24/04/2024 08:08Thi Viện - Kho tàng thi ca Việt Nam và thế giới
Thể thơ: Ngũ ngôn tứ tuyệt; Nước: Trung Quốc; Thời kỳ: Cận đại
Đăng bởi tôn tiền tử vào 13/12/2020 15:34
Nguyên tác
侯門深似海，
巨眼識英雄。
旅店傾談日，
虯髯拜下風。
Phiên âm
Hầu môn thâm tự hải,
Cự nhãn[1] thức anh hùng.
Lữ điếm khuynh đàm nhật,
Cầu Nhiêm bái hạ phong.Bản dịch của phanlang @www.tvvn.org
Công hầu cửa sâu như biển,
Mắt sắc nhận rõ anh hùng.
Lữ điếm uống rượu bàn luận,
Rậm râu vái chịu thua không.
Hồng Phất hay Hồng Phất Nữ 紅拂女, họ Trương, là một nữ hiệp nổi tiếng thời Tuỳ Đường, quê Ngô Hưng, Giang Nam (nay là Hồ Châu, Chiết Giang). Khi Tuỳ Văn Đế Dương Kiên tiêu diệt nhà Trần, cha của Hồng Phất (khi đó còn rất nhỏ) là Trương Trung Túc 張忠肅, đại tướng nhà Trần, bị tướng Tuỳ là Sử Vạn Tuế 史萬歲 giết, cả nhà bị bắt, bị vua Tuỳ thưởng cho cận tướng Dương Tố. Vì vậy Hồng Phất theo mẹ làm thị tì nhỏ nhà họ Dương, vì thường cầm phất trần đỏ đứng hầu nên có tên Hồng Phất. Khi nghe Lý Tĩnh 李靖 đến cầu kiến và bàn luận cùng Dương Tố, Hồng Phất nhận biết Lý Tĩnh ngay thẳng khí khái là anh hùng sau này, cùng Lý Tĩnh trốn đi đến theo cha con Lý Thế Dân 李世民. Hồng Phất sau là vợ cũng là hồng nhan tri kỷ của Lý Tĩnh. Trên đường gặp một người rậm râu, xưng là Cầu Nhiêm Khách 虯髯客 (tức Trương Trọng Kiên 張仲堅, quê Dương Châu), ba người bàn luận chuyện lớn hợp ý nhau, kết làm anh em, cùng đến gặp Lý Thế Dân. Tuy nhiên Cầu Nhiêm Khách không theo họ Lý, tự mình ra biển lập quân đội chiến thuyền riêng, về sau đánh chiếm 72 đảo của Triều Tiên lập vương quốc đặt tên Phù Dư quốc 扶餘國. Ba người được gọi là Phong trần tam hiệp 風塵三俠.
[1] Mắt sắc bén có thể nhận biết được người ngay thẳng hay gian nịnh, có tài hoặc tầm thường. Thơ Thượng Hồng Phất mộ 上紅拂墓 của Trương Tố 張素: “Cự nhãn đương niên thức tuấn tài, Khả nhi bất cộng thử gian mai” 巨眼當年識俊才，可兒不共此間埋.