27/04/2024 11:18Thi Viện - Kho tàng thi ca Việt Nam và thế giới
Thể thơ: Ngũ ngôn bát cú; Nước: Trung Quốc; Thời kỳ: Thanh
Đăng bởi tôn tiền tử vào 13/12/2020 14:50
Nguyên tác
辛苦南奔客，
宵征寄野航。
作霜片雨住，
過水一星長。
人語近溪滅，
漁燈出浦藏。
前山聞有火，
相戒勿鳴榔！
Phiên âm
Tân khổ nam bôn khách,
Tiêu chinh ký dã hàng.
Tác sương phiến vũ trú,
Quá thuỷ nhất tinh trường.
Nhân ngữ cận khê diệt,
Ngư đăng xuất phố tàng.
Tiền sơn văn hữu hoả,
Tương giới vật minh lang[1]!Bản dịch của phanlang @www.tvvn.org
Chạy giặc xuống nam cay đắng,
Đi đêm gửi mạng cho thuyền.
Mảng mưa thành sương giăng mắc,
Qua sông đêm dài không yên.
Tiếng người chìm trong nước chảy,
Lửa chài ẩn hiện giang biên.
Núi trước nổi vài đốm lửa,
Nguyện cầu, đừng nói huyên thuyên.
Lời tự: “Khốn Chấn Trạch nguyệt dư, đắc Mân Trung tín. Thời lỗ điệp thậm nghiêm, trú phục bất cảm hành, dĩ dạ độ vân.” 困震澤月餘，得閩中信。時虜諜甚嚴，晝伏不敢行，以夜渡雲。 (Khốn đốn tại Chấn Trạch hơn tháng mới được tin tức ở Mân Trung. Khi đó gián điệp giặc rất nhiều, ngày không dám đi, nhờ vào đêm qua sông.) Chấn Trạch ở khu tam giác nằm giữa hạ du sông Tiền Đường và Trường Giang, tại đây có chằm lớn tên Chấn Trạch hoặc Lạp Trạch 笠澤, thuộc Tô Châu, tỉnh Giang Tô.
Năm Giáp Thân 1644, Lý Tự Thành chiếm Bắc Kinh, vua Sùng Trinh nhà Minh treo cổ tự sát, quân Thanh vào qua Sơn Hải quan do Ngô Tam Quế trấn giữ mở cửa đầu hàng Thanh, làm tiên phong kéo quân xuống đánh với Lý Tự Thành. Hỗn loạn khắp nơi, quan lại và dân chúng kéo xuống nam tránh loạn, Tiền Trừng Chi cũng chạy xuống nam, sau theo nhà Nam Minh.
[1] Gõ mạn thuyền hát. Thơ Tinh Châu lữ thứ hữu mộng nhi tác 星洲旅次有夢而作 của Uất Đạt Phu 鬱達夫: “Tiền Đường giang thượng thính minh lang, Dạ mộng y hi phản cố hương” 錢塘江上聽鳴榔，夜夢依稀返故鄉。