29/03/2024 15:29Thi Viện - Kho tàng thi ca Việt Nam và thế giới

Tùng Thụ đường vạn tùng ca
松樹塘萬松歌

Tác giả: Hồng Lượng Cát - 洪亮吉

Thể thơ: Thất ngôn cổ phong; Nước: Trung Quốc; Thời kỳ: Thanh
Đăng bởi tôn tiền tử vào 07/05/2019 00:26

 

Nguyên tác

千峰萬峰同一峰,
峰盡削立無蒙茸。
千松萬松同一松,
干悉直上無回容。
一峰雲青一峰白,
青尚籠煙白凝雪。
一松梢紅一松墨,
墨欲成霖赤迎日。
無峰無松松必奇,
無松無雲雲必飛。
峰勢南北松東西,
松影向背雲高低。
有時一峰承一屋,
屋下一松仍覆谷。
天光雲光四時綠,
風聲泉聲一隅足。
我疑黄河瀚海地脈通,
何以戈壁千里非青蔥。
不爾地脈貢潤合作天山松,
松干怪底一一直透星辰宮。
好奇狂客忽至此,
大笑一呼忘九死。
看峰前行馬蹄駛,
欲到青松盡頭止。

Phiên âm

Thiên phong vạn phong đồng nhất phong,
Phong tận tước lập vô mông nhung.
Thiên tùng vạn tùng đồng nhất tùng,
Can tất trực thượng vô hồi dung.
Nhất phong vân thanh nhất phong bạch,
Thanh thượng lung yên bạch ngưng tuyết.
Nhất tùng tiêu hồng nhất tùng mặc,
Mặc dục thành lâm xích nghinh nhật.
Vô phong vô tùng tùng tất kỳ,
Vô tùng vô vân vân tất phi.
Phong thế nam bắc tùng đông tê (tây),
Tùng ảnh hướng bối vân cao đê.
Hữu thì nhất phong thừa nhất ốc,
Ốc hạ nhất tùng nhưng phú cốc.
Thiên quang vân quang tứ thời lục,
Phong thanh tuyền thanh nhất ngung túc.
Ngã nghi Hoàng Hà Hãn Hải[1] địa mạch thông,
Hà dĩ qua bích[2] thiên lý phi thanh thông?
Bất nhĩ địa mạch cống nhuận hợp tác Thiên Sơn[3] tùng,
Tùng can quái để nhất nhất trực thấu tinh thần cung[4].
Hiếu kỳ cuồng khách hốt chí thử,
Đại tiếu nhất hô vong cửu tử[5].
Khán phong tiền hành mã đề sử,
Dục đáo thanh tùng tận đầu chỉ.

Dịch nghĩa

Nghìn đỉnh núi vạn đỉnh núi như nhau
Thảy đều đứng trơ không cây che quấn
Nghìn cây tùng vạn cây tùng như nhau
Cành vươn thẳng không cong queo
Đỉnh có mây mờ nên xanh đỉnh mầu trắng
Xanh có khói lồng, trắng đọng tuyết
Cành tùng mầu hồng, cành lại đen
Đen muốn thành mưa, đỏ nhuốm nắng
Không có đỉnh núi, không có tùng, tùng ắt lạ
Không có tùng không có mây mây ắt bay
Thế núi nam bắc tùng đông tây
Bóng tùng hai ngả mây cao thấp
Có khi một đỉnh có một mái nhà
Tùng dưới mái nhà vẫn che núi
Ánh sáng trời ánh mây bốn mùa xanh
Một góc đủ tiếng gió tiếng suối
Ta ngờ Hoàng Hà có mạch đất thông Hãn Hải
Vì sao mà qua bích nghìn dặm không xanh
Không những thế mạch nước còn tưới tắm cho tùng ở Thiên Sơn
Hèn nào cành tùng thảy vươn đến tận cung các vì sao
Hiếu kỳ khách cuồng bỗng đến đây
Cả cười hô một tiếng quên nỗi chín chết
Nhìn núi trước mặt thúc ngựa đi
Muốn đến nơi hết tùng thì dừng lại

Bản dịch của Lê Xuân Khải

Nghìn muôn đỉnh thảy trơ lộ cả
Không cỏ cây vách đá vươn cao
Nghìn muôn tùng thảy như nhau
Cành đều vươn chẳng cúi đầu quanh co
Có đỉnh xanh ảo mờ đỉnh trắng
Trắng tuyết ngưng xanh lãng đãng mây
Cành đen cành đỏ tuỳ cây
Đỏ tươi đón nắng đen gây mưa rừng
Tùng ắt lạ, không tùng không núi
Không núi tùng, mây vội bay ngay
Núi nam bắc tùng đông tây
Bóng tùng quay ngả mây bày thấp cao
Núi đôi khi trên đầu mái có
Dưới có tùng lá phủ cho non
Ánh trời ánh ráng xanh rờn
Một góc đủ cả suối đàn gió ca
Ngờ mạch thông Hoàng Hà Hãn Hải
Qua bích không xanh trải dặm nghìn
Tưới tùng mạch ngấm Thiên Sơn
Nên tùng vươn tận tinh thần cung cao
Khách cuồng đến khát khao cảnh lạ
Chín chết quên hơi xả một cười
Núi xa hông ngựa thúc bồi
Chỉ dừng khi đã đến nơi hết tùng
Tùng Thụ đường ở đất Tân Cương, là một trong tám trạm thuộc trấn Tây Quản.

[1] Là Bắc Hải, ở đông bắc cao nguyên Mông Cổ, có thuyết cho là hồ Hô Luân, Nội Mông Cổ ngày nay v.v…
[2] Vùng sa mạc.
[3] Hệ núi lớn nổi tiếng ở trung bộ nội lục Châu Á, chạy dài qua phần giữa khu tự trị Duy Ngô Nhĩ, Tân Cương, Trung Quốc và nhiều nước khác.
[4] Cung độ vị trí của các vì sao.
[5] Cửu tử nhất sinh, mười phần chết chín. Tác giả chỉ hoàn cảnh mình đang sống.

In từ trang: https://www.thivien.net/ » Hồng Lượng Cát » Tùng Thụ đường vạn tùng ca