21/04/2024 06:55Thi Viện - Kho tàng thi ca Việt Nam và thế giới
Thể thơ: Cổ phong (cổ thể); Nước: Trung Quốc; Thời kỳ: Minh
Đăng bởi tôn tiền tử vào 15/01/2018 00:41
Nguyên tác
君不見陳孟公，
一生愛酒稱豪雄。
君不見揚子雲，
三世執戟徒工文。
得失如今兩何有，
勸君相逢且相壽。
試看六印盡垂腰，
何似一卮長在手。
莫惜黄金醉青春，
幾人不飲身亦貧。
酒中有趣世不識，
但好富貴亡其真。
便須吐車茵，
莫畏丞相嗔。
桃花滿溪口，
笑殺醒游人。
絲繩玉缸釀初熟，
搖蕩春光若波綠。
前無禦史可盡歡，
倒著錦袍舞鵒。
愛妾已去曲池平，
此時欲飲焉能傾。
地下應無酒壚處，
何苦寂寞孤平生。
一杯一曲，
我歌君續。
明月自來，
不須秉燭。
五岳既遠，
三山亦空。
欲求神仙，
在杯酒中。
Phiên âm
Quân bất kiến Trần Mạnh Công[1],
Nhất sinh ái tửu xứng hào hùng.
Quân bất kiến Dương Tử Vân[2],
Tam thế chấp kích đồ công văn.
Đắc thất như kim lưỡng hà hữu,
Khuyến quân tương phùng thả tương thọ.
Thí khán lục ấn tận thuỳ yêu[3],
Hà tự nhất chi trường tại thủ.
Mạc tích hoàng kim tuý thanh xuân,
Kỷ nhân bất ẩm thân diệc bần.
Tửu trung hữu thú thế bất thức,
Đãn hảo phú quý vong kỳ chân.
Tiện tu thổ xa nhân,
Mạc uý thừa tương sân.
Đào hoa mãn khê khẩu,
Tiếu sát tỉnh du nhân.
Ti thằng ngọc hang nhưỡng sơ thục,
Dao đãng xuân quang nhược ba lục.
Tiền vô ngự sử khả tận hoan,
Đảo trước cẩm bào vũ bì dục[4].
Ái thiếp dĩ khứ Khúc trì bình,
Thử thời dục ẩm yên năng khuynh.
Địa hạ ưng vô tửu lô xứ,
Hà khổ tịch mịch cô bình sinh.
Nhất bôi nhất khúc,
Ngã ca quân tục.
Minh nguyệt tự lai,
Bất tu bỉnh chúc.
Ngũ Nhạc[5] ký viễn,
Tam Sơn[6] diệc không.
Dục cầu thần tiên,
Tại bôi tửu trung.Bản dịch của phanlang @www.tvvn.org
Anh thấy không Trần Mạnh Công,
Một đời thích rượu đáng hào hùng.
Anh thấy không Dương Tử Vân,
Chấp kích ba triều thạo văn chương.
Được mất bây giờ ghét hay ưng,
Gặp nhau khuyên bạn nâng ly mừng.
Hãy nhìn sáu ấn treo thắt lưng,
Đâu bằng trên tay rượu không dừng.
Đừng tiếc vàng ròng say tuổi xuân,
Những ai không uống cũng nghèo bần.
Rượu gây thích thú đời không biết,
Phú quý yêu nhiều mất lòng chân.
Nếu cần nôn đệm xe,
Đừng nên sợ người giận.
Hoa đào rơi đầy suối,
Cười chết kẻ chơi xuân.
Vại vàng tơ buộc rượu chín bung,
Ánh xuân rung rinh như sóng lục.
Trước không ngự sử vui tận cùng,
Cẩm bào múa giống chim bì dục.
Thiếp yêu đi rồi ao Khúc im,
Lúc nầy cần uống ai nghiêng bình.
Cõi âm tìm rượu không nơi bán,
Tại sao hiu quạnh khổ một mình.
Một chén một bài,
Tôi ca anh tiếp.
Trăng sáng sẽ về,
Không cần đốt đuốc.
Ngũ nhạc xa vời,
Ba non không có.
Muốn đạt thần tiên,
Trong chén rượu đó.
[1] Hiệu uý Trần Tuân 陳遵, tự Mạnh Công 孟公, đời Tây Hán rất thích rượu. Khách đến uống với ông, đòi về, ông cho người đẩy xe xuống giếng để khách không đi được.
[2] Tức Dương Hùng 揚雄 (53 tr.CN - 18), làm quan ba đời nhà Hán: Thành Đế, Ai Đế, Bình Đế.
[3] Chỉ Tô Tần 蘇秦, thuyết khách thời Chiến quốc, chủ trương hợp tung, liên kết sáu nước Hàn, Nguỵ, Tề, Sở, Yên, Triệu chống Tần, được các nước tin dùng, phong làm tướng quốc. Khi về nhà Tô Tần đeo lủng lẳng 6 hoàng kim ấn của sáu nước.
[4] Tên một loại chim, giống vịt nhưng nhỏ hơn, màu vàng sẩm có vằn, sống ở hồ ao, sông suối.
[5] Năm ngọn núi Thái sơn 泰山, Hành sơn 衡山, Hoa sơn 華山, Hằng sơn 恒山, Tung sơn 嵩山.
[6] Ba núi Bồng Lai 蓬萊, Doanh Châu 瀛洲, Phương Trượng 方丈, muốn chỉ cảnh tiên.