29/03/2024 17:49Thi Viện - Kho tàng thi ca Việt Nam và thế giới

Mạc Sầu hồ cửu khế tịnh yết Từ Trung Sơn Vương hoạ tượng
莫愁湖久憩並謁徐中山王畫像

Tác giả: Hồng Lượng Cát - 洪亮吉

Thể thơ: Thất ngôn bát cú; Nước: Trung Quốc; Thời kỳ: Thanh
Đăng bởi tôn tiền tử vào 28/07/2014 10:03

 

Nguyên tác

結綺臨春事久非,
隔坡樓殿尚依稀。
到來海燕棲禪幄,
運去山龍黯袞衣。
空館尚餘調鶴地,
真王徒剩釣魚磯。
惟應兒女英雄淚,
灑向秋空作雨飛。

Phiên âm

Kết Ỷ, Lâm Xuân[1] sự cửu phi,
Cách pha lâu điện thượng y hy.
Đáo lai hải yến thê thiện ác[2],
Vận khứ sơn long ảm cổn y[3].
Không quán thượng dư điều hạc địa,
Chân vương đồ thặng điếu ngư ky.
Duy ưng nhi nữ anh hùng lệ,
Sái hướng thu không tác vũ phi.

Bản dịch của phanlang @www.tvvn.org

Lầu Kết Ỷ, Lâm Xuân không còn nữa
Dấu tích xưa điện gác cách bên đồi
Bầy hải yến trướng thiền bay đến nghỉ
Đám sơn long vần vũ ám không thôi
Quán vắng tanh nay thành nơi hạc đậu
Đường vương đi đã biến bãi ngồi câu
Chỉ có chăng lệ anh hùng nhi nữ
Như mưa thu rơi tầm tã khắp trời
Hồ Mạc Sầu tức hồ Thạch Thành 石城 (có Thạch Đầu thành kế bên), tên cũ là Hoành Đường 橫塘, nằm kế ngã ba sông Tần Hoài chảy ra Dương Tử. Xưa nàng Mạc Sầu xinh đẹp lấy chồng họ Lư ở Kim Lăng gia đình hạnh phúc. Chiến tranh xảy ra, chồng phải đi lính trấn đóng ở sông Bạch Lang 白狼 xa xôi, lâu năm không có tin tức. Chờ đợi lâu ngày mòn mỏi, nàng muốn biến thành nước hồ để được theo sông Trường Giang đến nơi chồng đóng quân. Người sau lấy sự tích đó đặt tên là hồ Mạc Sầu. Từ Trung Sơn Vương tức Từ Đạt 徐達, tướng của Chu Nguyên Chương, người dựng ra triều Minh.

Khi người Mãn Thanh vào quan ải, đập phá hầu hết những gì của nhà Minh, gồm lăng miếu đền thờ, tượng hình,... nhưng nghe đồn ở Thắng Kỳ lâu 勝棋樓, nơi xưa Chu Nguyên Chương cùng Từ Đạt thường ngồi đánh cờ, còn sót bức vẽ của Từ Đạt nên tác giả và bạn hữu đi thăm, nhưng chỉ thấy quang cảnh hoang phế, một thời đại hưng thịnh đã bị suy vong không còn gì cả, khiến tác giả cảm xúc đề thơ.

[1] Hai trong ba ngôi lầu Trần Hậu Chủ xây cho các mỹ nhân Trương Lệ Hoa 張麗華, Khổng Quý Tần 孔貴嬪 ở. Lần còn lại là Vọng Tiên 望仙. Thơ Lưu Vũ Tích: “Đài Thành lục đại cạnh hào hoa, Kết Ỷ, Lâm Xuân sự tối xa” 臺城六代競豪華,結綺臨春事最奢.
[2] Chỉ màn trướng của vua. Chữ thiện trong chữ phong thiện 封禪, vua chúa tế cáo trời đất, lên ngôi.
[3] Y phục của vua quan mặc khi nhập triều hoặc tế tự, ở đây chỉ triều Minh đã bị tiêu diệt vào tay người Mãn Thanh.

In từ trang: https://www.thivien.net/ » Hồng Lượng Cát » Mạc Sầu hồ cửu khế tịnh yết Từ Trung Sơn Vương hoạ tượng