24/04/2024 15:02Thi Viện - Kho tàng thi ca Việt Nam và thế giới
Thể thơ: Thất ngôn bát cú; Nước: Trung Quốc; Thời kỳ: Trung Đường
Đăng bởi Vanachi vào 09/10/2008 22:33
Nguyên tác
天寶承平奈樂何，
華清宮殿郁嵯峨。
朝元閣峻臨秦嶺，
羯鼓樓高俯渭河。
玉樹長飄雲外曲，
霓裳閒舞月中歌。
只今唯有溫泉水，
嗚咽聲中感慨多。
Phiên âm
Thiên Bảo[1] thừa bình nại lạc hà,
Hoa Thanh cung[2] điện uất tha nga.
Triều Nguyên các[3] tuấn lâm Tần Lĩnh,
Yết Cổ lâu[4] cao phủ Vị hà.
“Ngọc thụ[5]” trường phiêu vân ngoại khúc,
“Nghê thường[6]” nhàn vũ nguyệt trung ca.
Chỉ kim duy hữu Ôn Tuyền thuỷ,
Ô yết thanh trung cảm khái đa.Dịch nghĩa
Năm Thiên Bảo thái bình vui vẻ làm sao,
Điện cung Hoa Thanh cao ngất ngưởng.
Gác Triều Nguyên cao tới núi Tần Lĩnh,
Lầu Yết Cổ cao cúi thấy sông Vị.
Khúc “Ngọc thụ” nhẹ nhàng múa ngoài mây,
Điệu “Nghê thường” nhàn nhã múa dưới ánh trăng.
Nay chỉ còn có dòng Ôn Thuỷ,
Cất tiếng bi than cảm khái.Bản dịch của Điệp luyến hoa
Thiên Bảo thái bình hoan hỉ sao,
Hoa Thanh điện ấy ngất cao cao.
Triều Nguyên gác thẳm trông Tần Lĩnh,
Yết Cổ lầu cao cúi Vị Hà.
“Ngọc thụ” nhẹ nhàng trời rợp múa,
“Nghê thường” nhàn nhã dưới trăng ca.
Ngày nay chỉ có dòng Ôn vẫn,
Cảm khái cất lên tiếng oán ai.
[1] Niên hiệu đời Đường Huyền Tông.
[2] Cung điện của Đường Huyền Tông dựng tại Ly Sơn ở dãy Tần Lĩnh, bên bến sông Vị, và có dòng suối nước ấm Ôn Tuyền.
[3] Gác Triều Nguyên do Đường Huyền Tông dựng thờ Lão Tử ở Tần Lĩnh.
[4] Lầu do Đường Huyền Tông cho xây ở mé đông nam gác Triều Nguyên. Tương truyền Huyền Tông khi rảnh thường tới đây du ngoạn, sai người gõ trống.
[5] Tức bài Ngọc thụ hậu đình hoa của Hậu Chủ Trần Thúc Bảo, được gọi là điệu hát mất nước (vong quốc chi âm).
[6] Tức điệu Nghê thường vũ y khúc. Tương truyền đạo sĩ La Công Viễn 羅公遠 vào đầu năm Thiên Bảo đưa Huyền Tông lên chơi cung trăng, Huyền Tông thấy các tiên nữ gảy khúc nhạc nên hỏi là điệu gì, La Công Viễn trả lời là điệu Nghê thường vũ y. Minh Hoàng ngầm nhớ lại rồi về chép ra cho cung nữ tập, tới mỗi rằm trung thu sai tấu lên để mình cùng Dương Quý Phi thưởng thức.