19/04/2024 15:35Thi Viện - Kho tàng thi ca Việt Nam và thế giới

Tâm sự trong ngục

Tác giả: Cao Bá Nhạ

Thể thơ: Song thất lục bát; Nước: Việt Nam; Thời kỳ: Nguyễn
Đăng bởi Vanachi vào 21/02/2015 14:09

 

325. Việc yêu quái, tăm hơi mù mịt
Điều oan vu, xương thịt báo đền
Lạc đàn trong bấy nhiêu niên
Nào ngờ thất giáo cho nên luỵ mình
Loài đồng khí đã đành nặng nợ
330. Lòng bỉnh di sao nỡ bỏ hoài
Ngón tay còn có vắn dài
Huống chi lành dữ lòng người khác nhau
Sóng bình địa, trước sau trùng điệp
Gió phi tai đơn kép giầy vò
335. Càng ngày hoạn nạn càng to
Cha con cùng một chuyến đò bể oan
Một chiếc bóng giang san giải tỏ
Bấy nhiêu lâu thôn ổ ân cần
Nhỡ nhàng đến bước gian truân
340. Dẫu là hiền trí khôn phần nài sao
Lánh cho khỏi tanh tao là quý
Giữ được điều liêm sỉ là hay
Lòng kia: đen, trắng, gian, ngay
Gió giăng bầu bạn lâu nay biết lòng
345. Đã chắc hẳn đứng không thẹn bóng
Nào tưởng đâu lá bỗng ngược cành
Chắc rằng gắn bó đan thành
Chút thân chẳng bợn hôi tanh mảy mày
Sao đến nỗi tai bay, vạ lạc
350. Thà bỏ thân đáy nước, cành cây
Thân sao? Thân đến thế này!
Mấy năm giữ sạch một ngày bụi dơ
Ơn tiên thế bao giờ báo đáp
Nợ phù sinh mấy kiếp đền bồi
355. Phù sinh thôi thế thì thôi
Dẫu thân chuộc lại cũng đời bỏ đi
Sao gia vận biến di đến thế!
Nào tiên nhân tích luỹ để đâu?
Cao cao xanh ngắt một mầu
360. Biết rằng có thấu nguyên đầu cho chăng?
Chữ khổ tiết khăng khăng cầm chắc
Nợ đa truân dằng dặc cố theo
Trước sau vẫn chút bấy nhiêu
Nặng vì cốt nhục phải liều phát phu
365. Tình phụ tử cay chua đến ruột
Nỗi thất gia đau buốt tận xương
Từ nay nhắn nhru thế thường
Ai ơi, xin chớ ngâm chương “mộng hùng”
Hồn nghĩa lý chơi dong mây bạc
370. Lệ văn chương sái lạc suối vàng
Mai sau còn kẻ tình thương
Vài thiên ai cảm, mấy chương phẩm bình
Luống tích thiện, sao không phùng thiện
Chưa minh oan, lại đến hàm oan!
375. Băng hồ rơi xuống lầm than
Thà cho một chén tân toan đi đời
Khi lên xuống Tam Thai, Bích Lạc
Lúc đi về Ngũ Nhạc, Huyền Đô
Thoảng không trăm giận nghìn lo
380. Trải chân bến Khổ, qua đò sông Mê
Còn vướng nỗi đề huề nhiều ít
Nỡ liều thân vĩnh quyết sao đành
Tiên phần còn gửi mây xanh
Xót thân lưu lạc phù bình bấy lâu
385. Nợ Đại Tạo mai sau khoan thải
Chút hiếu trung may lại báo đền
Cho nên ngậm tủi nuốt phiền
Cắn răng cố nhịn muôn nghìn thương tâm
Nhà Huyên bấy nhiêu năm lưu lạc
390. Chân bèo trôi một bước một đau
Hoặc là thấu đến cao sâu
Tấm lòng tấc cỏ mai sau còn dành
Lại còn nỗi gia đình tự tục
Đau đớn lòng cố, phục, cù, lao
395. Phúc xưa mòn mỏi thế nào?
Chút dòng thanh bạch nỡ nào mất không?
Lại đau đớn khuê phòng gối lẻ
Bỗng vì đâu chia rẽ mối tơ
Liễu bồ đôi chút cành thơ
400. Bao giờ bìu dín, bao giờ bồng mang
Đã cay đắng nhiều đường rộn rã
Lại nhục nhằn đến cả vợ con
Mấy năm chút nghĩa ôn tồn
