“Đêm đen như bồ hóng...”
“Вечер, как сажа...”

Năm 1912, Esenin thôi học tại trường giáo xứ và rời quê để đến Moskva lần đầu tiên. Thời gian đầu ông làm việc trong một cửa hàng bán thịt, sau đó chuyển đến nhà in Sytina. Những bài thơ đầu tiên của ông được đăng trên tạp chí thiếu nhi Mirok. Năm 1915, nhà thơ trẻ đến Petrograd, nơi ông gặp Blok, nhà thơ lớn đánh giá rất cao tác phẩm của cậu nhóc tỉnh lẻ. Chẳng bao lâu sau, vào năm 1916, tuyển tập đầu tay của Yesenin có tên “Radunitsa” được xuất bản.

Những bài thơ này có một số đặc điểm chung quan trọng: việc sử dụng kỹ thuật văn hoá dân gian, đề cập đến hình ảnh Cơ đốc giáo, thường xuyên đề cập đến chủ đề thiên nhiên và việc sử dụng từ vựng thông tục và địa phương, cũng như các motip thơ ca dân gian.

Thời điểm chính xác viết bài thơ “Đêm đen như bồ hóng…” vẫn chưa được xác định rõ. Đa số các nhà nghiên cứu văn học cho rằng bài thơ được viết trong khoảng từ 1914 đến 1916. Bài thơ kết hợp miêu tả thiên nhiên với hình ảnh cuộc sống của một gia đình nông dân giản dị hơi có chút thơ mộng hoá hiện thực đời thường. Túp lều nông thôn bình thường được Esenin vẽ nên với tình yêu và sự dịu dàng vô cùng.
Trong bài có sử dụng một số từ rất khó hiểu đối với người đọc hiện đại nếu không tra từ điển. Ví dụ, гасница là một chiếc đèn dầu hoả nhỏ không có bóng thuỷ tinh; зыбка - cái nôi; гутарить - nói; взрыкает - phát ra âm thanh cọt kẹt. Từ vựng tôn giáo cũng được tìm thấy trong văn bản: тропарь - một bài thánh ca cầu nguyện ngắn được hát để tôn vinh một ngày lễ hoặc một vị thánh. Trong bài thơ này cũng như các bài thơ khác thời kỳ này các từ địa phương sử dụng một cách tự nhiên và dễ dàng. Nhờ thế bài thơ có được sức biểu cảm đặc biệt, hình ảnh tươi sáng và đáng nhớ.

(Nguyễn Quỳnh Hương)