28/04/2024 03:41Thi Viện - Kho tàng thi ca Việt Nam và thế giới
Thể thơ: Kinh thi; Nước: Trung Quốc; Thời kỳ: Chu
Đăng bởi Vanachi vào 04/10/2005 10:06
Nguyên tác
山有樞，
隰有榆。
子有衣裳，
弗曳弗婁；
子有車馬，
弗馳弗驅。
宛其死矣，
他人是愉。
Phiên âm
Sơn hữu xu,
Thấp hữu du.
Tử hữu y thường,
Phất duệ phất lâu.
Tử hữu xa mã,
Phất trì phất khu,
Uyển kỳ tử hỹ,
Tha nhân thị du.Dịch nghĩa
Trên núi có cây xu,
Dưới thấp có cây du.
Ngài có áo quần,
Mà không mặc.
Ngài có xe ngựa,
Mà không đi (không chạy, không đánh ngựa).
Rồi nhỡ ngài đơ ra mà chết,
Người khác sẽ chiếm lấy những vật ấy làm điều vui thích của mình.Bản dịch của Tạ Quang Phát
Núi cao thì có cây xu,
Còn nơi dưới thấp cây du mọc đầy.
Áo quần ngài có nhiều thay!
Chẳng hề mặc đến cất hoài một nơi.
Ngựa xe ngài cũng có rồi,
Chẳng hề ruổi ngựa và ngồi đi đâu.
Nhỡ ra ngài chết hôm nào,
Người ta vui thích cùng nhau chiếm dùng.
Chú giải của Chu Hy:
Chương này thuộc hứng.
xu: cây trệ (tên một thứ cây), nay là cây thích du.
du: cây bạch phần.
lâu: cũng là duệ, kéo, mặc vào.
trì: chạy.
khu: đánh ngựa chạy.
uyển: dáng thấy ngồi.
du: vui.
Bài thơ này có lẽ cũng là ý đáp lại bài thơ trên (thiên Tất suất) mà giải nỗi ưu lo ấy. Cho nên nói rằng, tên núi thì có cây xu, dưới thấp thì có cây du, ngài có áo quần xe ngựa mà không mặc, không đi. Nhỡ một hôm ngài đơ ra mà chết thì người khác sẽ lấy những vật ấy làm điều vui thích cho mình. Vì là nói không thể nào không vui chơi cho kịp thời, thì mối lo âu của mình càng sâu, mà tình ý lại càng cấp bách.