27/04/2024 06:01Thi Viện - Kho tàng thi ca Việt Nam và thế giới
Thể thơ: Thất ngôn bát cú; Nước: Trung Quốc; Thời kỳ: Trung Đường
Đăng bởi Vanachi vào 03/07/2005 00:00
Nguyên tác
零落殘魂倍黯然，
雙垂別淚越江邊。
一身去國六千里，
萬死投荒十二年。
桂嶺瘴來雲似墨，
洞庭春盡水如天。
欲知此後相思夢，
長在荊門郢樹煙。
Phiên âm
Linh lạc tàn hồn bội ảm nhiên,
Song thuỳ biệt lệ Việt giang[1] biên.
Nhất thân khứ quốc lục thiên lý,
Vạn tử đầu hoang thập nhị niên[2].
Quế Lĩnh[3] chướng lai vân tự mặc,
Động Đình[4] xuân tận thuỷ như thiên.
Dục tri thử hậu tương tư mộng,
Trường tại Kinh Môn, Dĩnh[5] thụ yên.Dịch nghĩa
Mảnh hồn tàn lưu lạc lại càng thêm buồn bã,
Đôi dòng lệ chia tay bên bờ sông Việt.
Một mình rời nước cũ cách xa sáu ngàn dặm,
Tưởng đã chết vạn lần, đến cõi hoang sơ này đã mười hai năm.
Chướng khí của dãy Quế Lĩnh xông tới, mây đen như mực,
Mùa xuân của Động Đình hồ đã hết, nước như màu trời.
Biết rằng từ nay về sau giấc mộng tương tư,
Sẽ luôn luôn ở chỗ có khói cây của Kinh Môn và Dĩnh.Bản dịch của Lý Tứ
Lưu lạc hồn tàn nghĩ xót thân
Chia tay sông Việt lệ khôn ngăn
Quê nhà muôn dặm thân cô lẻ
Đất khách mươi năm chết vạn lần
Quế Lĩnh mây đen dày chướng khí
Động Đình nước vẩn bặt hơi xuân
Từ nay cây khói miền Kinh, Sính
Là chốn mơ về gặp cố nhân.
Tông Nhất tức Liễu Tông Nhất, em ruột của tác giả. Năm 815, tác giả bị biếm đi Liễu Châu (nay là huyện Mã Bình, tỉnh Quảng Tây). Hai năm sau Tông Nhất (ngụ tại Kinh Môn) tới thăm anh. Khi trở về, tác giả làm bài này tiễn em.
[1] Tên con sông trong Liễu Châu.
[2] Gồm 10 năm biếm ở Vĩnh Châu và 2 năm biếm ở Liễu Châu.
[3] Tên núi trong Liễu Châu.
[4] Tên hồ ở phía bắc tỉnh Hồ Nam, nơi Tông Nhất trở về sẽ đi qua.
[5] Kinh Môn là tên một ngọn núi, Dĩnh là kinh đô của nước Sở. Cả hai địa danh này đều thuộc phạm vi Bách Việt (nay thuộc huyện Hồ Bắc, gần Động Đình hồ), khi Tông Nhất trở về sẽ đi qua.