28/04/2024 05:41Thi Viện - Kho tàng thi ca Việt Nam và thế giới
Thể thơ: Thất ngôn cổ phong; Nước: Trung Quốc; Thời kỳ: Thịnh Đường
Đăng bởi tôn tiền tử vào 04/02/2015 15:08
Nguyên tác
逼仄何逼仄，
我居巷南子巷北。
可恨鄰里間，
十日不一見顏色。
自從官馬送還官，
行路難行澀如棘。
我貧無乘非無足，
昔者相過今不得。
實不是愛微軀，
又非關足無力。
徒步翻愁官長怒，
此心炯炯君應識。
曉來急雨春風顛，
睡美不聞鐘鼓傳。
東家蹇驢許借我，
泥滑不敢騎朝天。
已令請急會通籍，
男兒信命絕可憐。
焉能終日心拳拳，
憶君誦詩神凜然。
辛夷始花亦已落，
況我與子非壯年。
街頭酒價常苦貴，
方外酒徒稀醉眠。
速宜相就飲一斗，
恰有三百青銅錢。
Phiên âm
Bức trắc hà bức trắc,
Ngã cư hạng nam tử hạng bắc.
Khả hận lân lý gian,
Thập nhật bất nhất kiến nhan sắc.
Tự tòng quan mã tống hoàn quan,
Hành lộ nan hành sáp như cức.
Ngã bần vô thặng phi vô túc,
Tích giả tương qua kim bất đắc.
Thực bất thị ái vi khu,
Hựu phi quan túc vô lực.
Đồ bộ phiên sầu quan trưởng nộ,
Thử tâm quýnh quýnh quân ưng thức.
Hiểu lai cấp vũ xuân phong điên,
Thuỵ mỹ bất văn chung cổ truyền.
Đông gia kiển lư hứa tá ngã,
Nê hoạt bất cảm kỵ triều thiên.
Dĩ lệnh thỉnh cấp hội thông tịch,
Nam nhi tín mệnh tuyệt khả liên.
Yên năng chung nhật tâm quyền quyền.
Ức quân tụng thi thần lẫm nhiên.
Tân di[1] thuỷ hoa diệc dĩ lạc,
Huống ngã dữ tử phi tráng niên.
Nhai đầu tửu giá thường khổ quý,
Phương ngoại tửu đồ hy tuý miên.
Tốc nghi tương tựu ẩm nhất đẩu,
Kháp hữu tam bách thanh đồng tiền.Dịch nghĩa
Gần sao thật gần sao,
Tôi ở xóm nam anh xóm bắc.
Thương thay tuy là hàng xóm láng giềng,
Mà mười ngày không thấy nhau lấy một.
Từ ngày ngựa công trả lại cho nhà nước,
Đi đường khó đau chân như đạp phải gai.
Tôi nghèo không có xe riêng không phải là không có chân,
Trước kia hay gặp nhau nay thì không được.
Chẳng phải là quý cái thân hèn này đâu,
Mà cũng không phải là chân không có sức.
Nếu đi bộ thì cấp trên giận quở,
Tấm lòng này rờ rỡ bạn đã hiểu rồi.
Ban mai trận mưa rào tới, gió xuân thổi như điên,
Ngủ ngon nên chẳng nghe thấy tiếng chuông trống vang.
Hàng xóm phía đông có con lừa gầy hứa cho mượn để cưỡi,
Đường trơn bùn nên sợ không dám cưỡi nó để đi vào chầu.
Đã có lệnh ghi rõ trên sổ sách đó,
Tính mệnh kẻ làm trai thật là đáng thương.
Suốt ngày lòng sao có thể cứ nôn nóng đến như thế được,
Nhớ bạn vốn ngâm thơ rất sảng khoái.
Hoa tân di cái đầu mùa đã nở rồi đã tàn,
Huống chi tôi với bạn đâu còn trẻ trung gì.
Ở đầu phố giá rượu thường quá đắt,
Ngoài đời các bợm nhậu ít khi say rồi ngủ khì.
Thế thì mau mau cùng gặp nhau uống một gáo,
Vừa vặn tốn ba trăm tiền đồng gỉ xanh.Bản dịch của Phạm Doanh
Súc sa này súc sắc,
Tôi ở ngõ nam anh ngõ bắc.
Tội thay cùng láng giềng,
Mười ngày chẳng được trông thấy mặt.
Từ ngày ngựa quan trả cho quan,
Đường đi khó khăn chân đau rát.
Tôi nghèo không xe, chứ có chân,
Xưa thì đi được nay không được.
Đâu phải tiếc thân tàn,
Chẳng vì chân không sức.
Đi bộ sợ quan trên nổi sùng,
Lòng tôi chân thành, có anh biết.
Sớm ra mưa rào gió như điên,
Ngủ ngon không nghe chuông trống rền.
Hàng xóm hứa cho mượn lừa ốm,
Đâu dám chầu vua, đường bùn trơn.
Công văn hoả tốc đã ghi rõ,
Tính mệnh nam nhi rõ thật phiền.
Làm sao suốt ngày lòng đăm đăm,
Nhớ anh sang sảng bài thơ ngâm.
Hoa đầu mùa nở nay đã rụng,
Huống anh với tôi, tóc hoa râm.
Đầu phố quán rượu thường ghi nợ,
Huống chi bọn nhậu ít say nằm.
Nên vội gặp nhau uống một cốc,
Vừa vặn tiền xanh tốn ba trăm.
(Năm 758)
[1] Mộc lan, nở hoa vào tháng hai.