19/04/2024 16:13Thi Viện - Kho tàng thi ca Việt Nam và thế giới
Thể thơ: Ca trù (hát nói); Nước: Việt Nam; Thời kỳ: Nguyễn
Đăng bởi tôn tiền tử vào 22/02/2020 11:08
Thiên địa vạn vật chi nghịch lữ[1],
Bóng quang âm[2] thấm thoát vụt qua,
Kiếp phù sinh chừng một giấc Nam Kha[3].
Nào ai chắc đeo tiền cưỡi hạc[4],
Trước thơ ngây, sau tuổi tác.
Thuở trung gian thiếu tráng[5] có là bao,
Khi tật bệnh, lúc bi sầu.
Hảo tiết hoan ngu[6] đà dễ mấy,
Trăm năm nhân cảnh[7] là nhường ấy.
Một khắc xuân tiêu[8] đáng mấy chăng.
Sẵn non sông kia với gió trăng,
Mượn cảnh trí thung thăng là sở thích.
Kìa những kẻ lao cần hình dịch[9],
Chốn phong trần mấy lúc khai nhan[10],
Trời đâu tiếc một chữ nhàn.
[1] Chữ Hán: 天地萬物之逆旅. Lấy từ bài Xuân dạ yến đào lý viên tự của Lý Bạch: “Thiên địa giả, vạn vật chi nghịch lữ; quang âm giả, bách đại chi quá khách” 天地者萬物之逆旅；光陰者百代之過客 (Trời đất là quán trọ của vạn vật, thì giờ là khách qua đường của trăm đời).
[2] Ánh sáng và bóng tối, chỉ thời gian ngày và đêm.
[3] Đời Đường, Thuần Vu Phần say rượu nằm ngủ dưới gốc cây hoè, mơ thấy vua nước Hoè An cho sứ giả đến đón vào triều, rồi gả công chúa cho. Vua cho Thuần làm phò mã, sai ra cai trị đất Nam Kha, ăn lộc ở đầy trải 30 năm phú quý. Đến khi công chúa ốm chết, Thuần thương khóc, giật mình tỉnh dậy mới biết là mơ, mà mình vẫn nằm dưới gốc cây hoè.
[4] Sách Hoàn vũ ký: Bọn công tử đất Ngũ Lăng đem một vạn quan tiền, cưỡi hạc đến chơi đất Dương Châu là nơi phồn hoa đô hội thứ nhất miền nam Trung Quốc.
[5] Khoảng giữa lúc nhỏ và lúc lớn tuổi.
[6] Thời tiết đẹp vui vẻ.
[7] Cõi đời.
[8] Đêm xuân. Hai câu này ý nói trăm năm cõi đời được là mấy, vậy gặp vui cứ chơi cho thoả.
[9] Vất vả làm tôi cho thể xác.
[10] Mở mày mở mặt.