TẢO PHÁT BẠCH ĐẾ THÀNH LÝ BẠCH SáNG rời Bạch đế rực trời mây Nghìn dặm Giang lăng trọn một ngày Vượn hót hai bờ chừng chẳng dứt Thuyền con vạn núi vượt như bay
TRỊNH PHÚC NGUYÊN DỊCH THƠ
DES L'AUBE QUITTER PEI TI
Quittai Pei ti des l'aube sous un ciel radieux Vers Jang Lang en un jour parcourant mille lieu es Des gibbons criaient sans cesse le long des rivages Le léger sampan passa par dix mil montagnes .
Traduit par Trinh Phuc Nguyên
Vui buồn ký ức thời quân ngũ Thanh thản tâm hồn lúc nghỉ hưu Đường cong cuộc sống dài bao nữa Vẫn cứ yêu đời chẳng quanh hiu
Trăng dòm song trăng đòi thơ vịnh Lá cài song lá cuộn tình ca Gió luồn song gió đem hò hẹn Đào vờn song đào bén duyên thơ.
Khúc giao duyên say làn quan họ Lời oanh ca dệt thắm mộng mơ Trời cao xanh mây vàng lãng đãng Hồ xanh trong cá lượn nhởn nhơ.
Yến líu lo cành tơ gọi bạn Bướm la đà vườn mộng thăm hoa Lầu thi nhân dập dìu cánh nhạn Tình xuân ai thắm đợi đẹp chờ.
PRÈS DE LA FENỂTRE La lune, par la fenêtre réclame que je la chante Les feuilles qui y grippent comportent en elles des romances Le vent, en passant par les barreaux transmet mille promesses Les pêches qui y sont, tombent amoureuses du poète.
Les déclarations d’amour sont lancées en folksong Sous le ciel azuré, les nuages vagabondent Les chansons ornent les rêves de leurs paroles chérissantes Dans le lac aux eaux claires, les poissons folâtrent joyeusement
Sur les jeunes branches les serins appellent leurs amies Dans le jardin de rêve en fleurs, les papillons voltigent Du poète, les hirondelles planent au-dessus de la tour Le printemps réserve aux jeunes bel et ardent amour
trinhphucnguyen24 đã viết: TẢO PHÁT BẠCH ĐẾ THÀNH LÝ BẠCH SáNG rời Bạch đế rực trời mây Nghìn dặm Giang lăng trọn một ngày Vượn hót hai bờ chừng chẳng dứt Thuyền con vạn núi vượt như bay
TRỊNH PHÚC NGUYÊN DỊCH THƠ
DES L'AUBE QUITTER PEI TI
Quittai Pei ti des l'aube sous un ciel radieux Vers Jang Lang en un jour parcourant mille lieu es Des gibbons criaient sans cesse le long des rivages Le léger sampan passa par dix mil montagnes .
Traduit par Trinh Phuc Nguyên
Xin cung cấp thêm nguyên văn chữ Hán của bài thơ này và dịch nghĩa: 早發白帝城 朝辭白帝彩雲間, 千里江陵一日還. 兩岸猿聲啼不盡, 輕舟已過萬重山.
Tảo phát Bạch Đế thành Triêu từ Bạch đế thái vân gian, Thiên lí Giang Lăng nhất nhật hoàn. Lưỡng ngạn viên thanh đề bất tận, Khinh chu dĩ quá vạn trùng san.
Dịch nghĩa: Sớm ra đi từ Thành Bạch Đế Sáng từ biệt Thành Bạch Đế, trong làn mây rực rỡ, Một ngày vượt ngàn dặm về tới Giang lăng. Hai bên bờ sông tiếng vượn kêu không dứt, Thuyền nhẹ tênh đã vượt núi non muôn trùng. Chú thích Bạch Đế: tên thành xây trên trên núi miền thượng lưu Trường Giang, nay vẫn còn di chỉ. Giang Lăng: Địa danh thuộc tỉnh Hồ Bắc, cách Bạch Đế khoảng 2200 dặm.
