27/04/2024 11:18Thi Viện - Kho tàng thi ca Việt Nam và thế giới
Thể thơ: Thất ngôn bát cú; Nước: Trung Quốc; Thời kỳ: Cận đại
Đăng bởi hongha83 vào 24/06/2015 08:26
Nguyên tác
漫說天飛六月霜，
珠沈玉碎不須傷。
已拼俠骨成孤註，
贏得英名震萬方。
碧血摧殘酬祖國，
怒潮嗚咽怨錢塘，
於祠嶽廟中間路，
留取荒墳葬女郎。
Phiên âm
Mạn thuyết thiên phi lục nguyệt sương[1],
Châu trầm ngọc toái bất tu thương.
Dĩ phanh hiệp cốt thành cô chú[2],
Doanh đắc anh danh chấn vạn phương.
Bích huyết[3] tồi tàn thù tổ quốc,
Nộ trào ô yết oán Tiền Đường[4].
Vu từ Nhạc miếu[5] trung gian lộ,
Lưu thủ hoang phần táng nữ lang[6].Dịch nghĩa
Nói chi đến sương sa tháng sáu
Ngọc nát châu chìm còn chẳng tiếc
Đã liều thân nghĩa hiệp cho đích cuối
Dậy tên tuổi anh hùng trên mọi phương
Đem dòng máu thắm để đền ơn tổ quốc
Triều giận còn nức oán ở Tiền Đường
Ở giữa đền Vu và miếu Nhạc
Còn mô đất để nửa nữ anh hùngBản dịch của Lê Xuân Khải
Kể chi tháng sáu lại bay sương,
Ngọc nát châu chìm chẳng tiếc thương.
Nghĩa hiệp quyết liều thân một tấm
Anh hùng đã dậy tiếng muôn phương
Đem bầu máu nóng đền non nước
Nức nở triều căm vọng Chiết Đông
Giữa khoảng đền Vu và miếu Nhạc
Dành đây ngôi mộ nữ anh hùng
Bài này tuyển từ Ma kiếm thất thi tập, NXB Nhân Dân do nhóm Vương Tịnh Nghiêu biên soạn. Giám Hồ là quê của Thu Cận, nằm ở phía nam Thiệu Hưng, Chiết Giang. Thu Cận lấy đó làm tên hiệu của mình.
[1] Trâu Diễn thời Chiến Quốc bị Yên Huệ Vương hạ gục, tháng sáu nhưng trời giáng sương. Sau dùng lục nguyệt phi sương để chỉ oan ngục.
[2] Nguyên ý là đem hết tiền mình có ra để cược bạc.
[3] Trang Tử ngoại vật: Trường Hoằng chết ở Thục, cất máu này, sau ba năm thành đá xanh, sau dùng để chỉ sự đổ máu hy sinh của những bậc liệt sĩ vì sự nghiệp chính nghĩa.
[4] Tức sông Tiền Đường, sông chảy qua phía đông tỉnh Chiết Giang. Câu này dùng điển Ngũ Tử Tư chết oan, hoá thành thần sóng sông Tiền Đường, sóng giận dâng ào ạt, để ví với trí lớn chưa thành của Thu Cận, sóng giận cũng vì người nữ anh hùng mà nức nở, bất bình.
[5] Đền miếu Vu Khiêm đời Minh và Nhạc Phi đời Tống, đều ở bờ Tây Hồ, Hàng Châu. Hai câu cuối ngụ ý tiếng tăm anh hùng của Thu Cận cũng được tôn sùng ngưỡng mộ ngang với Nhạc Phi và Vu Khiêm.
[6] Chỉ Thu Cận, mộ cũng ở bờ Tây Hồ, Hàng Châu.