19/04/2024 13:47Thi Viện - Kho tàng thi ca Việt Nam và thế giới
Thể thơ: Thất ngôn cổ phong; Nước: Trung Quốc; Thời kỳ: Bắc Tống, Liêu
Đăng bởi tôn tiền tử vào 06/09/2018 10:05
Nguyên tác
紺紬幕見黃金鉤，
貝璣磊落澄不流。
紛紛媚影動波上，
的的遠勢橫沙頭。
前山漸昏漁唱息，
唯有疏葦吟窮秋。
予方弭楫對此景，
時欲乘興長夜游。
青蛾蕩槳忽遠至，
雖有雅約猶嚬羞。
彩舟鮮明四窗辟，
蘭酎辛滑嘉賓留。
歌餘清洌貫眾耳，
笑動姿采生香㡚。
玉盤膾鱸光一色，
飣簇殽核隨所搜。
河斜參倒氣遊浩，
我起飲子子必酬。
共知此會不易得，
邂逅得此難再求。
區區才知自勞役，
擾擾塵俗多悲憂。
已醉更歌更起舞，
明日分散空離愁。
Phiên âm
Cam trừu mạc kiến hoàng kim câu,
Bối ky lỗi lạc trừng bất lưu.
Phân phân mỵ ảnh động ba thượng,
Đích đích viễn thế hoàng sa đầu.
Tiền sơn tiệm hôn ngư xướng tức,
Duy hữu sơ vi ngâm cùng thu.
Dư phương nhĩ tiếp đối thử cảnh,
Thời dục thừa hứng trường dạ du.
Thanh nga đãng tương hốt viễn chí,
Tuy hữu nhã ước do tần tu.
Thái chu tiên minh tứ song tịch,
Lan trụ tân hoạt gia tân lưu.
Ca dư thanh liệt quán chúng nhĩ,
Tiếu động tư thái sinh hương cấu.
Ngọc bàn khoái lô quang nhất sắc,
Đính thốc hào hạch tuỳ sở sưu.
Hà tà Sâm đảo khí du hạo,
Ngã khởi ẩm tử tử tất thù.
Cộng tri thử hội bất dị đắc,
Giải cấu đắc thử nan tái cầu.
Khu khu tài tri tự lao dịch,
Nhiễu nhiễu trần tục đa bi ưu.
Dĩ tuý cánh ca cánh khởi vũ,
Minh nhật phân tán không ly sầu.Dịch nghĩa
Trông thấy móc vàng màn đen pha hồng
Ngọc sáng lung linh in nước trong đứng lặng
Nhấp nhô những hình dáng đẹp lay động trên sóng
Rõ ràng thân hình in trên nền cát xa
Núi trước mặt dần sẫm lại, giọng ca chài đã dứt
Chỉ có lau thưa như hát cùng cuối thu
Ta dừng chèo trước cảnh sắc này
Muốn nhân hứng chơi suốt đêm dài
Bỗng cô gái từ xa bơi thuyền đến
Tuy hẹn rồi nhưng vẫn thẹn thùng
Thuyền sơn màu sáng trưng, bốn cửa sổ mở rộng
Rượu tăm cay đậm khách rất thích
Tiếng ca trong trẻo quen tai mọi người
Với nụ cười xinh xắn áo đơn toả hương
Trên mâm ngọc bảy gỏi cá lô trông đã ngon
Đủ thứ hoa quả tuỳ ý chọn
Ngân Hà mờ, sao Sâm xế càng bốc
Ta đứng dậy chuốc nàng, nàng chuốc đáp ngay
Cùng biết cuộc gặp gỡ như thế cũng chẳng dễ
May ra mà gặp, khó mà có lại
Đời lận đận, biết tự thân vất vả
Toàn rối ren và lo buồn
Đã say rồi càng say càng múa
Sáng ra chia tay mang theo nỗi buồn.Bản dịch của Lê Xuân Khải
Màn đen hồng, móc vàng trông thoáng
Ngọc lung linh nước lặng dòng im
Nhấp nhô hình đẹp sóng in
Dáng hình trông rõ trên nền cát xa
Núi trước sẫm tiếng ca chài dứt
Mỗi lau thưa như hát tàn thu
Dừng chèo ta ngắm cảnh chiều
Muốn nhân cao hứng chơi thâu đêm dài
Bỗng cô gái xa bơi chèo đến
Đã hẹn rồi vẫn thẹn thùng sao
Thuyền trưng sáng, gió song vào
Rượu tăm cay vị ngọt ngào khách khen
Ca trong trẻo khách quen tai cả
Cười nở hoa hương toả áo đơn
Gỏi lô mâm ngọc bầy ngon
Đủ mùi hoa quả ưa ăn chọn dùng
Sông Ngân nhạt, Sâm ngang càng bốc
Ta chuốc nàng, nàng chuốc đáp ngay
Cùng hay gặp gỡ ở đây
May mà có được sau này khó khăn
Đời lận đận biết thân vất vả
Toàn rối ren tất tả buồn lo
Say rồi càng múa càng ca
Chia tay trời sáng mang xa nỗi sầu.
Bài này làm vào thời kỳ cuối đời, tác giả lui về ẩn cư ở Tô Châu. Ông mô tả một lần đi chơi thuyền đêm gặp gỡ với ca cơ, văn bút sinh động, tỉnh cảm say sưa, đúng như Âu Dương Tu khi bình đến thơ của họ Tô “Có khi hứng lên như điên như dại, say vung vẩy mực khắp nơi, ví như ngựa nghìn dặm, đã đi khó dừng lại” (Lục Nhất thi thoại).