuyết phục, được cử sang Nam Việt thuyết dụ Triệu Đà 趙佗. Chữ "Lục Giả phân kim" 陸賈分金 (Lục Giả chia vàng) trong Sử ký: "Sau khi từ Nam Việt về, Lục Giả thu được của báu, bán ra được cả ngàn vàng, đem chia đều cho năm người con. Sau này dùng để chỉ việc từ quan hay về hưu mà các con có cơ nghiệp vững.