28/04/2024 04:29Thi Viện - Kho tàng thi ca Việt Nam và thế giới
Thể thơ: Thất ngôn tứ tuyệt; Nước: Trung Quốc; Thời kỳ: Bắc Tống, Liêu
Đăng bởi tôn tiền tử vào 04/09/2018 11:11
Nguyên tác
夜涼吹笛千山月，
路暗迷人百种花。
棋罷不知人世換，
酒闌無奈客思家。
Phiên âm
Dạ lương xuy địch thiên sơn nguyệt,
Lộ ám mê nhân bách chủng hoa.
Kỳ bãi bất tri nhân thế hoán[1],
Tửu lan vô nại khách tư gia.Dịch nghĩa
Trăng núi tiếng sáo ngân đêm mát
Hàng trăm thứ hoa, đêm tối người mơ
Đánh cờ xong chẳng hay đời đã đổi
Rượu gần tàn, khách không tránh khỏi nhớ nhàBản dịch của Lê Xuân Khải
Réo rắt sáo đêm trăng núi tà
Bước mờ đường tối nở trăm hoa
Cờ xong chẳng biết đời thay đổi
Tan rượu bâng khuâng khách nhớ nhà
Bài này tuyển từ Âu Dương Văn Trung toàn tập quyển 12 (Cư sĩ tập), bản Tứ bộ bị yếu. Đề của bài này là Làm trong mộng chưa hẳn đã đúng là cõi mộng mà là cõi đời. Nhà thơ kín đáo chỉ ra, đời người hoặc xã hội cũng như là cõi mộng. Sau khi tỉnh giấc mơ, ví như tan rượu nhớ nhà, nới đó mới là nơi quy tụ của đời người.
[1] Câu này theo Thuật dị ký của Nhiệm Phưởng chép: “Núi Thạch Thất ở quận Tín An, Vương Chất đời Tấn đến đây đẵn gỗ, thấy mấy chú bé vừa đánh cờ vừa hát. Chất lắng nghe, chú bé lấy một vật cho Chất như là hạt táo. Chất ngậm vào không thấy đói. Một lát sau, chú bé hỏi ‘Sao không đi đi?’ Chất đứng dậy nhìn, cán búa đã mục nát hết. Khi về, không thấy người giống như trước nữa.” Đây phản ánh cách nghĩ siêu thoát, thoát nhân thế của tác giả.