28/04/2024 03:42Thi Viện - Kho tàng thi ca Việt Nam và thế giới
Thể thơ: Ngũ ngôn bát cú; Nước: Trung Quốc; Thời kỳ: Thịnh Đường
Đăng bởi Lâm Xuân Hương vào 18/12/2016 21:04
Nguyên tác
褒斜不容幰，
之子去何之？
鳥道一千里，
猿聲十二時。
官桥祭酒客，
山木女郎祠。
別後同明月，
君應聽子規。
Phiên âm
Bao Tà[1] bất dung hiển,
Chi tử khứ hà chi?
Điểu đạo nhất thiên lý,
Viên thanh thập nhị thì.
Quan kiều tế tửu[2] khách,
Sơn mộc Nữ Lang[3] từ.
Biệt hậu đồng minh nguyệt,
Quân ưng thính tử quy[4].Dịch nghĩa
Vùng Bao Tà xe có màn che không đi được,
Vậy ông đi cách nào?
Đường chim bay dài ngàn dặm,
Vượn kêu suốt ngày đêm.
Quan coi cầu là một tế tửu,
Trong rừng núi có miếu thờ Nữ Lang.
Sau khi chia tay chỉ còn trăng sáng theo ông,
Có nhẽ ông sẽ nghe tiếng chim cuốc kêu.Bản dịch của Nguyễn Minh
Vùng Bao Tà xe không đi được
Vậy ông đi có chước nào không?
Chim bay ngàn dặm thông rừng
Vượn kêu ảo não không ngừng ngày đêm
Quan coi cầu một tên Tế tửu
Trong núi rừng còn miếu Nữ Lang
Chia tay còn lại ánh trăng
Lặng nghe ông thấy trong rừng cuốc kêu.
Chức trưởng sử thuộc hàng ngũ phẩm, dưới biệt giá, trên thứ sử. Quả Châu nay trong huyện Nam Sung, tỉnh Tứ Xuyên.
[1] Nơi sông Bao và sông Tà giao nhau, trong địa phận Thiểm Tây giáp Tứ Xuyên. Miền này địa thế hiểm trở, đường đi là sạn đạo.
[2] Chức sắc trong đạo quỷ đảm nhiệm công việc của quan lại. Nguyên vùng Thục Trung do Trương Lỗ hùng cứ từ thời Tam Quốc. Lỗ mở ra đạo quỷ, tự xưng là giáo chủ, giáo dân là quỷ tốt, chức sắc lãnh đạo là tế tửu. Đến đời Đường khi tác giả làm bài này, chế độ tế tửu thay quan lại vẫn còn.
[3] Là con gái của Trương Lỗ, nhân khi giặt áo trên một tảng đá, nữ tiểu tiện trên đá, ít lâu sau mang thai. Lỗ tức giận cho là có tà dâm nên đuổi nữ đi. Nữ sanh ra hai con rồng rồi chết. Lỗ cho mang xác nữ táng gần tảng đá xưa nữ giặt áo và dựng miếu thờ.
[4] Hay đỗ quyên, là con chim cuốc. Truyền thuyết kể rằng thời Chiến Quốc, Đỗ Vũ là vua nước Thục. Khi Thục bị nước Tần thôn tính, Đỗ Vũ chết hoá thành con chim cuốc.