08/05/2024 20:16Thi Viện - Kho tàng thi ca Việt Nam và thế giới
Thể thơ: Kinh thi; Nước: Trung Quốc; Thời kỳ: Chu
Đăng bởi Vanachi vào 03/10/2005 02:06
Nguyên tác
陟彼岵兮，
瞻望父兮。
父曰：「嗟！予子行役，
夙夜無已。
上慎旃哉！
猶來無止。」
Phiên âm
Trắc bĩ hộ hề!
Chiêm vong phụ hề!
Phụ viết: “Ta! Dư tử hành dịch,
Túc dạ vô dĩ,
Thượng thận chiên tai!
Do lai vô chỉ.”Dịch nghĩa
Ta đi lên núi hộ kia (núi không cỏ).
Để ngóng trông cha.
Cha ta ắt nói rằng: “Than ôi! Đứa con của mình đi quân dịch.
Sớm tối không được ngừng nghỉ.
Mong cho nó hãy cẩn thận,
Để còn trở về đây, đừng biệt ở đấy mãi.”Bản dịch của Tạ Quang Phát
Ta hãy trèo lên trên non hộ,
Đứng trông về hướng đó nhớ cha.
Cha than: quân dịch con ta,
Sớm hôm chẳng nghĩ, xót xa nỗi tình.
Cho mong con giữ mình cẩn thận,
Hòng trở về chớ hẳn biệt tăm.
Chú giải của Chu Hy:
Chương này thuộc phú.
hộ: núi không cỏ.
thượng: như thượng, ngõ hầu.
chiên: tiếng trợ từ.
Đứa con có hiếu đi quân dịch ở xa, không quên cha mẹ, mới lên núi ngóng trông về nơi cha đang ở, nhân đấy tưởng tượng cha đang nhớ đến mình mà nói rằng: Than ôi, con của ta đi quân dịch, sớm tối cần khổ lao nhọc, không được ngừng nghỉ. Cha lại chúc con mình rằng: Mong cho nó hãy cẩn thận, ngõ hầu nó còn sống trở về đây, đừng có biệt ở nơi đó mà chẳng về. Vì nếu là còn sống thì tất nhiên nó về, còn chết thì nó ở biệt đầy, mãi không về.
Hoặc nói rằng:
chỉ: là bắt.
vô chỉ: là không bị người ta bắt.