26/04/2024 02:42Thi Viện - Kho tàng thi ca Việt Nam và thế giới
Thể thơ: Ngũ ngôn cổ phong; Nước: Việt Nam; Thời kỳ: Nguyễn
Đăng bởi hongha83 vào 20/02/2018 08:15
Nguyên tác
荒林咻咻嘯，
朔風裂人夫。
長江流水急，
白日陰西徂。
赤身沒層波，
凍子久乃甦。
排沙揀金屑，
十次八九無。
所得僅毫釐，
妻子相歡呼。
取之納筒中，
恐懼目睢盱。
山高水味毒，
豺虎當路麌。
弊衣不掩脛，
面黃肌肉枯。
但愿足常賦，
焉敢望其餘。
常賦苦難足，
遂忍殘微軀。
拗臂豈非痛，
幸得減半收。
奈何金氣嗇，
新年故不如。
縣符下來索，
卻走富兒居。
Phiên âm
Hoang lâm hưu hưu khiếu,
Sóc phong liệt nhân phu.
Trường giang lưu thuỷ cấp,
Bạch nhật âm tây tồ.
Xích thần một tằng ba,
Đông tử cửu nãi tô.
Bài sa giản kim tiết,
Thập thứ bát cửu vô.
Sở đắc cận hào ly,
Thê tử tương hoan hô.
Thủ chi nạp đồng trung,
Khủng cụ mục tuy hu.
Sơn cao thuỷ vị độc,
Sài hổ đương lộ vi.
Tệ y bất yểm hĩnh,
Diện hoàng cơ nhục khô.
Đãn nguyện túc thường phú,
Yên cảm vọng kỳ dư.
Thường phú khổ nan túc,
Toại nhẫn tàn vi khu.
Ảo tý khởi phi thống,
Hạnh đắc giảm bán thu.
Nại hà kim khí sắc,
Tân niên cố bất như.
Huyện phù hạ lai sách,
Khước tẩu phú nhi cư.Dịch nghĩa
Rừng hoang cú mèo kêu
Gió bấc thổi rách da người
Dòng sông dài nước chảy xiết
Mặt trời ảm đạm đi về đằng tây
Mình trần lặn xuống dưới lớp sóng
Chết cóng hồi lâu mới sống lại
Trải cát ra chọn vàng vụn
Mười lần thì tám chín lần không có gì
Tìm được một tí chút
Vợ con đều reo mừng cho nhau
Nhặt lấy bỏ vào ống
Sợ hãi mắt nhớn nhác nhìn lên
Núi cao vị nước độc
Chó sói và cọp rình rập hai bên đường
Áo rách không che được ống chân
Mặt vàng da thịt khô héo
Chỉ cầu nộp đủ thuế thường lệ
Dám đâu mong có phần thừa
Cay đắng thay thuế thường lệ khó nộp đủ
Đành chịu làm tàn tật tấm thân hèn
Bẻ cánh tay mình há chẳng đau
(Nhưng) may ra được giảm nửa phần thuế
Biết làm sao khi khí vàng ít
Năm nay không bằng năm xưa
Trát huyện đưa xuống đòi (nộp thuế)
Đành lại chạy đến cửa nhà giàuBản dịch của Ngô Linh Ngọc
Rừng hoang tiếng cú rúc
Gió bấc cào thịt da
Sông dài nước chảy xiết
Trời tây bóng ác tà
Mình trần ngâm dưới nước
Rét tái gần chết cong
Đãi cát mò vàng cốm
Mười lần, tám chín không
May được vài vẩy nhỏ
Vợ con cùng mừng reo
Giấu kỹ vào trong ống
Lấm lét nhìn trước sau
Núi cao nước lại độc
Beo cọp chắn ngang đường
Áo rách mình không kín
Mặt võ người trơ xương
Những mong nộp đủ thuế
Nào hòng có của dư
Khổ nỗi thuế chưa đủ
Thân tàn dám quản ru
Bẻ gãy tay, đau thật
Nhưng nửa thuế được trừ
Sao hiếm vàng thế nhỉ?
Năm nay bằng trước đâu
Lính huyện về thúc thuế
Vào nhà giàu trốn mau