Gieo đào, trả mận, lòng còn bâng khuâng
405. Đường kia nọ, nửa chừng bề bộn
Nỗi trước sau, trăm món ngổn ngang
Mắt kia, thác cũng còn gương
Hồn kia, muốn dứt còn vương nỗi này
Đành tiền kiếp chịu đầy lầm cát
410. Mong tái sinh nhờ hạt móc mưa
Phúc nhà còn mảnh sợi tơ
Hoạ may báo đáp còn chờ về sau
Thân nghĩ lại: cùng sầu đã chán
Số xui ra: vận nạn khôn đành
415. Ví liều quyết chẳng tiếc mình
Sạch mình đã vậy, thế tình còn nghi
Khuôn tạo hoá dẫu nguy còn phúc
Tấm linh đài khỏi nhục là vinh
Bo bo hãy gắng lấy mình
420. Bấy lâu gìn giữ sao đành liều đi
Xin tạo hoá phù trì chớ bỏ
Để thế gian xem rõ kẻo lầm
Đen nào dơ được đan thầm
Sầu nào ngăn được cao ngâm dõi ngày
425. Gần mùa hạ chim bay đuổi thỏ
Rắp đầu thu ngọn gió cuốn mây
Lọt then ngày tháng hơi may
Đồng hồ thánh thót vơi đầy năm canh
Nam Cai khuất non xanh man mát
430. Thái Hàng xa mây bạc lần vần
Hồn bay ngàn dặm cũng gần
Trong năm mươi khắc năm tần thấy cha
Chợp, sực thức, la đà gối bị
Nằm, lại ngồi, rầu rĩ chiếu manh
435. Hoá công khéo giữ nhàn tình
Đem người yên thuỷ, bó vành lao lung
Đem lần đục rẩy trong băng tuyết
Rắc bụi trần điểm vết khuê chương
Then mau khoá kín một đường
440. Hổ thân loan hạc ra tuồng chó dê
Chiếc ngựa trắng đi về góc bể
Đàn chó xanh lẻ tẻ bên trời
Một mình với bóng là hai
Rèm buông mỏng mảnh, song cài so le
445. Mòn con mắt đi về Hương Lĩnh
Ngỏ tấm lòng với mảnh phù vân
Phù vân bay lại cho gần
Gửi về Hương Lĩnh ân cần mấy câu
Ngồi tựa gối giãi sầu với gió
450. Mới đâu chừng đêm nọ tới nay
Hơi may heo hắt từ tây
Giang Nam phong vị độ này ra sao?
Năn nỉ với hai sao bến Hán
Giải tràng giang trời hạn đông tây
455. Hai sao soi biết nạn này
Xin cho thất tịch cùng ngày đoàn viên
Vừng trăng trước về miền vân thuỷ
Soi những người thiên lý tương tư
Đi qua vườn cũ lơ thơ
460. Thử xem án cũ cầm thư thế nào?
Trông đàn yến bay cao phấp phới
Sịch then song, gọi với trước mành
Tiện đây nhờ gửi chữ tình
Chờ xuân nhắn gửi chim xanh còn chầy
465. Tình nam bắc, thâu ngày qua tháng
Sầu biệt ly, vơi sáng đầy chiều
Nỗi riêng nhớ ít tưởng nhiều
Cậy ai về nẻo “Thước kiều” hỏi tin
Quanh mao quật, gió hiên, trăng mái
470. Giải tình giang, rượu sớm, thơ chiều
Nào thơ, nào rượu, dập dìu
Trông trăng, tựa gió, đìu hiu một mình
Những say tỉnh Bắc kinh mưa gió
Vẫn mơ màng phòng cũ chiếu chăn
475. Gối sầu cách áng mây Tần
Băn khoăn tay áo, chân quần ở đây
Án nọ nưng ngang mày sớm tối
Nay tháng ngày no đói với ai
Gió thu một tiếng bên tai
480. “Thuần lư” sực nhớ đến mùi Giang Nam
Kìa ngọn núi in làm bút giá
Nọ đám mây trang điểm chữ tình
Bút xưa trang điểm chữ tình
Bình thi cuốn gửi Hồ Đình bấy lâu
485. Tưởng thư viện những sầu cách diễn
Nghĩ hoa viên càng ngán xa xôi
Giếng vàng một tiếng thu rơi
Quan sơn nghìn dặm mấy hồi tương tư
Rắp mượn cá đem thư thăm hỏi
490. Thoắt nghe chim tựa gối ngẩn ngơ
