28/03/2024 20:46Thi Viện - Kho tàng thi ca Việt Nam và thế giới

Tống bắc sứ Ma Hợp, Kiều Nguyên Lãng
送北使麻合,喬元郎

Tác giả: Trần Nhân Tông - 陳仁宗

Thể thơ: Thất ngôn bát cú; Nước: Việt Nam; Thời kỳ: Trần
Đăng bởi Vanachi vào 19/09/2008 11:03

 

Nguyên tác

軺星兩點照天南,
光引台躔夜繞三。
上國恩深情易感,
小邦俗薄禮多慚。
節凌瘴霧身無恙,
鞭拂春風馬有驂。
鼎語願溫中統詔,
免教憂國每如惔。

Phiên âm

Thiều tinh lưỡng điểm chiếu thiên Nam,
Quang dẫn thai triền dạ nhiễu tam.
Thượng quốc ân thâm tình dị cảm,
Tiểu bang tục bạc lễ đa tàm.
Tiết lăng chướng vụ thân vô dạng,
Tiên phất xuân phong mã hữu tham.
Đỉnh ngữ nguyện ôn Trung Thống[1] chiếu,
Miễn giao ưu quốc mỗi như đàm.

Dịch nghĩa

Hai ngôi sao sứ thần chiếu xuống trời Nam,
Ánh sáng dẫn theo cung độ mỗi đêm diễu quanh ba vòng.
Ơn thượng quốc sâu sắc dễ cảm tình người,
Phong tục nước nhỏ đơn giản thẹn lễ nghi sơ suất.
Cờ tiết mao vượt qua lam chướng, ngài vẫn bình an.
Ngọn roi quất trong gió xuân, ngựa có ngựa kèm.
Xin hãy ôn lại lời nói “chuông vạc” trong tờ chiếu năm Trung Thống,
Để tránh cho nhau khỏi mối phiền lo nước luôn luôn nung đốt trong lòng.

Bản dịch của Trần Lê Văn

Trời Nam, sao sứ chiếu hai ngôi,
Dẫn lối ba vòng, đêm sáng soi,
Bên ấy, ơn sâu tình cảm động
Nơi đây, lễ bạc thẹn sơ sài.
Gió xuân vi vút, vui kèm ngựa.
Cờ tiết xông pha, mừng khoẻ người.
Trung Thống, chiếu xưa, lời hãy nhớ,
Nỗi lo đất nước, dịu lòng tôi.
Năm 1301, Kiều Nguyên Lãng là sứ nhà Nguyên, được Nguyên Thành Tông phái sang. Đây là lần thứ tư nhà Nguyên phái sứ đến nước ta. Thượng hoàng Nhân Tông thay mặt con Trần Anh Tông tiếp đoàn sứ thiên triều Ma Hợp và Kiều Nguyên Lãng. Khác hai lần đầu nhà Nguyên đòi vua Trần phải vào chầu, đoàn sứ lần này chỉ có nhiệm vụ nhắc nhà Trần cứ theo đúng lệ vào cống tiến, sứ Nguyên sẽ không sang nữa. Đây là thắng lợi ngoại giao của nhà Trần, nền hoà bình đã vững chắc hơn.

[1] Niên hiệu vua Thế Tổ nhà Nguyên.

In từ trang: https://www.thivien.net/ » Trần Nhân Tông » Tống bắc sứ Ma Hợp, Kiều Nguyên Lãng