27/04/2024 03:24Thi Viện - Kho tàng thi ca Việt Nam và thế giới
Thể thơ: Thất ngôn bát cú; Nước: Việt Nam; Thời kỳ: Cận đại
Đăng bởi Vanachi vào 07/02/2019 01:36
Nguyên tác
器業誰如宋郡公，
衣冠此去更成空。
伊周管葛千秋後，
漢楚隨唐一夢中。
若使九京皆可作，
未知當世孰為雄。
可憐世態炎涼甚，
枯竹祠前幾鞠躬。
Phiên âm
Khí nghiệp thuỳ như Tống quận công,
Y quan thử khứ cánh thành không.
Y Chu Quản Cát[1] thiên thu hậu,
Hán Sở Tuỳ Đường nhất mộng trung.
Nhược sử cửu kinh[2] giai khả tác,
Vị tri đương thế thục vi hùng.
Khả liên thế thái viêm lương thậm,
Khô trúc từ[3] tiền kỷ cúc cung.Dịch nghĩa
Tài năng sự nghiệp ai bằng Tống quận công
Áo mũ chuyến này thôi thế là hết chuyện
Ai là Y Chu Quản Cát còn có ngàn thu sau
Kìa Hán Sở Tuỳ Đường cũng thoáng qua như giấc mộng
Nếu người chín suối đều có thể sống lại
Thì chưa biết trong buổi này ai đã hơn ai!
Đáng thương thói đời nóng lạnh thay đổi chóng
Trước đền “tre khô” nay còn mấy kẻ khom lưng nữaBản dịch của Đỗ Đình Tuân
Ai so bằng Tống quận công
Chuyến này áo mũ cũng xong chuyện rồi
Y Chu Quản Cát nghìn đời
Tuỳ Đường Hán Sở một thời qua nhanh
Nếu người xưa được tái sinh
Thì chưa biết được ai giành phần hơn?
Thói đời nóng lạnh thất thường
“Tre khô” trước miếu ai còn khom lưng?
Rút từ Quế Sơn thi tập (A.469).
Tống quận công tức Nguyễn Hữu Độ, người làng Gia Miêu, huyện Tống Sơn, đỗ cử nhân khoa Đinh Mão (1867) đời Tự Đức. Làm quan đến chức Khâm sai Bắc Kỳ kinh lược đại sứ sung phụ chính đại thần, một tay sai đắc lực của thực dân Pháp hồi mới xâm lược nước ta.
[1] Y Doãn tướng nhà Thương, Chu Công tướng nhà Chu, Quản Trọng tướng nước Tề đời Xuân Thu, Gia Cát Lượng tướng nước Thục đời Tam Quốc, đều là nhưng người có công nghiệp lớn.
[2] Mộ địa của quý tộc đời Tấn, chỉ cõi âm.
[3] Khấu Chuẩn tướng nước Tống chết ở Lôi Châu đem về táng ở tây Ninh Khê, quan tài qua huyện Công An, dân trong huyện ra dọc đường tế ông, cắm cành tre xuống đất để treo tiền giấy. Sau hơn một tháng tre ấy đã khô lại mọc măng non. Dân chúng nhân đó lập miếu thờ ông, gọi là đền Tre Khô. Ở đây tác giả chỉ mượn chữ để nêu lên cảnh lạnh lẽo sau khi Nguyễn Hữu Độ chết.