20/04/2024 07:38Thi Viện - Kho tàng thi ca Việt Nam và thế giới
Thể thơ: Ngũ ngôn cổ phong; Nước: Việt Nam; Thời kỳ: Nguyễn
Đăng bởi Vanachi vào 26/08/2005 16:09
Phiên âm
Cao cao mộc miên thụ,
Cổ cán hà thanh sơ!
Thiều thiều vọng thử bang,
Quyết hữu cao nhân[1] lư.
Trúc mật phú dư kính,
Thảo phong nhiễu tiền trừ:
Bích chiểu hý tiêm lân,
Lục đẳng tú gia sơ.
Y tích truyền kinh xứ,
Yển tức thứ hữu dư!
Thanh nhàn duy thủ chuyết,
Ngô khế tại huyền hư.
Tự bão khuê tổ[2] thượng.
Cách vi khâu hác cư[3].
Tuế cửu vị quy khứ,
Chỉ ưng uý giản thư.
Tiêu tiêu hoàn đáo thử,
Mạch mạch dục hà như ?
Tố tâm ký bất phụ,
Lai giả khả truy dư ?Dịch nghĩa
Cây gạo cao cao kia,
Gốc già mà ngọn thanh đẹp sao!
Xa xa trông vào trong làng,
Nơi có nhà bậc “cao nhân” ở
Tre rậm che kín lối đi,
Cỏ tốt mọc quanh trước thềm.
Cá tung tăng lội trong ao nước biếc,
Lúa tốt xanh um khắp chốn ruộng đồng:
Đây xưa kia là nơi dạy học,
Nghỉ ngơi thú vị vô cùng.
Thanh nhàn cam phận vụng về,
Chí hướng của ta là ở nơi hư không xa tắp.
Từ khi ôm ấp chí hướng cầm ngọc khuê đeo dây ấn,
Mới xa rời nơi gò hang.
Đã lâu năm chưa về,
Chỉ vì sợ mệnh lệnh nhà vua.
Bơ phờ nay lại về đây.
Ấm ức không biết nghĩ sao.
Ước ao không phụ tấm lòng xưa,
May ra sau này có thể không thể lỡ nữa.Bản dịch của Khương Hữu Dụng
Cao cao cây gạo đó
Gốc cỗi ngọn thanh thanh.
Xa xa trông nẻo ấy
Nhà ở bậc cao minh
Trúc dầy che lối hẻm
Cỏ mượt bọc thềm quanh
Ao trong, cá vùng vẫy
Lúa tốt, đồng mông mênh.
Đây xưa nơi dạy học
Đứng ngồi thừa rung rinh.
Thanh nhàn, cam vụng dại
Hư không, ấy chí mình.
Từ đèo bòng danh lợi
Nên xa cách non xanh
Lâu lắm chưa về được
Vì sợ lệnh triều đình.
Bơ phờ nay trở lại
Ấm ức nghĩ sao đành
Sẵn lòng mong hẳn được
Tương lai nào ai tranh ?
[1] Bậc người cao cả. Ở đây tác giả cũng có ý nói “người họ Cao” theo lối chơi chữ để tự chỉ mình một cách bóng bẩy.
[2] Ngọc khuê, dây ấn: chỉ người ra làm quan, cầm ngọc khuê, mang dây buộc ấn.
[3] Ý nói không về nơi ở ẩn.