Nước mất , Vương Phi MỊ mất chồng Nhà Vua cho vời tới thuyền Rồng Qua bến Châu giang nàng tuẫn tiết Phu Quân ơi, chờ thiếp đi cùng. MỊ-Ê< BIA-MIH-AI >là vợ vua Chiêm Thành bị Vua LY THÁI TÔNG bắt đưa về Thăng long.Qua bến Châu Giang.vua LÝ cho vời nàng sang thuyền Rồng, Vương Phi MỊ-Ê nhẩy xuống sông tuẫn tiết.Vua LÝ cảm động ,cho lâp đền thờ Và phong cho nàng danh hiệu TRUNG-LIỆT
LA REINE BIA MIH-AI
Sa patrie est perdue,la reine MIH perd son mari Le roi donne l’ordre de l’emmener à la barque royale Elle se jette dans le fleuve Châu giang Oh mon Mari ,Attendez- que je vous suive. La reine MIH-AI du roi ChamPa fut capturee par le roi LY THAI TÔNG A chau giang ,le roi donna l’ordre de l’emmener à la barque royale,Elle s’est suicidee en se jettant dans le fleuve.Le roi ,touché,donna l’ordre de construire un temple en son honneur et la nomma HEROINE FIDÈLE
Trinh Phúc Nguyên <st>
Vui buồn ký ức thời quân ngũ Thanh thản tâm hồn lúc nghỉ hưu Đường cong cuộc sống dài bao nữa Vẫn cứ yêu đời chẳng quanh hiu
KỲ QUAN VỊNH HẠ LONG Có vui sướng nào hơn thế không? Vừa mới "nghin năm đất Thăng Long" Đất nước rồng bay nay rồng xuống Thé gioí kỳ quan Ôi Hạ Long. TRỊNH PHÚC NGUYÊN
BAIE D'HA LONG Y a-t'il en ce monde un bonheur plus grand? Tout recemment c'est le Millenaire Thang Long Le Dragon s'est envole, voila qu'il descend L'univers en joie Oh Merveille Baie de Ha Long.
Note Thang Long;Dragon en envol, ancien nom de Hanoi, Ha Long; Dragonen descenteKỲ QUAN VỊNH HẠ LONG Có vui sướng nào hơn thế không? Vừa mới "nghin năm đất Thăng Long" Đất nước rồng bay nay rồng xuống Thé gioí kỳ quan Ôi Hạ Long. TRỊNH PHÚC NGUYÊN
BAIE D'HA LONG Y a-t'il en ce monde un bonheur plus grand? Tout recemment c'est le Millenaire Thang Long Le Dragon s'est envole, voila qu'il descend L'univers en joie Oh Merveille Baie de Ha Long.
Note Thang Long;Dragon en envol, ancien nom de Hanoi, Ha Long; Dragonen descente
Vui buồn ký ức thời quân ngũ Thanh thản tâm hồn lúc nghỉ hưu Đường cong cuộc sống dài bao nữa Vẫn cứ yêu đời chẳng quanh hiu
NGƯỜI H’MÔNG THE H’MÔNG trên cao nguyên Đồng Văn ethnic group in the Đồng Văn plateau
Bản H’Mông ta Our H’Mông villages Ở lều cây Living in the tree huts Trên núi đá On the karst mountains Nhòa trong mây Which are dimmed in clouds Nương hẹp, dốc Milpas are deep and narrow Bò khó cày Oxens hard plough Người phải cuốc. People used to hoe their land Tránh đá hộc Avoiding blocky rocks Gom đá ổ Pooling the boulders Ngô chọc lỗ. Maize grow in the holes
Dân H’Mông ta Our H’Mông everyone Hứng bầu nước Catching a water gourd Khe đá xa. From the far rock streamlet Cơm mèn mén* Eating maize powder steamed Canh cải chua. With sour cabbage soup Thích đi chợ Would like to go a fair Ăn thắng cố ** To eat thắng cố** Uống rượu bát To drink a bowl of liquor Rít thuốc lào To smoke rustic tobacco Nghêu ngao hát. To sing disconnectedly Khèn thổi lên When pan-pipes play up Cùng quay nhảy Everyone dances round Váy lanh xòe The jute skirts spread out Đàn môi gảy The lip string plucks up Trao tình duyên Giving love each other
Con gái H’Mông The H’Mông girls Má căng tròn Her cheeks are round and full Mày sợi chỉ. Her brows look like the threads Giỏi dệt thêu She well weaves and embroiders May khăn áo. To swing clothes and kerchiefs Tặng bạn yêu To present for her lover Anh cưỡi ngựa Her lover rises on the horse Trèo lên dốc Climbing up a steep slope Cương em dắt She leads the rein Mỏi, bám đuôi When tired, she takes the horse’s tail Chuyện đường dài. Talking everything on the long trip Cười thật tươi. How cheerful smiles are!
