29/03/2024 21:42Thi Viện - Kho tàng thi ca Việt Nam và thế giới

Lý Hộ huyện trượng nhân Hồ mã hành
李鄠縣丈人胡馬行

Tác giả: Đỗ Phủ - 杜甫

Thể thơ: Thất ngôn cổ phong; Nước: Trung Quốc; Thời kỳ: Thịnh Đường
Đăng bởi Vanachi vào 12/02/2014 21:43

 

Nguyên tác

丈人駿馬名胡騮,
前年避胡過金牛。
回鞭卻走見天子,
朝飲漢水暮靈州。
自矜胡騮奇絕代,
乘出千人萬人愛。
一聞說盡急難材,
轉益愁向駑駘輩。
頭上銳耳批秋竹,
腳下高蹄削寒玉。
始知神龍別有種,
不比俗馬空多肉。
洛陽大道時再清,
累日喜得俱東行。
鳳臆龍鬐未易識,
側身注目長風生。

Phiên âm

Trượng nhân tuấn mã danh Hồ lưu,
Tiền niên tỵ hồ quá Kim Ngưu.
Hồi tiên khước tẩu kiến thiên tử,
Triêu ẩm Hán thuỷ[1] mộ Linh châu.
Tự căng Hồ lưu kỳ tuyệt đại,
Thừa xuất thiên nhân vạn nhân ái.
Nhất văn thuyết tận cấp nan tài,
Chuyển ích sầu hướng nô đài bối.
Đầu thượng nhuệ nhĩ phê thu trúc,
Cước hạ cao đề tước hàn ngọc.
Thuỷ tri thần long biệt hữu chủng,
Bất tỷ tục mã không đa nhục.
Lạc Dương đại đạo thì tái thanh,
Luỹ nhật hỉ đắc câu đông hành.
Phụng ức long kỳ vị dị thức,
Trắc thân chú mục trường phong sinh.

Dịch nghĩa

Con ngựa nòi của ông là giống ngựa Hồ,
Năm trước chạy giặc Hồ đi ngang qua Kim Ngưu.
Quay ngựa lại đi kiếm vua,
Sáng uống nước sông Hán, chiều đã tới Linh Châu!
Tự khen rằng con ngựa này thật nhất đời,
Cưỡi nó, hàng ngàn hàng vạn người ưa thích.
Khi nghe nói hết về cái phẩm khó có của nó,
Khi nghĩ đến lũ ngựa thồ càng thêm chán ngán.
Tai nhọn trên đầu như lá trúc mùa thu,
Dưới chân móng cao như ngọc lạnh.
Thế mới biết rồng thiêng có nòi riêng,
Không sánh được với bọn ngựa bị thịt.
Đường lớn đi tới Lạc Dương nay đã thông,
May được nhiều ngày cùng đi về phía đông.
Ức phượng, râu rồng chưa dễ gì biết,
Nghiêng mình, lừ mắt là gió to nổi lên.

Bản dịch của Nhượng Tống

Ngựa cụ tên gọi con Hồ lưu
Năm xưa chạy loạn qua Kim Ngưu
Buông cương quay lại tìm thiên tử
Sông Hán sớm uống, Linh châu chiều
Nhờ ngựa tự khoe may thoát nạn
Ra đường người kể hàng nghìn, vạn
Nghe tài tuyệt lạ ai cũng yêu
Nhìn lũ ngựa hèn thêm chán ngán
Tai nhọn trên đầu đôi lá trúc
Móng cao dưới gót bốn viên ngọc
Mới biết rồng thần có giống riêng
Lắm thịt, kể chi đàn ngựa tục
Cùng đi mấy buổi lối sang đông
Đường Lạc Dương nay đã lại thông
Ức phượng, râu rồng chưa dễ biết
Nghiêng mình, lừ mắt, nổi cơn dông
(Năm 758)

[1] Còn gọi là Hán giang, bắt nguồn từ bắc núi Bà Trủng, huyện Ninh Khương, tỉnh Thiểm Tây, chảy tới vùng Hán Khẩu với Hán Dương, tỉnh Hồ Bắc rồi nhập với sông Trường Giang.

In từ trang: https://www.thivien.net/ » Đỗ Phủ » Lý Hộ huyện trượng nhân Hồ mã hành