19/04/2024 11:48Thi Viện - Kho tàng thi ca Việt Nam và thế giới
Thể thơ: Ngũ ngôn cổ phong; Nước: Trung Quốc; Thời kỳ: Bắc Tống, Liêu
Đăng bởi tôn tiền tử vào 10/11/2018 12:16
Nguyên tác
良農惜地力，
幸此十年荒。
桑柘未及成，
一麦庶可望。
投种未逾月，
覆塊已苍苍。
農父告我言，
勿使苗葉昌。
君欲富饼饵，
要须纵牛羊。
再拜谢苦言，
得饱不敢忘。
Phiên âm
Lương nông tích địa lực,
Hạnh thử thập niên hoang.
Tang giá vị cập thành,
Nhất mạch thứ khả vọng.
Đầu chủng vị dũ nguyệt,
Phúc khối dĩ thương thương.
Nông phu cáo ngã ngôn,
Vật sử miêu diệp xương.
Quân dục phú binh nhĩ,
Yếu tu túng ngưu dương.
Tái bái tạ khổ ngôn,
Đắc bảo bất cảm vong.Dịch nghĩa
Nhà nông giỏi thì biết tiếc sức của đất,
Đất này nhớ mười năm bỏ hoang.
Dâu đỏ dâu đen chưa đến lúc lớn,
Có thể mong được một mùa lúa mạch.
Gieo giống chưa đầy tháng,
Đã thấy xanh mượt trên các gò đất.
Nông phu bảo ta rằng,
Đừng để lá mạ lên hết mức.
Nếu anh muốn giàu bánh trái,
Nên thả trâu dê ra.
Lại bái tạ lời thiết tha đó,
Được no cơm, sẽ không dám quên.Bản dịch của Trương Việt Linh
Nhà nông giỏi biết gìn giữ đất,
Mười năm qua khô khốc bỏ hoang.
Mới trồng dâu đỏ dâu đen,
Ước sao lúa mạch một phen được mùa.
Giống mới gieo cũng chưa đầy tháng,
Thấy xanh xanh lấp loáng xa xa.
Nông phu vừa mới bảo ta,
Đừng cho lá mạ hết đà mọc lên.
Nếu có muốn làm nên bánh trái,
Hãy thả trâu ra bãi ra đồi.
Ân cần cảm tạ mấy lời,
No cơm ấm áo một đời không quên.
Hoàng Châu, năm Nguyên Phong thứ 5 (1082) đời Tống Thần Tông
Bản dịch nghĩa trong Tô Đông Pha những phương trời viễn mộng (Tuệ Sỹ, NXB Ca Dao, 1973).