24/04/2024 14:36Thi Viện - Kho tàng thi ca Việt Nam và thế giới
Nước: Pháp
Đăng bởi hongha83 vào 11/01/2010 19:03
Nguyên tác
Lorsque, par un décret des puissances suprêmes,
Le Poète apparaît en ce monde ennuyé,
Sa mère épouvantée et pleine de blasphèmes
Crispe ses poings vers Dieu, qui la prend en pitié:
-- "Ah! que n'ai je mis bas tout un noeud de vipères,
Plutôt que de nourrir cette dérision!
Maudite soit la nuit aux plaisirs éphémères
Où mon ventre a conçu mon expiation!
Puisque tu m'as choisie entre toutes les femmes
Pour être le dégoût de mon triste mari,
Et que je ne puis pas rejeter dans les flammes,
Comme un billet d'amour, ce monstre rabougri,
Je ferai rejaillir ta haine qui m'accable
Sur l'instrument maudit de tes méchancetés,
Et je tordrai si bien cet arbre misérable,
Qu'il ne pourra pousser ses boutons empestés!"
Elle ravale ainsi l'écume de sa haine,
Et, ne comprenant pas les desseins éternels,
Elle-même prépare au fond de la Géhenne
Les bûchers consacrés aux crimes maternels.
Pourtant, sous la tutelle invisible d'un Ange,
L'Enfant déshérité s'enivre de soleil
Et dans tout ce qu'il boit et dans tout ce qu'il mange
Retrouve l'ambroisie et le nectar vermeil.
Il joue avec le vent, cause avec le nuage,
Et s'enivre en chantant du chemin de la croix;
Et l'Esprit qui le suit dans son pèlerinage
Pleure de le voir gai comme un oiseau des bois.
Tous ceux qu'il veut aimer l'observent avec crainte,
Ou bien, s'enhardissant de sa tranquillité,
Cherchent à qui saura lui tirer une plainte,
Et font sur lui l'essai de leur férocité.
Dans le pain et le vin destinés à sa bouche
Ils mêlent de la cendre avec d'impurs crachats;
Avec hypocrisie ils jettent ce qu'il touche,
Et s'accusent d'avoir mis leurs pieds dans ses pas.
Sa femme va criant sur les places publiques:
"Puisqu'il me trouve assez belle pour m'adorer,
Je ferai le métier des idoles antiques,
Et comme elles je veux me faire redorer;
Et je me soûlerai de nard, d'encens, de myrrhe,
De génuflexions, de viandes et de vins,
Pour savoir si je puis dans un coeur qui m'admire
Usurper en riant les hommages divins!
Et, quand je m'ennuierai de ces farces impies,
Je poserai sur lui ma frêle et forte main;
Et mes ongles, pareils aux ongles des harpies,
Sauront jusqu'à son coeur se frayer un chemin.
Comme un tout jeune oiseau qui tremble et qui palpite,
J'arracherai ce coeur tout rouge de son sein,
Et, pour rassasier ma bête favorite
Je le lui jetterai par terre avec dédain!"
Vers le Ciel, où son oeil voit un trône splendide,
Le Poète serein lève ses bras pieux
Et les vastes éclairs de son esprit lucide
Lui dérobent l'aspect des peuples furieux:
-"Soyez béni, mon Dieu, qui donnez la souffrance
Comme un divin remède à nos impuretés
Et comme la meilleure et la plus pure essence
Qui prépare les forts aux saintes voluptés!
Je sais que vous gardez une place au Poète
Dans les rangs bienheureux des saintes Légions,
Et que vous l'invitez à l'éternelle fête
Des Trônes, des Vertus, des Dominations.
Je sais que la douleur est la noblesse unique
Où ne mordront jamais la terre et les enfers,
Et qu'il faut pour tresser ma couronne mystique
Imposer tous les temps et tous les univers.
