09/10/2024 07:02Thi Viện - Kho tàng thi ca Việt Nam và thế giới
Thể thơ: Thất ngôn bát cú; Nước: Trung Quốc; Thời kỳ: Thịnh Đường
Đăng bởi hongha83 vào 24/10/2008 03:17
Nguyên tác
韓公本意築三城,
擬絕天驕拔漢旌。
豈謂盡煩回紇馬,
翻然遠救朔方兵?
胡來不覺潼關隘,
龍起猶聞晉水清。
獨使至尊憂社稷,
諸君何以答昇平?
Phiên âm
Hàn công[1] bản ý trúc tam thành,
Nghĩ tuyệt thiên kiêu bạt Hán tinh.
Khởi vị tận phiền Hồi Hột mã,
Phiên nhiên viễn cứu sóc phương binh[2]?
Hồ lai[3] bất giác Đồng Quan[4] ải,
Long khởi[5] do văn Tấn Thuỷ[6] thanh.
Độc sứ chí tôn ưu xã tắc,
Chư quân hà dĩ đáp thăng bình?Dịch nghĩa
Dụng ý của Hàn quốc công xây ba thành khi xưa,
Là để ngăn chặn quân Hung Nô xâm lăng.
Nào ngờ nay cho qua kỵ binh Hồi Hột,
Là quân cứu viện đến từ phương bắc.
Giặc Hồ không biết thế hiểm yếu của ải Đồng Quan (nên chuốc bại),
Đại Tông lên ngôi đất nước toàn vẹn như thời Cao Tổ mở nước.
Bỏ mặc vua một mình lo việc nước,
Chư vị đền đáp công lao nhà vua như vậy sao?Bản dịch của Nhượng Tống
Ba thành xây đắp ý ông Hàn,
Muốn chắn quân Hồ trước ải quan.
Nào biết lại nhờ bình giống mọi,
Đem vào đánh hộ giặc thằng An.
Cửa Đồng ngựa kéo đường chen chật!
Sông Tấn rồng bay vận chửa tàn,
Các tướng lấy gì đền nợ nước?
Để mình vua phải mệt lo toan!
(Năm 766)
[1] Tức Trương Nhân Nguyện dưới triều Võ Tắc Thiên - Đường Trung Tông, năm 709 được phong tước Hàn quốc công. Ông có công đánh đuổi rợ Đột Quyết rồi xây ba thành ở biên giới phía bắc (nay trong tỉnh Cam Túc) mục đích để ngăn chặn giặc Hung Nô xâm lăng.
[2] Quân cứu viện của Đường Túc Tông. Quách Tử Nghi chỉ huy đoàn quân đơn độc là Sóc phương quân chiến đấu trên sông Phong và sông Lễ, chiếm lại Trường An. Trận Tân Điếm, chiếm lại được Đông Quận là nhờ sự trợ giúp của Hồi Hột.
[3] Chỉ quân phản tặc An Lộc Sơn.
[4] Ải trấn giữ Trung Quốc, lập ra khoảng 196 tại Hoa Âm, phía tây của ải Hàm Cốc, bốn phía có núi sông che chở, vị thế hiểm yếu đối với Sơn Tây, Thiểm Tây, Hà Nam.
[5] Chỉ việc Đường Đại Tông lên ngôi năm 763.
[6] Dòng sông trong địa phận Tấn Dương (nay trong tỉnh Sơn Tây), nơi Đường Cao Tổ khởi nghiệp.