25/04/2024 09:16Thi Viện - Kho tàng thi ca Việt Nam và thế giới
Thể thơ: Ngũ ngôn cổ phong; Nước: Trung Quốc; Thời kỳ: Thịnh Đường
Đăng bởi tôn tiền tử vào 05/06/2015 23:40
Nguyên tác
飄飄蘇季子，
六印佩何遲。
早作諸侯客，
兼工古體詩。
爾賢埋照久，
余病長年悲。
盧綰須征日，
樓蘭要斬時。
歲陽初盛動，
王化久磷緇。
為入蒼梧廟，
看雲哭九疑。
Phiên âm
Phiêu phiêu Tô Quý Tử[1],
Lục ấn bội hà trì.
Tảo tác chư hầu khách,
Kiêm công cổ thể thi.
Nhĩ hiền mai chiếu cửu,
Dư bệnh trưởng niên bi.
Lư Oản[2] tu chinh nhật,
Lâu Lan[3] yêu trảm thì.
Tuế dương sơ thịnh động,
Vương hoá cửu lân tri.
Vi nhập Thương Ngô miếu,
Khán vân khốc Cửu Nghi.Dịch nghĩa
Long đong như Tô Quý Tử,
Đeo sáu ấn sao mà chậm.
Sớm làm khách các chư hầu,
Kèm theo công về thơ cổ thể.
Cái hiền của anh có chôn đi cũng còn chiếu mãi,
Trong khi căn bệnh của tôi càng già càng đau.
Lư Oản nên lo ngày hành quân,
Giặc Lâu Lan đúng là lúc nên chém giết.
Mười thiên can mới hưng lên đó,
Nền khai sáng của vua đã trở nên mài không mỏng và nhuộm không đen lâu rồi.
Anh hãy vào miếu huyện Thương Ngô,
Ngắm mây để mà khóc cho núi Cửu Nghi.Bản dịch của Phạm Doanh
Tô Quý Tử long đong,
Sao chậm đeo sáu ấn.
Khách chư hầu sớm làm,
Thơ cổ thể tinh tấn.
Hiền, bác còn để đời,
Bệnh, tôi ngày càng bấn.
Vào lúc diệt Lâu Lan,
Hành quân có Lưu Oản.
Thập kỉ vừa khởi đầu,
Nghiệp vua vẫn quanh quẩn.
Hãy tới miếu Thương Ngô,
Khóc Cửu Nghi, mây ngắm.
(Năm 769)
[1] Tô Tần 蘇秦 tự Quý Tử 季子 người Lạc Dương, là một người đề ra chính sách tung hoành thời Chiến Quốc, nhằm vận động các nước nhỏ để chống lại sự bành trướng của nhà Tần. Ông là bạn học của Trương Nghi 張儀 và đều là học trò của Quỷ Cốc Tử 鬼谷子. Sớm đi du thuyết các nước, nhưng thất bại quay về. Sau đó được sáu nước trao ấn tướng quốc, thuyết tung hoành được theo, khiến cho nước Tần trong khoảng mưới lăm năm không dám động binh bên phía đông của U cốc quan. Cuối cùng ông là thân khách của vua Tề và bị giết. Đỗ Phủ so sánh Tô Hễ với Tô Tần.
[2] Người cùng làng và cùng ngày sinh với Lưu Bang, theo giúp ông này từ lúc đầu, được phong làm Yên Vương. Bày mưu cho Hán Cao Tổ giết Hàn Tín, Bành Việt. Sau đó vì sợ Hán Cao Tổ sẽ thanh toán mình bèn trốn sang Hung Nô đầu hàng.
[3] Tên nước cổ phía tây Trung Quốc, nay thuộc vùng Tân Cương, đây chỉ kẻ thù của Lưu Bang.