涼州詞其一-出塞

黃河遠上白雲間,
一片孤城萬仞山。
羌笛何須怨楊柳,
春風不度玉門關。

 

Lương Châu từ kỳ 1 - Xuất tái

Hoàng Hà viễn thướng bạch vân gian,
Nhất phiến cô thành vạn nhận san.
Khương địch[1] hà tu oán “Dương liễu[2]”,
Xuân phong bất độ Ngọc Môn quan[3].

 

Dịch nghĩa

Sông Hoàng Hà chảy lên tận khoảnh mây trắng nơi xa tít,
Một mảnh thành cô quạnh, muôn trượng núi cao.
Tiếng sáo Khương đừng có thổi mãi ai oán bài “Chiết liễu” nữa,
Vì gió xuân đâu qua được cửa ải Ngọc Môn!


Lương Châu từ là tên một bài nhạc phủ rất thịnh hành đương thời. Nhạc phủ thi tập dẫn từ Nhạc uyển chú rằng khúc này đầu tiên do Đô đốc phủ Tây Lương năm Khai Nguyên đời Đường là Quách Tri Vận 郭知運 tiến. Lương Châu thuộc đạo Đường Lũng Hữu, trị sở tại huyện Cô Tang, thị trấn Vũ Uy, tỉnh Cam Túc.

Bài này thể hiện nỗi lòng nhớ quê của binh lính canh phòng nơi biên ải. Hai câu đầu miêu tả cảnh vật hùng vĩ và hoang liêu nơi đây. Hai câu sau nhắc tới tiếng sáo Khương do binh lính nơi biên ải thổi bài Chiết liễu ai oán thể hiện nỗi nhớ nhà, nhưng tiếc rằng vì ải Ngọc Môn rất cao nên gió xuân đâu có thổi qua được, khiến cho tiếng sáo thổi mãi không thể bay về được tới quê nhà.

Chú thích:
[1]
Nhạc cụ của tộc người Khương, thuộc loại sáo thổi ngang. Ở đây, Khương địch dùng chỉ nhạc cụ được binh lính nhà Đường tại nơi biên ải sử dụng, chứ không có nghĩa là người Khương thổi.
[2]
Khúc Chiết liễu thời xưa, phổ cho sáo, gợi nỗi buồn người đi chinh chiến hoặc kẻ xa nhà.
[3]
Ngọc Môn quan ( 40.352,93.865): Ngọc Môn quan 玉門關 hay Ngọc Môn, Ngọc quan, là một cửa ải trọng yếu của Trung Quốc thời xưa trên đường buôn bán tơ lụa từ Trung Quốc tới các nước khác ở phương tây, vị trí nay ở vào xã Sa Châu, huyện Đôn Hoàng, tỉnh Cam Túc, được đặt từ thời Hán Vũ Đế Lưu Triệt 劉徹 (156 TCN - 87 TCN), là nơi yết hầu để đi từ trung nguyên vào Tây Vực. Ở đây trước mặt là bãi sa mạc không một bóng người, lính thú nhà Hán thường rất cực khổ. Tên của ải là do xưa ngọc thường được sản xuất tại Tây Vực.

Di chỉ Ngọc Môn quan
Hình: Di chỉ Ngọc Môn quan

 

 

Xếp theo:

Trang trong tổng số 3 trang (25 bài trả lời)
Trang đầu« Trang trước‹ [1] [2] [3]

Ảnh đại diện

Bản dịch của Khuyết danh Việt Nam

Sông Hà xa tót tầng mây
Thành Ngôi một tấm núi bày chon von
Đinh đinh khúc liễu thổi dồn
Gió xuân nào đến Ngọc Quan mấy lần


Bản dịch từ Đường thi tuyệt cú diễn ca 唐詩絕句演歌 (ký hiệu A.2814) do Đông Sơn cư sĩ (chưa rõ lai lịch) hiệu đính.

[Thông tin 1 nguồn tham khảo đã được ẩn]
Chưa có đánh giá nào
Chia sẻ trên FacebookTrả lời
Ảnh đại diện

Bản dịch của Lương Trọng Nhàn

Hoàng Hà lên tận khoảnh mây tràn,
Một phiến thành cô núi ngút ngàn.
Khương địch cần chi bài “Chiết liễu”
Gió xuân đâu tới Ngọc Môn quan!


Chưa có đánh giá nào
Chia sẻ trên FacebookTrả lời
Ảnh đại diện

Bản dịch của Lương Trọng Nhàn

Hoàng Hà leo tận mây xa,
Một vuông thành quạnh núi cao muôn trùng.
Sáo Khương “Chiết liễu” não nùng,
Gió xuân nào có qua vùng Ngọc Môn!


Chưa có đánh giá nào
Chia sẻ trên FacebookTrả lời
Ảnh đại diện

Bản dịch của Nguyễn Minh

Hoàng Hà chảy mãi lên mây trắng
Thành lẻ loi bên vạn nhận san
Khương rợ đâu cần Dương Liễu thổi
Gió xuân đâu chuyển Ngọc Môn quan.


Chưa có đánh giá nào
Chia sẻ trên FacebookTrả lời
Ảnh đại diện

Bản dịch của Lê Nam Thắng

Hoàng Hà leo tận trời xanh
Núi cao muôn trượng vuông thành quạnh trông
Ngọc Môn nào lọt xuân phong
Sáo Khương “Chiết Liễu” thổi không cần rồi


Chưa có đánh giá nào
Chia sẻ trên FacebookTrả lời

Trang trong tổng số 3 trang (25 bài trả lời)
Trang đầu« Trang trước‹ [1] [2] [3]