26/04/2024 23:27Thi Viện - Kho tàng thi ca Việt Nam và thế giới

Thương đệ tam tử Thiên Hoá
傷第三子天化

Tác giả: Trịnh Hoài Đức - 鄭懷德

Thể thơ: Thất ngôn bát cú; Nước: Việt Nam; Thời kỳ: Nguyễn
Đăng bởi Vanachi vào 01/12/2018 19:30

 

Nguyên tác

沉痾無處覓醫神,
哀爾連綿疾病身。
一歲尚輸顏子壽,
九原已反漆園真。
妻兒先逐黃熊夢,
書劍終埋白帝塵。
悽愴扶棺從祖日,
惟兄衰絰弟纏巾。

Phiên âm

Trầm kha vô xứ mịch y thần,
Ai nhĩ liên miên tật bệnh thân.
Nhất tuế thượng du Nhan Tử[1] thọ,
Cửu nguyên dĩ phản Tất viên[2] chân.
Thê nhi tiên trục hoàng hùng mộng[3],
Thư kiếm chung mai Bạch Đế[4] trần.
Thê sảng phù quan tòng tổ nhật,
Duy huynh suy điệt đệ triền cân.

Dịch nghĩa

Bệnh trầm kha không biết tìm vị thần về nghề thuốc ở đâu,
Thương con thân tật bệnh liên miên.
Còn thua tuổi thọ của Nhan Tử một tuổi,
Chín suối đã trái lại với cái chân của Tất viên.
Vợ con trước theo đuổi cái mộng gấu vàng,
Gươm sách sốt cuộc chôn vùi trong đám bụi thành Bạch Đế.
Đau đớn ngày phù quan về với tổ tiên,
Anh mặc tang phục em đội khăn.

Bản dịch của Hoài Anh

Biết tìm đâu vị thuốc tiên?
Thương con bệnh tật liên miên không rời.
Còn thua tuổi thọ Nhan Hồi,
Suối vàng đã trái với lời Tất viên.
Mộng gấu vàng đã hão huyền,
Đành đem gươm sách chôn miền cỏ hoang.
Đau đớn thay ngày đưa tang,
Anh mặc áo trở, em choàng khăn xô.
[1] Còn có tên Nhan Hồi hay Nhan Uyên, là học trò giỏi của Khổng Tử nhưng chết sớm. Nguyễn Đình Chiểu có câu thơ rằng: “Thương thày Nhan Tử dở dang, Ba mươi mốt tuổi tách đàng công danh”.
[2] Chỉ Trang Chu, từng làm Tất viên lại.
[3] Mộng gấu vàng, do câu “Duy hùng huy bi, nam tửu chi tường” (Mộng thấy con gấu con bi thì sinh con trai). Câu này ý nói Thiên Hoá vẫn mong có được con trai, nhưng rốt cuộc không có nên câu cuối mới nói ngày phủ quan, anh mặc tang phục, em đội khăn.
[4] Tích Lưu Bị chết ở thành Bạch Đế.

In từ trang: https://www.thivien.net/ » Trịnh Hoài Đức » Thương đệ tam tử Thiên Hoá