27/04/2024 06:37Thi Viện - Kho tàng thi ca Việt Nam và thế giới
Thể thơ: Thất ngôn bát cú; Nước: Triều Tiên
Đăng bởi tôn tiền tử vào 19/03/2020 17:46
Nguyên tác
何處青山是日南，
灣陽秋雨共停驂。
使華夙昔修隣好，
聲教如今荷遠覃。
法宴終朝聆雅樂，
高情未暇付清談。
新詩讀罷饒風味，
頓覺中邊似蜜甘。
Phiên âm
Hà xứ thanh sơn thị Nhật Nam,
Loan dương thu vũ cộng đình tham.
Sứ Hoa túc tích tu lân hiếu,
Thanh giáo như kim hà viễn đàm.
Pháp yến chung triêu linh nhã nhạc,
Cao tình vị hạ phó thanh đàm.
Tân thi tộc bãi nhiêu phong vị,
Đốn giác trung biên tự mật cam.Dịch nghĩa
Dãy núi xanh xanh nơi nao là Nhật Nam,
Mưa thu nắng hè vượt đường xa tới cùng dừng ngựa nơi đây.
Việc đi sứ Trung Hoa, giao hảo với nước láng giềng từ xưa đã có,
Sự giáo hoá được như ngày nay là nhờ có ơn huệ sâu dày.
Dự yến tiệc xong lại được nghe nhã nhạc,
Đã có tình cảm thân mật với nhau nhưng chưa rảnh rỗi làm thơ gửi tặng.
Nhận được bài thơ mới, đọc xong thấy nhiều phong vị,
Bỗng thấy trong lòng như có mùi mật ngọt dịu êm.Bản dịch của Lương Trọng NHàn
Nhật Nam xanh núi đâu sau mây?
Mưa nắng hè thu xa tới đây.
Giao hảo Trung Hoa xưa có sứ,
Ngày nay giáo hoá ơn sâu dày.
Dự xong yến tiệc còn nghe nhạc,
Chưa rảnh làm thơ tặng bạn bầy.
Thơ mới đọc xong nhiều ý vị,
Trong lòng như có mật êm thay!.
Sau khi đại phá quân Thanh, vua Quang Trung lại trở về Nam, việc binh ở Bắc Hà giao cho Ngô Văn Sở và Phan Văn Lân, việc giao thiệp với nhà Thanh giao cho Ngô Thì Nhậm và Phan Huy Ích. Mùa hạ năm 1789, vua Quang Trung cử một đoàn sứ giả sang Trung Quốc nhằm thể hiện thiện chí giảng hoà và để cầu phong. Triều đình nhà Thanh tiếp đón thịnh tình và chấp nhận việc phong vương cho Quang Trung nhưng ép nhà vua phải tự thân sang dự lễ bát tuần vạn thọ của Càn Long vào năm sau (1790). Được sự chuẩn bị kỹ càng giữa Ngô Thì Nhậm, Phan Huy Ích với Phúc Khang An, tổng đốc lưỡng Quảng, năm 1790, đoàn sứ bộ nước ta do giả vương Phạm Công Trị dẫn đầu, Ngô Văn Sở là trọng thần hàng võ, Phan Huy Ích là trọng thần hàng văn cùng Vũ Huy Tấn, Đoàn Nguyễn Tuấn, Vũ Danh Tiên... cả thảy 150 người sang sứ nhà Thanh. Trong thời gian ở Bắc Kinh, sứ đoàn ta có gặp gỡ với sứ đoàn Triều Tiên, ta chủ động gửi thơ kết giao, gồm một bài của Phan Huy Ích và một bài của Vũ Huy Tấn. Hai bài thơ đều được Từ Hạo Tu của Triều Tiên hoạ lại, và được chép trong Yên hành kỷ của Từ Hạo Tu.