18/04/2024 06:34Thi Viện - Kho tàng thi ca Việt Nam và thế giới
Nước: Pháp
Đăng bởi hongha83 vào 28/06/2012 11:36
Nguyên tác
Ce toit tranquille, où marchent des colombes,
Entre les pins palpite, entre les tombes;
Midi le juste y compose de feux
La mer, la mer, toujours recommencée
O récompense après une pensée
Qu'un long regard sur le calme des dieux!
Quel pur travail de fins éclairs consume
Maint diamant d'imperceptible écume,
Et quelle paix semble se concevoir!
Quand sur l'abîme un soleil se repose,
Ouvrages purs d'une éternelle cause,
Le temps scintille et le songe est savoir.
Stable trésor, temple simple à Minerve,
Masse de calme, et visible réserve,
Eau sourcilleuse, Oeil qui gardes en toi
Tant de sommeil sous une voile de flamme,
O mon silence! . . . Édifice dans l'âme,
Mais comble d'or aux mille tuiles, Toit!
Temple du Temps, qu'un seul soupir résume,
À ce point pur je monte et m'accoutume,
Tout entouré de mon regard marin;
Et comme aux dieux mon offrande suprême,
La scintillation sereine sème
Sur l'altitude un dédain souverain.
Comme le fruit se fond en jouissance,
Comme en délice il change son absence
Dans une bouche où sa forme se meurt,
Je hume ici ma future fumée,
Et le ciel chante à l'âme consumée
Le changement des rives en rumeur.
Beau ciel, vrai ciel, regarde-moi qui change!
Après tant d'orgueil, après tant d'étrange
Oisiveté, mais pleine de pouvoir,
Je m'abandonne à ce brillant espace,
Sur les maisons des morts mon ombre passe
Qui m'apprivoise à son frêle mouvoir.
L'âme exposée aux torches du solstice,
Je te soutiens, admirable justice
De la lumière aux armes sans pitié!
Je te tends pure à ta place première,
Regarde-toi! . . . Mais rendre la lumière
Suppose d'ombre une morne moitié.
O pour moi seul, à moi seul, en moi-même,
Auprès d'un coeur, aux sources du poème,
Entre le vide et l'événement pur,
J'attends l'écho de ma grandeur interne,
Amère, sombre, et sonore citerne,
Sonnant dans l'âme un creux toujours futur!
Sais-tu, fausse captive des feuillages,
Golfe mangeur de ces maigres grillages,
Sur mes yeux clos, secrets éblouissants,
Quel corps me traîne à sa fin paresseuse,
Quel front l'attire à cette terre osseuse?
Une étincelle y pense à mes absents.
Fermé, sacré, plein d'un feu sans matière,
Fragment terrestre offert à la lumière,
Ce lieu me plaît, dominé de flambeaux,
Composé d'or, de pierre et d'arbres sombres,
Où tant de marbre est tremblant sur tant d'ombres;
La mer fidèle y dort sur mes tombeaux!
Chienne splendide, écarte l'idolâtre!
Quand solitaire au sourire de pâtre,
Je pais longtemps, moutons mystérieux,
Le blanc troupeau de mes tranquilles tombes,
Éloignes-en les prudentes colombes,
Les songes vains, les anges curieux!
Ici venu, l'avenir est paresse.
L'insecte net gratte la sécheresse;
Tout est brûlé, défait, reçu dans l'air
A je ne sais quelle sévère essence . . .
La vie est vaste, étant ivre d'absence,
Et l'amertume est douce, et l'esprit clair.
Les morts cachés sont bien dans cette terre
Qui les réchauffe et sèche leur mystère.
Midi là-haut, Midi sans mouvement
En soi se pense et convient à soi-même
Tête complète et parfait diadème,
Je suis en toi le secret changement.
Tu n'as que moi pour contenir tes craintes!
Mes repentirs, mes doutes, mes contraintes
Sont le défaut de ton grand diamant! . . .
Mais dans leur nuit toute lourde de marbres,
Un peuple vague aux racines des arbres
A pris déjà ton parti lentement.
Ils ont fondu dans une absence épaisse,
L'argile rouge a bu la blanche espèce,
Le don de vivre a passé dans les fleurs!
Où sont des morts les phrases familières,
L'art personnel, les âmes singulières?
La larve file où se formaient les pleurs.
Les cris aigus des filles chatouillées,
Les yeux, les dents, les paupières mouillées,
Le sein charmant qui joue avec le feu,
Le sang qui brille aux lèvres qui se rendent,
Les derniers dons, les doigts qui les défendent,
Tout va sous terre et rentre dans le jeu!
Et vous, grande âme, espérez-vous un songe
Qui n'aura plus ces couleurs de mensonge
Qu'aux yeux de chair l'onde et l'or font ici?
Chanterez-vous quand serez vaporeuse?
Allez! Tout fuit! Ma présence est poreuse,
La sainte impatience meurt aussi!
Maigre immortalité noire et dorée,
Consolatrice affreusement laurée,
Qui de la mort fais un sein maternel,
Le beau mensonge et la pieuse ruse!
