19/04/2024 21:33Thi Viện - Kho tàng thi ca Việt Nam và thế giới
Thể thơ: Thất ngôn bát cú; Nước: Việt Nam; Thời kỳ: Nguyễn
Đăng bởi Vanachi vào 23/11/2019 22:35
Nguyên tác
瓦橋橋下水潺潺，
倚檻哦詩爾自閒。
老境難忘惟翰墨，
世緣不厭是溪山。
清風瀟灑江千轉，
寡婦烝嘗廟半間。
何意濟人慙若輩，
臨流無限倉衰顏。
Phiên âm
Ngoã kiều kiều hạ thuỷ sàn sàn,
Ỷ hạm nga thi nhĩ tự nhàn.
Lão cảnh nan vong duy hàn mặc,
Thế duyên bất yếm thị khê sơn.
Thanh phong tiêu sái giang thiên chuyển,
Quả phụ chưng thường miếu bán gian[1].
Hà ý tế nhân tàm nhược bối,
Lâm lưu vô hạn thảng suy nhan.Bản dịch của Nguyễn Phúc Ưng Trình, Nguyễn Phúc Bửu Dưỡng
Dưới cầu ngói, nước chảy mênh mang
Tựa chiếc bao lơn, vịnh rảnh rang
Bút mực không rời vui cảnh lão
Núi khe chẳng chán tiếc đời tàn
Gió trong thanh thoát sông ngàn khúc
Bà goá kính thờ miếu nửa gian
Đáng thẹn cho ai không ý giúp
Trên dòng nhìn bóng lại đau thương
Chiếc cầu ngói do một bà quả phụ, không con, bắc trên sông Triệu Nông ở làng Thanh Thuỷ, huyện Hương Thuỷ, tỉnh Thừa Thiên. Cầu dài chừng 50 thước, rộng gần 6 thước, phía trên lợp ngói, hai bên có bao lơn. Sách Đại Nam nhất thống chí có ghi rõ điều này nhưng không ghi tên bà quả phụ. Bài thơ này làm năm 1860, có lẽ không lâu sau khi dân làng Thanh Thuỷ dựng miếu thờ bà quả phụ.
Theo sử liệu khác, bà quả phụ là Trần Thị Đạo, quê ở làng này, có chồng là Cần Chánh điện Đại học sĩ dưới triều Lê Hiển Tông, tự bỏ tiền thuê thợ làm cầu này năm 1776. Năm 1925, vua Khải Định truy tặng bà danh hiệu “Dực bảo trung hưng linh phò”.
[1] Miếu nửa gian do dân làng Thanh Thuỷ xây lên trên cầu vào năm 1860 để nhớ công đức vị ân nhân.