Trông hoa luống nặng tình xưa
Tiếc hoa luống ngại nắng mưa giãi giầu
Dễ khuây khoả trăm sầu ngàn giận
Những sụt sùi thở ngắn than dài
495. Biệt ly ai kể xiết lời
Vì hoa cách mặt cho người thương tâm
Người đưa rượu hỏi thăm Bành Trạch
Kẻ say trăng tìm khách Đào Chu
Nào ai trang điểm mầu thu
500. Hoa vàng, chén bạc, tạc thù với ai?
Miền Dữu Lĩnh tin mai gắn bó
Đỉnh Cô Sơn mối gió đợi chờ
Muốn mang chén rượu câu thơ
Lạnh lùng trong tuyết, hững hờ dưới trăng
505. Chồi “tiểu mạch” vừa chừng hơn trước
Tay chủ nhân ngày trước vun trồng
Dẫu khi sương tuyết lạnh lùng
Xa xôi dám phụ tấm lòng kiên trinh
Mây vô định bay quanh ngoài mái
510. Trăng hữu tình soi lại trước sân
Non đông tin tức cách ngần
Tường vi rầy đã bấy lần khai hoa
Nhắn hỏi tiễn xuân là mấy khóm
Vẻ tiên hồng trang điểm nhường nao?
515. Lầu trang gió bỡn, trăng chào
Kim thoa đưa nhớ, tiễn đau, cắt buồn
Vườn thược dược thâu mòn cửa trúc
Rẫy ba tiêu chen chúc song hồ
Biệt ly vắng ngắt cảnh thu
520. Thanh cư ai vẽ nên đồ “Võng Xuyên”
Nhắn hỏi đến mộc liên hai ngọn?
Phóng tin hoa gần gặn gió may
Hoa kia hãy nhắn thu này
Buổi thu còn vắng người say trước đình
525. Tiếng tất suất bên mình giục giã
Ngọn trà mi trước giá lơ thơ
Buổi thu chớ ngại công chờ
Con ong, cái kiến ỡm ờ giới thay
Nhờ tin gió hỏi cây thạch lựu
530. Thu hầu sang hạ cửu gần qua
Đan tâm còn chút gọi là
Giữ gìn băng ngọc đừng pha bụi trần
Đường hoa trải mùi xuân lác đác
Cánh loan tiên bay lạc lối ngoài
535. Với ai khoe tía khoe tươi?
Chậu vàng ngần ngại những người nghiên sương
Tưởng sơn trúc thạch sương đã ngán
Hỏi hồ đào long nhãn càng đau
Hồng mai rả rích giọt châu
540. Hững hờ sương tảo, giãi giầu sương cam
Góp trăm mối đem làm tâm sự
Tính trăm hoa đầy cả gió sương
Chập chờn say tỉnh giữa đường
Hoa kia có biết đoạn trường này chăng?
545. Nỗi ly hận nói năng sao xiết
Tình tương tư nào biết bao nhiêu
Tính xem ly biệt ít nhiều
Thương cho mai cúc nặng điều tương tư
Nhờ trận gió gửi thư thăm hỏi
550. Mượn bóng trăng giãi nói ân cần
Giá đành phong nguyệt chủ nhân
Nỡ nào đầy đoạ phong trần xót thương
Xin hoa chứa phong quang như cũ
Chủ nhân còn đoàn tụ có khi
555. Trả cho sạch nợ lưu ly
Tân toan rửa hết đến kỳ cam lai
Gửi tình trọng thay lời thương nhớ
Cậy đồng tâm lo đỡ ít nhiều
Có khi lau chuốt “đan biều”
560. Khi trưa phơi sách, khi chiều tưới cây
Lúc thanh hạ đặt bày giá bút
Buổi rồi dài lâu chuốt án thơ
Dưới đèn giở thước, xe tơ
Sửa sang áo rét đợi chờ thu qua
565. Tình khuê các gần xa lắm nỗi
Người quan sơn sớm tối một mình
Trông về trời bể mông mênh
Lúc đi còn vướng mối tình tư quy
Ngàn Nam Mẫu vừa khi canh tác
570. Dải Tây Giang ngọn nước đầy vơi
Dưới trăng thuyền trúc thảnh thơi
Phong lưu năm ngoái là người năm nay

In từ trang: https://www.thivien.net/ » Cao Bá Nhạ » Tâm sự trong ngục