27/04/2024 08:49Thi Viện - Kho tàng thi ca Việt Nam và thế giới
Thể thơ: Tứ ngôn; Nước: Trung Quốc; Thời kỳ: Hán
Đăng bởi Vanachi vào 06/12/2008 09:22
Nguyên tác
公無渡河，
公竟渡河。
墜河而死，
當奈公何！
Phiên âm
Công vô[1] độ hà,
Công cánh độ hà.
Truỵ hà nhi tử,
Đương nại công hà!Bản dịch của Điệp luyến hoa
Ông đừng vượt sông,
Ông cứ vượt sông.
Ngã xuống sông chết,
Làm sao hỡi ông!
Bài ca này được Nhạc phủ thi tập xếp vào Tương hoạ ca từ. Thôi Báo 崔豹 đời Tây Tấn trong Cổ kim chú 古今注 chép rằng bài ca này do vợ của Tử Cao 子高 ở Triều Tiên là Lệ Ngọc 麗玉 làm ra. Buổi sáng Tử Cao ra bến sông, thấy một ông chồng tóc bạc say cuồng cầm bầu rượu vượt qua sông bất chấp hiểm nguy. Người vợ gọi và đuổi theo nhưng không kịp, ông chồng ngã xuống sông chết. Tử Cao về nhà kể cho vợ, Lệ Ngọc cảm thương làm khúc đàn không hầu này, lời lẽ thê lương, ai nghe cũng phải rơi lệ. Sau Lệ Ngọc truyền lại cho một người hàng xóm là Lệ Dung 麗容, gọi tên là Không hầu dẫn.
Không hầu là tên một loại đàn, còn viết là 坎侯, xuất xứ từ Tây Vực, có 23 dây, ôm vào trong lòng, dùng hai tay để gảy. Bài thơ này rất có ảnh hưởng tới trước tác các đời sau. Nhạc phủ thi tập có chép những bài cùng đề này của Trương Chính Kiến 張正見, Lưu Hiếu Uy 劉孝威 đời Nam Bắc triều và Lý Bạch 李白, Lý Hạ 李賀, Vương Kiến 王建, Ôn Đình Quân 溫庭筠, Vương Dung 王睿 đời Đường.
[1] Do chữ 毋, chớ, đừng.