Qui ne connaît, et qui ne les refuse,
Ce crâne vide et ce rire éternel!
Pères profonds, têtes inhabitées,
Qui sous le poids de tant de pelletées,
Êtes la terre et confondez nos pas,
Le vrai rongeur, le ver irréfutable
N'est point pour vous qui dormez sous la table,
Il vit de vie, il ne me quitte pas!
Amour, peut-être, ou de moi-même haine?
Sa dent secrète est de moi si prochaine
Que tous les noms lui peuvent convenir!
Qu'importe! Il voit, il veut, il songe, il touche!
Ma chair lui plaît, et jusque sur ma couche,
À ce vivant je vis d'appartenir!
Zénon! Cruel Zénon! Zénon d'Êlée!
M'as-tu percé de cette flèche ailée
Qui vibre, vole, et qui ne vole pas!
Le son m'enfante et la flèche me tue!
Ah! le soleil . . . Quelle ombre de tortue
Pour l'âme, Achille immobile à grands pas!
Non, non! . . . Debout! Dans l'ère successive!
Brisez, mon corps, cette forme pensive!
Buvez, mon sein, la naissance du vent!
Une fraîcheur, de la mer exhalée,
Me rend mon âme . . . O puissance salée!
Courons à l'onde en rejaillir vivant.
Oui! grande mer de délires douée,
Peau de panthère et chlamyde trouée,
De mille et mille idoles du soleil,
Hydre absolue, ivre de ta chair bleue,
Qui te remords l'étincelante queue
Dans un tumulte au silence pareil
Le vent se lève! . . . il faut tenter de vivre!
L'air immense ouvre et referme mon livre,
La vague en poudre ose jaillir des rocs!
Envolez-vous, pages tout éblouies!
Rompez, vagues! Rompez d'eaux réjouies
Ce toit tranquille où picoraient des focs!Bản dịch của David Lý Lãng Nhân
Trên mái im, đàn bồ câu lững thững
Giữa hàng thông thoi thóp dãy mộ buồn
Biển luân trầm phản chiếu lửa trưa tuôn
Ôi, biển cả ngàn đời sinh động mãi!
Hãy an hưởng phút trầm tư êm ái
Mắt đắm nhìn yên tĩnh cõi trời xa!
Huyền diệu thay! Tia sáng dội chan hòa
Biến bọt biển thành kim cương lóng lánh
Chợt cảm nhận trong hồn tôi an định
Ánh tà dương trên vực thẳm vô biên
Ôi, công trình sáng tạo cõi thượng thiên
Thời gian lấp lánh, mộng thành tri-thức
Đền trí tuệ chốn kho tàng báu vật
Vùng bình tâm, nơi trầm tĩnh, khiêm cung
Suối ưu phiền, Thiên Nhãn đó canh chừng
Một màn lửa hồng che bao giấc ngủ
Ôi, yên lặng... Lâu đài hồn trú ngụ
Chứa đầy tràn lên mái ngói ngàn vàng!
Một làn hơi nối lại Miếu Thời Gian
Trong giây phút tôi nghe mình bay bổng
Đắm đuối nhìn chân trời ôm biển rộng
Tôi hiến dâng Thượng Đế lễ cuối cùng
Ánh hào quang như sóng gợn lung linh
Trên cao đỉnh gieo hững hờ khinh thị
Như trái chín tan mềm trong khẩu vị
Để ngọt bùi biến đổi lúc có, không
Trong miệng tôi nghe trái chín lịm dần
Tôi ngửi thấy tương lai mùi khói nhạt
Rồi trời xanh hát mừng hồn siêu thoát
Đã sang bờ theo tiếng vọng xa bay
Trời đẹp ơi, chứng giám cuộc đổi thay
Bao kiêu hãnh trên đời đâu đáng kể
Bao nhàn hạ lạ lùng, bao quyền thế
Tôi buông mình trong ánh sáng không gian
Trên mái nhà kẻ chết, bóng bay ngang
Lãng đãng nhập vào thân tôi mỏng mảnh
Linh hồn hỡi! Bao phong trần dày dạn
Hạ rồi Đông, tôi ấp ủ nâng niu
Ánh tà dương dù tàn nhẫn bao nhiêu
Tôi cố giữ hồn xưa niềm tinh khiết
Hãy nhìn kỹ mình đi...người sẽ biết
Ánh sáng huyền chỉ xóa nửa đêm đen!
Cho mình tôi, và chỉ một tôi riêng
Tim thổn thức, suối thơ trào lai láng
Giữa hư vô và cuộc đời biến dạng
Tôi đợi chờ âm hưởng của huyền năng
Hố đắng cay, u tối, vọng trầm âm
Hồn sâu thẳm tương lai sao rỗng quá!
