25/04/2024 07:36Thi Viện - Kho tàng thi ca Việt Nam và thế giới
Thể thơ: Thất ngôn bát cú; Nước: Việt Nam; Thời kỳ: Nguyễn
Đăng bởi tôn tiền tử vào 25/01/2020 17:18
Nguyên tác
無學而知世不多，
有來門問是誰耶。
非人錦帳金床臥，
為獸苦團稻席夸。
忠孝誠心居教養，
順從願報有詩歌。
古時刻石標勛業，
金簽千秋對海河。
Phiên âm
Vô học nhi tri thế bất đa,
Hữu lai môn vấn thị thuỳ da.
Phi nhân cẩm trướng kim sàng ngoạ,
Vi thú khổ đoàn đạo tịch khoa.
Trung hiếu thành tâm cư giáo dưỡng,
Thuận tòng nguyện báo hữu thi ca.
Cổ thì khắc thạch tiêu huân nghiệp,
Kim thiêm thiên thu đối hải hà.Dịch nghĩa
Không học mà biết đời có mấy đâu,
Người đến hỏi tôi đó là ai vậy?
Không phải người ở nơi trướng gấm giường vàng,
Mà lại là thú nằm trên đệm rơm chiếu rạ.
Thế mà một niềm hiếu trung với người dạy dỗ nuôi nấng,
Hết lòng thuận theo, từng có thơ khen ngợi.
Thuở xưa đã khắc chữ vào bia đá ghi công,
Nêu gương sáng ngàn thu với non sông.Bản dịch của Dương Văn Vượng
Tự nhiên không học mà hay
Đến nhà, họ hỏi chuyện này nơi nao?
Vốn không người ngủ giường cao
Mà là con thú bờ rào nằm rơm
Hiếu trung với chủ một niềm
Có thơ ca ngợi khắc lên đá rồi
Nêu ra sự nghiệp trên đời
Làm gương trong sáng lâu dài soi chung
Bài thơ được chép trong sách Chư gia đề vịnh vựng tuyển của Bùi Đức Hãn ở thôn Yên Trung, xã Yên Đồng, huyện Ý Yên, tỉnh Nam Định.
Dưới thời Trần Thánh Tông, Văn Túc vương Đạo Tái có bài thơ thất ngôn khắc trên bia ca ngợi con chó của mình, trong đó có câu: “Đối chủ trung trinh vô quý sắc, Bảo gia cần mẫn hữu bi minh” (Với chủ trung kiên không thẹn mặt, Giữ nhà cần mẫn có bia ghi).