Đàn ông H’Mông The H’Mông men Rất hiếu khách. Are very hospitably Đón từ cửa Welcome guests from the door Mời rượu bát. Inviting the bowl of liquor Xếp việc nhà Ready to arrange their works Giúp địa chất Help for geologists Làm việc công Working the citizen’s duties Vợ đưa tiễn His wife sees him off Năm ngọn núi Going through five mountainous peaks Quá nửa buổi It passed a half of the morning Còn ngoái trông. She turns to see her husband
Người H’Mông ta Our H’Mông people Luôn giữ lửa Taking a fire in the hut every time Sống đơn sơ Living is simple Như hơi thở As our breathing Ở trên đá On the karst plateau Giữa mây trời, Within clouds and sky Rừng hoang dã... With the wild forest Không xa rời. Not far separated
The 2nd Asia Pacific Geopark Network Symposium 7/2011
* Ngô bột nấu hoặc đồ thành cơm tơi như bột đỗ **It is a ethnic soup with cattle’s meat, borne and chitterlings
.
ĐÁ VÀ VÀNG (Tập I) http://www.thivien.net/forum/%C4%90%C3%A1-v%C3%A0-v%C3%A0ng/topic-IJEW5tEtZVqSYDs_d8FZ5A
Nước tan, bị bắt, vương phi Cưỡng sang thuyền vua chiến thắng. Đũa ngọc, mâm vàng, chẳng đặng. Chàng ơi! Đón thiếp cùng đi! -------------- Mị Ê (Bia-Mih Ai) là vợ vua Chiêm Thành Java Paramesvaravarman bị Lí Thái Tông bắt khi đánh Thành Phật Thệ đưa về Thăng Long, đến sông Châu Giang, quãng Phủ Lí hiện nay, thấy nàng xinh đẹp, Vua cho vời sang thuyền vua. Nàng nhịn ăn rồi quấn chăn vào mình, nhảy xuống sông tự tử. Vua cảm động, cho lập đền thở ở quãng sông ấy và phong cho nàng danh hiệu trung liệt. DƯƠNG BÁ TRẠC có một bài thơ, TẢN ĐÀ, một bài từ vịnh nàng
MỊ Ê VƯƠNG PHI Quốc vong, bị bộ, vương phi Lai thắng ngự thuyền triệu kiến. Ngọc khoái, kim bàn, phế biến. Phu Quân! Nghênh thiếp, đồng qui!
LA REINE MIH-AI Sa patrie est perdue, la belle Reine est capturée. Devant le triomphateur d’appaitre elle est forcée. Elle fait la grève de faim, refusant tous les soins. Chéri! Acceuille moi!Où es-tu,Chéri?Je te joins !
NGUYỄN CHÂN 31.10.2011
Bài vịnh của DƯƠNG BÁ TRẠC :
Rong ruổi quan hà lạc chúa công Ngọn mây non bắc tít mù trông Bồng mao tạm lúc nương thân liễu Kinh khuyết may sao thấy mặt rồng Thác nghĩ đã ghi cùng sắt đá Sống thừa còn hẹn với non sông Thôi thôi nước cuốn đây là hết Năm lạy linh tiền chứng thiếp trung.
Bài từ của TẢN ĐÀ :
TÂM SỰ NÀNG MỊ Ê
Châu giang một dải sông dài Thuyền ai than thở một người vương phi Đồ Bàn thành phá huỷ Ngoạ phật tháp thiên di Thành tan, tháp đổ Chàng tử biệt, thiếp sinh li Sinh kí đau lòng kẻ tử qui Sóng bạc ngàn trùng Âm dương cách trở Chiên hồng một tấm Phu thê xướng tuỳ Ơi mây, ơi nước, ơi trời Đũa ngọc, mâm vàng giọt luỵ rơi Nước sông trong đục Lệ thiếp đầy vơi Bể bể, dâu dâu khóc nỗi đời! Trời ơi, nước hỡi, mây hời Nước chảy, mây bay, trời ở lại Để thiếp theo chồng mấy dặm khơi.
TÌNH TRĂM NĂM (*) (Trong mơ gặp cô láng giềng thuở trước) Thư em viết, lâu ngày nhoè hết chữ Trong lòng anh dáng em cũ không nhoà Mong mỏi mãi, hết năm qua, tháng lại Hình bóng em, anh vẫn đợi trong mơ.
