25/04/2024 17:45Thi Viện - Kho tàng thi ca Việt Nam và thế giới

Vịnh Đồng Cổ đàn
詠銅鼓壇

Tác giả: Trần Bá Lãm - 陳伯覽

Thể thơ: Thất ngôn tứ tuyệt; Nước: Việt Nam; Thời kỳ: Hậu Lê, Mạc, Trịnh-Nguyễn
Đăng bởi hongha83 vào 14/01/2010 01:23

 

Nguyên tác

蓮花八葉夢初醒,
何處山神自顯靈。
他年陳煚栘神器,
遙望盟壇草色青。

Phiên âm

Liên hoa bát diệp[1] mộng sơ tinh,
Hà xứ sơn thần tự hiển linh.
Tha niên Trần Cảnh[2] di thần khí,
Dao vọng minh đàn thảo sắc thanh.

Dịch nghĩa

Giấc mộng tám cánh hoa sen chợt tỉnh ra,
Sơn thần hiển linh tự nơi nào vậy.
Năm đó Trần Cảnh thay ngôi vị,
Xa nhìn đàn thề thấy một màu cỏ xanh rì.

Bản dịch của Bùi Hạnh Cẩn

Hoa sen tám cánh vừa tàn mộng
Thần núi nơi nào tự hiển linh
Trần Cảnh về sau dời vật báu
Xa nhìn đàn cũ cỏ còn xanh
Tiểu dẫn: Đàn tại phường Yên Thái, huyện Vĩnh Thuận, trước bờ sông Tô Lịch. Thời vua Lý Thái Tông, ba vị tướng Đông Chinh, Dực Thánh, Vũ Đức định làm loạn. Đêm nhà vua mơ thấy một người uy nghi lẫm liệt, nói với nhà vua rằng: “Kinh thành có biến, phải mau mau trừ bỏ, nếu không sẽ mất ngôi”. Nhà vua hỏi họ tên, người ấy trả lời: “Ta là thần núi Đồng Cổ ở Thanh Hoa”. Nói xong thì biến mất. Nhà vua tỉnh dậy, ngay đêm đó sai Lê Phụng Hiểu đem binh vây chặt kinh thành, bắt bọn làm phản. Vũ Đức quỳ móp dưới chân ngựa, còn Đông Chinh vương và Dực Thánh vương đều xin hàng. Nhà vua hạ lệnh tha tội cho. Nhớ ơn sơn thần, nhà vua sai quân đến vùng đó xây đền miếu, quanh năm thờ phụng. Lại sai xây đàn bằng gạch ở phía nam giáp thôn Đông, gọi là đàn Đồng Cổ. Vào ngày mùng 4 đầu xuân hằng năm làm lễ tam sinh đặt ở trước đàn, nhà vua và trăm quan đến trước đàn tế lễ. Lễ xong, đọc lời thề rằng: “Làm tôi mà bất trung, làm con mà bất hiếu thì thần minh lập tức tru diệt”. Trăm quan đều bôi máu vào lời minh thệ mà thề. Hằng năm đều làm như thế.

[2] Nguyên bản câu thứ 3 trong bài thơ Hà Thành thi sao chép hai chữ “Trần Hoảng” là lầm về tự dạng, thực ra đây là Trần Cảnh, tức là Trần Thái Tông, lên làm vua thay nhà Lý từ năm 1225.
[1] Tượng trưng 8 đời vua nhà Lý, không kể Lý Chiêu Hoàng.

In từ trang: https://www.thivien.net/ » Trần Bá Lãm » Vịnh Đồng Cổ đàn