30/03/2024 04:54Thi Viện - Kho tàng thi ca Việt Nam và thế giới

Tài hoa thuyết, Giáp Tuất niên thời dư ngũ thập bát tuế
栽花說甲戌年辰余五十八歲

Tác giả: Nguyễn Phúc Ưng Bình - 阮福膺苹

Thể thơ: Thất ngôn bát cú; Nước: Việt Nam; Thời kỳ: Cận đại
Đăng bởi hảo liễu vào 18/01/2015 20:48

 

Nguyên tác

久不吟詩不弄琴,
卻教花事每關心。
攀嬌攬嫩非年少,
品綠題紅忘夜深。
我最憐君塵夢遶,
君應笑我歲華侵。
若煩草討封家檄,
樽酒無須雪夜尋。

Phiên âm

Cửu bất ngâm thi bất lộng cầm,
Khước giao hoa sự mỗi quan tâm.
Phàn kiều lãm nộn phi niên thiếu,
Phẩm lục[1] đề hồng[2] vong dạ thâm.
Ngã tối liên quân trần mộng nhiễu,
Quân ưng tiếu ngã tuế hoa xâm.
Nhược phiền thảo thảo phong gia hịch,
Tôn tửu vô tu tuyết dạ tầm[3].

Dịch nghĩa

Lâu lắm không ngâm thơ, không đánh đàn
Nhưng lại bận tâm đến chuyện trồng hoa
Xem cành đẹp, nụ non, đời đâu còn trẻ nữa
Ngâm thơ, nhắm rượu quên giờ đã quá khuya
Ta thương hoa lắm vì phải chìm trong đời trần thế
Hoa hãy cười ta trong cảnh tuổi già
Nếu cần phải viết thư thăm nhà
Uống rượu thì đâu cần gì phải đợi đến đêm khuya tuyết giá

Bản dịch của Nguyễn Hữu Vinh

Lâu không đàn hát biếng ngâm nga
Bận bịu lòng lo mãi chuyện hoa
Xem nụ vin cành khi bạc tóc
Thơ đề rượu nhắm tận canh ba
Ta thương hoa chịu đời trần tục
Hoa nhạo ta trong cảnh tuổi già
Nếu phải thư nhà ta phải viết
Rượu châm chẳng đợi tuyết đêm khuya
Giáp Tuất tức năm 1934.

[1] Tức lục nghĩ, một loại rượu đế làm bằng gạo, chưa lọc, có màu vàng xanh, bọt nhỏ như kiến. "Nghĩ" là con kiến. Bài "Vấn Lưu thập cửu" 問劉十九 của Bạch Cư Dị có câu: "Lục nghĩ tân phôi tửu" 綠蟻新醅酒 (Rượu đế vừa nấu xong).
[2] Làm thơ viết trên giấy đỏ.
[3] Câu này ý nói nếu uống rượu thì đã có sẵn hoa làm bạn rồi, cần gì phải đi tìm bạn trong đêm khuya. Vương Huy Chi 王徽之 tự Tử Du, con của Vương Hy Chi 王羲之. Hai cha con đều là nhà thư pháp nổi tiếng đời Tấn. Vương Huy Chi sống ở đất Sơn Âm, có lần đêm đến đem rượu bày ra uống, bốn bề tuyết rơi trắng xoá, sực nhớ đến bạn tên là Đới An Đạo 戴安道. Lúc đó An Đạo đang ở đất Diệm Khê, Vương Huy Chi liền chèo thuyền đi thăm. Qua đêm mới tới, Huy Chi đến đầu ngõ nhưng không vào nhà gặp, rồi quay thuyền trở về. Có người hỏi tại sao thì Huy Chi trả lời rằng ta hứng thì đi, hết hứng thì về, vào gặp Đới để làm gì.

In từ trang: https://www.thivien.net/ » Nguyễn Phúc Ưng Bình » Tài hoa thuyết, Giáp Tuất niên thời dư ngũ thập bát tuế