26/04/2024 15:09Thi Viện - Kho tàng thi ca Việt Nam và thế giới
Thể thơ: Thất ngôn bát cú; Nước: Việt Nam; Thời kỳ: Nguyễn
Đăng bởi tôn tiền tử vào 25/01/2020 17:01
Nguyên tác
起臥床中亦不隨，
熱寒客地一身支。
家兄笑賤疏來往，
厲鬼頻探去日期。
堂北老親難久別，
檐南眾子尚年癡。
悠悠世事千愁集，
窗外鶯言雨水時。
Phiên âm
Khởi ngoạ sàng trung diệc bất tuỳ,
Nhiệt hàn khách địa nhất thân chi.
Gia huynh[1] tiếu tiện sơ lai vãng,
Lệ quỷ tần tham khứ nhật kỳ.
Đường bắc lão thân nan cửu biệt,
Thiềm nam chúng tử thượng niên si.
Du du thế sự thiên sầu tập,
Song ngoại oanh ngôn Vũ thuỷ thì.Dịch nghĩa
Nằm xuống hay ngồi loanh quanh trên giường đều không dễ chịu,
Khi nóng khi lạnh nơi đất khách có một mình.
Ông anh trong nhà cười là kẻ hèn nên càng thưa qua lại,
Con quỷ dữ của Diêm Vương cứ đến thăm luôn.
Quê nhà gian phía bắc có mẹ già, mình đi xa thật không yên tâm,
Phía nam ngôi nhà có lũ con nhỏ dại.
Việc đời man mác, ngàn mối lo buồn,
Bỗng thấy ngoài song cửa chim oanh nói đến tiết Vũ thuỷ.Bản dịch của Dương Văn Vượng
Nằm, dậy trên giường đều chẳng được,
Một thân nóng lạnh ở quê người.
Anh nhà cười thấp thưa đi lại,
Quỷ dữ thăm luôn hẹn bỏ đời.
Nhà có mẹ già xa vẫn nghĩ,
Quê còn con trẻ dạ khôn nguôi.
Việc đời man mác sầu muôn mối,
Oanh nói ngoài song Vũ thuỷ rồi.
Bài thơ này được chép trong Chư gia đề vịnh của Nguyễn Duy Tâm người thôn Văn Lâm, xã Ninh Hải, huyện Hoa Lư, tỉnh Ninh Bình.
Tác giả làm bài này khi còn trẻ đang làm quan Lang trung.
[1] Chỉ đồng tiền. Người xưa gọi tiền với nhiều tên như “khổng phương huynh” (anh lỗ vuông), “nghĩa phụ” (bố nuôi),...