Rồi đêm nọ, em bất ngờ xuất hiện Anh mừng thầm được nghe chuyện hàn huyên Chưa kịp hỏi, em đột nhiên trở gót Chỉ cần nhìn anh sống sót rồi đi.(**) ------------------------ (*) Có một nhà thông thái nào đó nói Chỉ cần một giờ để thích một người, một ngày để yêu một người, nhưng phải mất cả đời để quên một người. Riêng tôi thì cả đời không quên được nàng.: (**) Sống sót qua 2 cuộc kháng chiến chống Pháp và chống Mĩ
BÁCH TUẾ TÌNH Mô hồ văn tự khanh thư tín Y cựu khanh hình tại ngã tâm Tuế nguyệt mộng trung dư đẳng đãi Sạ nhiên tạc dạ ngộ tình nhân.
Đối khanh hỉ duyệt dư tương vấn Hốt khứ tâm tư tự bất thành Chỉ yếu hiện thời khanh thượng kiến Kỉ hồi thuỳ tử ngã do sinh.
L'AMOUR DES CENTS ANS L'encre sur ta lettre d'antan s'estompe Dans mon coeur persiste toujours ton ombre Dans les rêveries j'espère te voir Depuis longtemps tous les années et mois
La nuit passée, lorsque tu te présente Je suis ravi de voir ma confidente À peine de parler, le dos tournant Tu t'évapore si subitement Après avoir su que je suis survivant
EM Ở NƠI NAO (I) Từ thuở em đi cách mấy trùng Ngọt bùi, cay đắng nỗi riêng chung Lấy ai chia sẻ niềm tâm sự Đàn gẩy dây căng, đứt nửa chừng.
Thao thức canh thâu cứ nhớ hoài Ra nơi hò hẹn hỏi Bà Mai. Mênh mông đen thẳm vành trăng khuyết Nguyệt Lão khi xưa lánh mặt rồi.
Đêm vắng tương tư mộng thấy người Mày xanh mờ nét, má đào phai (*) Hàn huyên chưa kịp em quay gót Thoáng bóng hoa đi những ngậm ngùi.
Nước chảy, hoa trôi tới nẻo nào Đi không dấu vết, biết vì sao Qua sông em đã thành người khác?(**) Có biết lòng ai sóng dạt dào ? ------------------------- (*) Bạch Cư Dị : Mi tiêu tàn đại, kiểm tiêu hồng. (**) Ca dao : Qua sông em đã làm dâu nhà người.
EM Ở NƠI NAO (II) Kể từ em bước ra đi Năm mươi năm lẻ còn gì là xuân. Tấm thân dầu dãi phong trần Tin sương chỉ có một lần mà thôi.(*) Lênh đênh góc bể, chân trời Mịt mù sương khói đâu nơi neo thuyền. Phận không nhưng vẫn còn duyên Trăm năm hồ dễ ai quên tiếng lòng. --------------- (*)Cô lấng giềng của tôi cuối năm 1946 Kháng chiền toàn quốc chống Pháp bùng nổ, em về quê.Từ đó không có tin tức gì. Mãi đầu thập kỉ 60,thế kỉ trước được tin em sống vất vả lắm. Tất cả chỉ có thế thôi. Nhưng tôi không thể nào quên em được.
BÓNG ƠI NGUYỄN CHÂN Trên vách lom khom ai đó nhỉ? Là ta hay bóng ? Bóng hay ta ? Đinh ninh cứ tưởng hai mà một Giấc mộng Trang Chu có phải là ?
Lụ khụ, mắt mờ, chân cũng chậm. Da mồi, tóc bạc, nhận không ra! Thương ta bóng cố làm ra vẻ. Nhỏ lệ ta thương bóng nhạt nhoà.
Tình nghĩa bắt đầu từ tiếng khóc. Suốt đời tâm nguyện chẳng rời xa. Khi xưa bay nhảy thường quên bẵng Thân thiết thì nay, tiếc đã già !
Ô ! MON OMBRE NGUYEN CHAN Qui est-ce qui donc qui se tient courbé sur le mur ? C’et moi ou c’et mon ombre? Mon ombre ou c’est moi-même ? On croirait que ce sont deux, mais pourtant ce n’est qu’un. Serait-ce donc comme le songe de Zhuang Zhu ?
Allurre décrépite, yeux voilés, jambes déjà trainardes, Peau nacrée, cheveux blancs,..on ne se reconnait plus! Ayant de l’amour pour moi, l’ombre tâche de se donner des airs, Tandis que je laisse tomber des larmes en regardant l’ombre devenue déjà confuse.
Tout notre amour et attachement commencent dès les premiers pleurs de naissance, Et durant toute la vie, on s’est donné parole de ne jamais se séparer. Auparavant, quand on étaitt encore jeune et actif,on ne le remarquait nullement Et maintenant que l’on sentit bien proche,hélas! Tous deux sont devenus déjà bien vieux !