29/03/2024 16:11Thi Viện - Kho tàng thi ca Việt Nam và thế giới

Hồi 05

Tác giả: Nguyễn Du - 阮攸

Thể thơ: Lục bát; Nước: Việt Nam; Thời kỳ: Nguyễn
Đăng bởi Vanachi vào 29/06/2005 11:09

 

Sét đánh tin đưa chàng Kim vội về hộ táng
Xuân tươi mộng vỡ, Nàng Kiều đẫm lệ đau thương!
(Câu 527-570)


Nàng thì vội trở buồng thêu
Sinh thì dạo gót sân đào[1] vội ra
Cửa sài vừa ngỏ then hoa
530. Gia đồng[2] vào gởi thư nhà mới sang
Đem tin thúc phụ[3] từ đường[4]
Bơ vơ lữ thấn[5] tha phương đề huề
Liêu Dương[6] cách trở sơn khê[7]
Xuân đường[8] kíp gọi Sinh về hộ tang[9]
535. Mảng[10] tin xiết nỗi kinh hoàng
Băng mình lẻn trước đài trang[11] tự tình
Gót đầu mọi nỗi đinh ninh[12]
Nỗi nhà tang tóc, nỗi mình xa xôi:
Sự đâu chưa kịp đôi hồi[13],
540. Duyên đâu chưa kịp một lời trao tơ[14]
Trăng thề còn đó trơ trơ
Dám xa xôi mặt, mà thưa thớt lòng
Ngoài nghìn dặm chốc ba đông[15]
Mối sầu khi gỡ cho xong còn chầy[16]!
545. Gìn vàng giữ ngọc[17] cho hay
Cho đành lòng kẻ chưng mây cuối trời.
Tai nghe ruột rối bời bời
Ngập ngừng nàng mới giãi lời trước sau:
Ông tơ gàn quải chi nhau
550. Chưa vui sum hợp đã sầu chia phôi!
Cùng nhau trót đã nặng lời
Dẫu thay mái tóc, dám rời lòng tơ!
Quản bao tháng đợi năm chờ
Nghĩ người ăn gió nằm mưa xót thầm
555. Đã nguyền hai chữ đồng tâm
Trăm năm thề chẳng ôm cầm thuyền ai[18]
Còn non, còn nước, còn dài,
Còn về, còn nhớ đến người hôm nay.
Dùng dằng chưa nõ rời tay
560. Vầng đông trông đã đứng ngay mái nhà
Ngại ngùng một bước một xa
Một lời trân trọng, châu sa mấy hàng
Buộc yên, quảy gánh, vội vàng
Mối sầu xẻ nửa, bước đường chia hai

565. Buồn trông phong cảnh quê người
Đầu cành quyên[19] nhặt, cuối trời nhạn thưa
Não người cữ[20] gió tuần[21] mưa
Một ngày nặng gánh tương tư[22] một ngày.
Nàng còn đứng tựa hiên tây
570. Chín hồi[23] vấn vít như vầy mối tơ.
[1] Sân có trồng cây đào.
[2] Người phục dịch công việc ở trong nhà.
[3] Chú ruột.
[4] Từ bỏ nơi nhà ở, tức là chết.
[5] Chết nhưng mà chưa chôn, quan tài còn quàn tạm ở nơi đất khách.
[6] Tên đất, nay thuộc tỉnh Liêu Ninh (Trung Quốc) nơi chú ruột Kim Trọng chết.
[7] Núi và khe ngòi.
[8] Xuân là một loại cây sống rất lâu. Người sau nhân gọi cha là xuân hay xuân đường (nhà xuân), có ý mong cha được tuổi thọ như cây ấy.
[9] Trông coi việc tang.
[10] Tiếng cổ. Mảng tin: mới chợt nghe tin.
[11] Do chữ trang đài, nơi trang điểm của phụ nữ.
[12] Cặn kẽ, đến nơi đến chốn.
[13] Giãi bày, trò chuyện hết lời với nhau.
[14] Chỉ việc kết hôn. Theo sách “Khai Nguyên, Thiên Bảo di sự” chép tể tướng Trương Gia Trinh nhà Đường có năm con gái, muốn gả một người cho Quách Nguyên Chấn, đô đốc Lương Châu, người đẹp mà có tài nghệ, bèn bảo năm con đứng sau một bức màn, mỗi người cầm một sợi dây tơ dài, dòng ra ngoài, và cho Nguyên Chấn tuỳ ý kéo lấy một sợi, trúng sợi nào thì lấy người cầm sợi ấy. Nguyên Chấn được kéo sợi tơ đỏ, lấy người con thứ ba, rất đẹp.
[15] Ba năm để tang.
[16] Còn chậm, còn lâu ngày.
[17] Giữ thân thể cho được khoẻ mạnh, và cũng ngụ ý giữ gìn mối tình cho được thuỷ chung, trong sạch.
[18] Ôm đàn sang thuyền của người khác, tức là đi lấy chồng khác.
[19] Chim đỗ quyên, tức chim quốc. Đây tả cảnh cuối hè, sang thu. Tiếng quyên kêu còn ra rả (nhặt) đầu cành và bóng nhạn đã thấy bay loáng thoáng (thưa) ở chân trời.
[20, 21] Người xưa thường tính bảy ngày là một cữ, và mười ngày là một tuần.
[22] Nguyên nghĩa là ở xa cách mà cùng nhớ nhau, sau người ta mượn để nói sự nhớ nhau của đôi trai gái yêu nhau.
[23] Do chữ cửu hồi, ruột chín lần bị đau quặn lại.

In từ trang: https://www.thivien.net/ » Nguyễn Du » Hồi 05