Mais les bijoux perdus de l'antique Palmyre,
Les métaux inconnus, les perles de la mer,
Par votre main montés, ne pourraient pas suffire
A ce beau diadème éblouissant et clair;
Car il ne sera fait que de pure lumière,
Puisée au foyer saint des rayons primitifs,
Et dont les yeux mortels, dans leur splendeur entière,
Ne sont que des miroirs obscurcis et plaintifs!"Bản dịch của Vũ Đình Liên
Khi Thượng Đế quyền lực tối cao ban lệnh
Cho Nhà Thơ xuất hiện trên trái đất chán chường
Mẹ nhà thơ, kinh tởm, nguyền rủa dậy mồm
Nắm chặt tay, vạch trời, căm giận, làm trời thương xót
Mụ kêu: Thà ta đẻ ra một đàn rắn độc
Còn hơn nuôi cái của dơ này
Ta nguyền rủa cái đêm ngắn ngủi, mê say
Mà bụng ta đã mang cái thai oan nghiệt
Nếu Trời đã, trời kia, vô cùng ác nghiệt
Chọn tay ta trong tất cả mọi đàn bà
Cho chồng ta trao cái của cằn cỗi thối tha
Mà ta không thể vứt vào trong đống lửa
Như một lá thư tình, ta sẽ trút tất cả
Căm thù đè nặng lòng ta, trên đầu kẻ mà bàn tay
Độc ác của người đã dùng để bắt ta chịu đắng cay
Ta sẽ bẻ queo, bẻ gãy cái cây khốn nạn
Cho những chồi độc kia không thể nào xuất hiện
Nuốt bọt dãi căm thù, không hiểu được ý trời
Mụ tự tay chất cao cái đống củi thiêu người
Mà địa ngục dành cho những người mẹ bạo tan, độc ác
Nhưng có một thiên thần chở che, bí mật
Đứa trẻ đoạ đày, say sưa, mê mải ánh trời
Và trong mỗi thức ăn thức uống của đời
Đều thấy lại những hương hoa thần thánh
Đùa với gió, chuyện với mây, nhí nhảnh
Và say sưa ca hát trên đường thập tự đau thương
Thiên thần đi theo, khóc khi thấy em hớn hở, tựa chim rừng
Trên con đường hành hương trở về Đất Thánh
Những con người mà nhà thơ yêu sợ, nhà thơ muốn tránh
Hay thấy chàng bình thản, hiền lành lại hoá khinh nhờn
Và đua nhau ai sẽ làm cho chàng phải than thở, đau buồn
Và đem độc ác, bạo tàn cho chàng nếm thử
Trong rượu trong cơm dành cho chàng mỗi bữa
Họ trộn trấu trộn gio và khạc nhổ dãi đờm
Và giả dối với ghê tởm, vứt vào những vật chàng đã cầm
Và hối hận đã đặt chân vào vết chân chàng bước
Vợ chàng ra giữa đường kêu cùng kêu khắp:
"Hắn đã cho ta đẹp và mê say thờ phụng ta
Ta sẽ làm cái nghề của những thần tượng ngày xưa
Bắt hắn phải tôn sùng ta và son tô vàng dát
Ta sẽ say sưa những trầm hương thơm ngát
No nê thịt rượu và những khấn vái lạy quỳ
Để thử xem trong một trái tim đắm đuối say mê
Ta có thể ngạo mạn, đoạt ngôi thần, ngôi thánh
Và khi ta đã chán những trò chơi kia bất kính
Ta sẽ đặt trên ngực hắn bàn tay ta vừa cứng vừa mềm
Và móng tay ta như móng tay những thần nữ trả hờn
Sẽ rạch một con đường đi vào tận trái tim của hắn
Như một con chim non, phập phồng, run bắn
Ta sẽ moi từ trong lồng ngực hắn trái tim kia
Và để cho con chó yêu của ta được một bữa no nê
Ta sẽ khinh bỉ ném trái tim kia xuống đất"
Nhưng nhà thơ bình thản vẫn giơ tay lên trời cao ngất
Kính cẩn nhìn chiếc ngai vàng lộng lẫy trên không
Và của trí tuệ chàng những tia chớp mênh mông
Che mắt chàng, chẳng thấy cảnh người đời giận dữ:
"- Chúa trời hỡi! Cám ơn Chúa đã cho đau khổ
Làm phương thuốc thần rửa sạch mọi bùn nhơ
Và là tinh hoa tuyệt vời trong sáng nhất từ xưa
Cho những con người mạnh hưởng khoái lạc, thần tiên nhất
Tôi biết Chúa vẫn dành cho nhà thơ vẫn xếp đặt
Một chỗ ngồi trong hàng ngũ những thiên thần
Và Chúa mời nhà thơ đến dự hội vinh quang
Của những ngai vàng, đạo đức và oai quyền bất tuyệt
Tôi biết đau thương là phẩm chất cao siêu duy nhất
Mà địa ngục và trần gian không thể biết bao giờ
Và để tết cái vành hoa chói lọi của nhà thơ
Phải thu hết báu vật của đất trời muôn thuở
Những của quý mất rồi của thành Palmyre xưa rực rỡ
Những kim loại không tên, tất cả những ngọc trai
Đáy bể chau chuốt, sửa sang, xếp đặt tự tay người
Không đủ tết vành mũ thiêng của nhà thơ sáng ngời chói lọi
Vì mũ ấy kết toàn bằng ánh sáng tinh anh, rực chói
Từ nguồn lửa trời nguyên thuỷ, rọi hào quang
Mà những đôi mắt người, trong sáng, rõ ràng
Bên cạnh chỉ là những mảnh gương tối tăm, buồn thảm!"