26/04/2024 09:41Thi Viện - Kho tàng thi ca Việt Nam và thế giới
Thể thơ: Thất ngôn bát cú; Nước: Việt Nam; Thời kỳ: Cận đại
Đăng bởi Vanachi vào 01/10/2018 21:50
Nguyên tác
歲歲開花知為誰，
負他黃菊滿東籬。
醉鄉日月終須覓，
嶺下山川想到時。
江客不堪頻北望，
海鷗何事更相疑。
飲餘回首話歸路，
君問歸期為有期。
Phiên âm
Tuế tuế khai hoa tri vị thuỳ,
Phụ tha hoàng cúc mãn đông ly.
Tuý hương[1] nhật nguyệt chung tu mịch,
Lĩnh hạ sơn xuyên tưởng đáo thì.
Giang khách bất kham tần bắc vọng,
Hải âu[2] hà sự cánh tương nghi.
Ẩm dư hồi thủ thoại quy lộ,
Quân vấn quy kỳ vị hữu kỳ.Dịch nghĩa
Hàng năm hoa nở biết vì ai,
Đành phụ cúc vàng nở đầy ở phía dậu đông.
Lúc say sưa chỉ thấy thời gian như dài mãi,
Một dải non sông mong nhớ đến lúc nào nguôi.
Lòng ta chẳng nỡ trông về hướng bắc,
Cánh chim âu kia vì việc gì sao lại nghi ngờ thế.
Say rồi mới quay đầu hỏi đến đường về,
Anh hỏi lúc nào, tôi còn chưa biết được là khi nào.Bản dịch của Nguyễn Đức Toàn (II)
Mọi năm hoa nở vì ai,
Cúc vàng đành nỡ phụ hoài dậu đông.
Say sưa thời khắc như không,
Khôn nguôi một giải non sông quê nhà.
Hướng bắc đâu nỡ trông xa,
Cánh âu hà cớ gì mà sinh nghi.
Uống xong rồi hỏi đường đi,
Hỏi tôi, tôi còn chẳng biết là khi nào về.
Các câu được trích từ:
- Câu 1. Lý Hân, Đề Lư công cựu cư (câu 8)
- Câu 2. Tư Không Đồ, Ngũ thập (câu 8)
- Câu 3. Cao Biền, Khiển hứng (câu 7)
- Câu 4. Tiết Phùng, Tống Cù Châu Thôi viên ngoại (câu 2)
- Câu 5. Hoàng Phủ Nhiễm, Đồng Ôn Đan Đồ đăng Vạn Tuế lâu (câu 3)
- Câu 6. Vương Duy, Thụ vũ Võng Xuyên trang thượng (câu 8)
- Câu 7. Lã Động Tân, Tặng nhân (câu 7)
- Câu 8. Lý Thương Ẩn, Dạ vũ ký thác (câu 1)
[1] Ám chỉ tình thái say sưa.
[2] Liệt tử: “Trên biển có người thích chim âu, sáng nào cũng theo chúng dong chơi, hàng trăm con bay tới làm bạn. Cha thấy thế, bảo bắt về cho mình một con xem. Hôm sau anh ta ra biển, thấy chim âu chỉ bay lượn trên cao.” Ý nói những người không xảo trá, không có lòng hại ai, mới gần được chim âu.