29/03/2024 14:49Thi Viện - Kho tàng thi ca Việt Nam và thế giới

Cảm sự
感事

Tác giả: Nguyễn Khuyến - 阮勸

Thể thơ: Thất ngôn bát cú; Nước: Việt Nam; Thời kỳ: Cận đại
Đăng bởi hongha83 vào 16/05/2016 18:23

 

Nguyên tác

風蔽塵污何處來,
日光駒影遞相催。
煙飛江上舟如電,
石陸山腰礮似雷。
世有詩書何所用,
天生水火各為財。
讀窮五代瀛環記,
始信寒泉有劫灰。

Phiên âm

Phong tế trần ô hà xứ lai,
Nhật quang câu ảnh đệ tương thôi.
Yên phi giang thượng chu như điện,
Thạch lục sơn yêu pháo tự lôi.
Thế hữu thi thư hà sở dụng,
Thiên sinh thuỷ hoả các vi tài.
Độc cùng ngũ đại doanh hoàn ký,
Thuỷ tín hàn tuyền hữu kiếp hôi[1].

Dịch nghĩa

Cơn gió đã đem bụi nhơ từ đâu đến
Ánh mặt trời, bóng ngựa câu cứ thi nhau chạy hoài
Khói tuôn trên mặt sông, thuyền nhanh như chớp
Đá lở trên sườn núi, tiếng súng nổ như sấm
Đời có thi thư, không dùng làm gì cả
Trời sinh ra nước, lửa đều được người ta sử dụng
Có đọc hết các sách trên thế giới nói về vũ trụ
Thì mới tin rằng ở dưới suối lạng cũng gặp vận kiếp hôi

Bản dịch của Hoàng Tạo

Gió bụi từ đâu đến mịt mùng
Vó câu bóng ác chuyển xoay vòng
Khói tuôn mặt nước tàu lao vút
Pháo nổ sườn non đá lở tung
Đời có thi thư thành vật bỏ
Trời sinh nước lửa để ta dùng
Đọc doanh hoàn ký rồi sau thấy
Dưới đất vùi bao kiếp lửa hồng
Tuyển từ Yên Đổ tiến sĩ thi tập (VHv.1864).

[1] Tro của trận lửa kiếp. Theo thuyết nhà Phật, mỗi khi thế giới bị tiêu diệt thì có một trận lửa đốt cháy tất cả, gọi là lửa kiếp (kiếp hoả - cõi trời đất từ khi thành ra đến khi hoại đi là một kiếp). Đời Hán Vũ Đế đào hồ Côn Minh, thấy dưới đất sâu có lớp tro đen, hỏi một Hồ tăng (nhà sư Tây Vực) đó là gì. Người ấy nói: “Đó là lớp tro của trận lửa kiếp”.

In từ trang: https://www.thivien.net/ » Nguyễn Khuyến » Cảm sự