Vịnh cảnh gần sáng

Bài thơ này được tác giả làm khi còn trẻ. Trương truyền ở địa phương mở cuộc thi thơ treo giải thưởng đề Vịnh cảnh gần sáng, hạn vận “mèo heo cheo neo bèo” và buộc mỗi câu phải có tên một con vật. Người dự thi có trên trăm, nhưng trúng tuyển không được chục. Bài này của bà được chấm đậu đầu. Khi đem ra bình, bị “sĩ tử” phản đối vì câu 6 và câu 8 thiếu tên vật, bà cãi 6, 8 thiếu nhưng 3, 4 thừa (lằn, phụng, gà, cheo), đem chỗ thừa bù chổ thiếu. Lý có phần cưỡng, nhưng những bài trúng tuyển phần nhiều đều khiếm ý. Đề là Vịnh cảnh gần sáng mà phần đông bỏ sót ý gần mà chỉ đua nhau vịnh cảnh trời sáng. Lại thêm bài nào cũng bị trường quy bó buộc mà hoặc vận bị ép, hoặc câu ngượng ngập, lời lúng túng, không bài nào vượt nổi bài của bà. Rốt cuộc bà vẫn đoạt giải nhất. Và câu chuyện trở thành giai thoại trong làng thơ.

[1] Mượn ý Kinh thi khen vợ vua nghe tiếng lằn kêu bảo là tiếng gà gáy, vội thức chồng dậy ra triều kẻo bá quan đợi.
[2] Cũng chữ trong Kinh thi thác lời vợ gọi chồng dậy sớm để đi săn.
[3] Mạnh Thường Quân đi lánh nạn, đợi trời sáng ải mở cửa thì bị người đuổi theo kịp. Có người trong đoàn giả tiếng gà gáy. Gà quanh ải gáy theo. Quân giữ ải tưởng trời đã sáng vội mở cửa ải. Nhờ vậy mà Thường Quân qua được ải trước khi quân thù đến.
[4] Gia Cát Lượng tức Khổng Minh. Muốn lấy tên của Tào, Khổng Minh nhân đêm có mù cho thuyền ra sông nổi trống. Quân Tào tưởng giặc đến, nhưng không dám ra vì mù nhiều quá, cứ đứng trên bờ bắn tên xuống rào rào. Trên thuyền Khổng Minh đã bện những hình nộm bằng rơm để hứng tên. Trời chưa sáng mà tên đã đầy thuyền. Thuyền vội trở vào bến với tên lấy được.