23/09/2023 05:52Thi Viện - Kho tàng thi ca Việt Nam và thế giới
Thể thơ: Thất ngôn bát cú; Nước: Việt Nam; Thời kỳ: Cận đại
Đăng bởi Tuấn Khỉ vào 14/03/2012 19:19
Nguyên tác
天下紛紛奈若何，
方今時事最爲多。
紀年民被風而澇，
數度賊來戰與和。
還類爲燃薪抱火，
安能會怗海洋波。
天心如欲開平治，
捨我其誰佐國家。
Phiên âm
Thiên hạ phân phân nại nhược hà,
Phương kim thời sự tối vi đa.
Kỷ niên dân bị phong vi lạo,
Sổ độ tặc lai chiến dĩ hoà.
Hoàn loại vị nhiên tân bão hoả[1]?
An năng hội thiếp hải dương ba.
Thiên tâm như dục khai bình trị,
Xả ngã kỳ thuỳ tá quốc gia!Dịch nghĩa
Việc thiên hạ rối bời biết tính sao
Huống nay thời cuộc lại quá nhiều chuyện
Bao năm dân bị bão rồi lụt
Mấy phen giặc đến đánh lại hoà
Chẳng khác củi nỏ đặt kề trên lửa
Sao có thể làm yên sóng trên đại dương
Nếu lòng trời còn muốn mở nền thái bình thịnh trị
Bỏ ta thì ai là người giúp nước nhàBản dịch của Hoàng Tạo
Thiên hạ sao mà rắc rối a!
Càng ngày việc cứ mọc thêm ra
Dân bao năm khổ bão rồi lụt
Giặc mấy phen vô đánh lại hòa
Chẳng khác củi khô kề khói lửa
Bao giờ biển cả hết phong ba
Trời còn muốn mở nền bình trị
Không tớ thì ai giúp nước nhà!
Nguồn: Kỳ Đồng Nguyễn Văn Cẩm - Cuộc đời và thơ văn, Nguyễn Phan Quang, tr. 106, NXB Văn Học, 2002
[1] Củi đặt trên lửa. Xuất xứ từ sách Hán thư: “thố hoả tích tân” (đem lửa để dưới chỗ chứa củi, nằm lên trên mà cho là yên).