Người có biết: mình tù nhân cây lá
Sống quanh bờ vịnh biển, chấn song gầy
Mắt khép trên huyền bí chói chang đầy
Thân đó sẽ kéo ta về cuối nẻo
Trí thu hút về đất xương lạnh lẽo
Tia lửa thầm tưởng nhớ bóng người xưa
Chốn thâm nghiêm, kín cổng, khói đong đưa
Bụi trần thế kính dâng cho ánh sáng
Đuốc bập bùng đẹp lòng tôi chói rạng
Soi ngọc vàng, sỏi đá, bóng cây cao
Cẩm thạch run theo những bóng lao xao
Biển chung thủy trên mộ phần yên ngủ
Khách tảo mộ hãy lánh xa chó dữ
Hồn cô đơn, nụ cười kẻ chăn chiên
Tôi đã chăn đàn cừu ấy bao niên
Đàn cừu trắng: những nấm mồ yên lặng
Hãy xua đi lũ bồ câu cẩn thận
Mộng hão huyền, những thiên sứ hiếu kỳ
Hiện tại về, tương lai uể oải đi
Côn trùng gọi qua đất cằn khô hạn
Lừa thiêu đốt, rụi tàn trong khí loãng
Tro bụi hoàn nguyên thể cõi vô biên
Thênh thang rộng đời say cuộc biến thiên
Cay đắng dịu cho hồn mình thanh khiết
Đất nơi nầy dấu chôn người đã chết
Sưởi ấm người, hong khô bí mật đời
Trời trưa cao, giữa trưa bất động lười
Như suy tưởng riêng mình điều tâm sự
Qua vương miện chiếu trên đầu rực rỡ
Tôi trở thành huyền bí của đổi thay
Tôi là miền e ngại của trần ai
Đầy u uẩn, nghi nan, và hối tiếc
Như kim cương còn điểm đen khiếm khuyết
Trong đêm huyền, đá cẩm thạch nặng nề
Dưới cội cây kìa những bóng lê thê
Đang chầm chậm bước sang miền thiên giới
Họ tan biến trong khoảng không mờ tối
Như đất hồng nuốt chửng cát trắng tươi
Như đời hoa, kiếp sống tặng cho người
Người chết đâu? Câu hỏi trên đầu lưỡi
Ôi, nghệ sĩ, thiên tài, còn đâu hỡi?
Tằm nhả tơ, bao khổ lụy rơi đầy
Quyến rũ thay, thiếu nữ giọng cười ngây
Răng trắng bóng, mắt mí nhung ướt đẫm
Ngực tròn trĩnh như đùa với lửa bỏng
Máu lung linh môi mọng đỏ đợi chờ
Những ngón tay chống cự phút cuồng mơ
Tất cả đi vào đất rồi trở lại
Người hỡi, hy vọng gì trong mộng dại
Mơ không còn mầu sắc của dối gian
Cho mắt trần hiểu sóng biển, và vàng
Thân hương khói biết có còn ca hát?
Vạn vật bay! Thấy đó, rồi mất mát
Kiên tâm dù thánh thiện cũng chẳng còn
Thiên Thu gầy mảnh khảnh áo vàng son
Lời an ủi thì thầm đầy kinh dị
Thần chết biến thành bầu sữa mẹ
Lời dối gian ngào ngọt chứa mưu toan
Kẻ không quen, người không biết từ nan
Đầu trống rỗng, và tiếng cười không dứt
Mồ sâu đó, biết còn ai ý thức
Đất nặng đè trên xương sọ rỗng không
Người là đất, miền tôi lạc dấu chân
Lũ sâu bọ côn trùng cay nghiệt đó
Đâu chỉ để cho người nằm dưới mộ
Mà cho tôi qua kiếp sống phù du
“Tự yêu” hay “tự ghét” mình ư?
Ôi, bí mật đáy hồn, răng bén nhọn!
Danh từ ấy nghe quen và gẫy gọn
Sao biết nhìn, biết muốn, biết chiêm bao
Xác thịt nầy mê thích, chốn giường cao
Tôi chỉ sống, cuộc sống nhờ, lây lất
Zi-nông hỡi! Vị thần nhân ác đức
Đã dùng tên xuyên thấu quả tim nầy
Mũi tên thần rung động, biết đường bay
Âm ba gợn, tạo thành duyên sinh tử
Kìa Thái dương, bóng rùa bò chậm rãi
Nơi hồn tôi, gót lực sĩ lặng trang!
Không, không! Hãy trỗi dậy nối thời gian
Hãy đập vỡ xác thân còn suy nghĩ
Hãy uống cạn bầu sữa đầy sinh khí
Nghe thổi về gió mát của đại dương
Trả hồn tôi chất mặn của quyền năng
Cho tôi vượt sóng thần và sống lại
Ôi, biển cả cuồng mê đầy kinh hãi
Da báo rằn loang lổ chiếc áo choàng
Ngàn tượng hình qua ánh sáng long lanh
Thân xanh biếc say sưa trong tuyệt cảnh
Ngọn sóng thần uốn thân hình óng ánh
Lúc lặng im, lúc ồ ạt bủa vây
Gió đã lên...Hãy gắng sống kiếp nầy
Gió xoay hướng, sách đời tôi mở, đóng
Đá cát bụi vỡ tan theo đợt sóng
Tản mác bay những trang giấy chói chang
Sóng dập dồn, sóng nước đập hân hoan
Trên mái im, đàn bồ câu cúi mổ.