15.00
Ngôn ngữ: Chữ Hán
Thể thơ: Thất ngôn bát cú
Thời kỳ: Tây Sơn
4 bài trả lời: 4 bản dịch

Đăng bởi Vanachi vào 09/03/2008 12:33, đã sửa 1 lần, lần cuối bởi hongha83 vào 01/05/2014 09:41

言志

人之與物不同群,
蜂蟻雖小尚有君。
況是少年曾佩服,
兼知壯歲以官紳。
北窗處士猶思晉,
東海先生不帝秦。
死後墓傍人指點,
黎朝進士性名陳。

 

Ngôn chí

Nhân chi dữ vật bất đồng quần,
Phong nghĩ tuy tiểu thượng hữu quân.
Huống thị thiếu niên tằng bội phục,
Kiêm tri tráng tuế dĩ quan thân.
Bắc song xử sĩ do tư Tấn,
Đông hải tiên sinh bất đế Tần.
Tử hậu mộ bàng nhân chỉ điểm:
Lê triều tiến sĩ tính danh Trần.

 

Dịch nghĩa

Người với vật không cùng một bầy
Ong kiến tuy nhỏ cũng còn có chúa
Ta từ thuở nhỏ đã được thấm nhuần lẽ đó (như áo mặc vào mình)
Huống chi khi lớn lại xênh xang mũ áo (làm quan với nhà vua)
Khi xưa người xử sĩ ở cửa sổ hướng Bắc vẫn chép niên hiệu nhà Tấn
Bậc tiên sinh ở bờ biển Đông không công nhận đế hiệu nhà Tần
Mong sau khi ta chết, những khách qua đường đều trỏ vào mồ ta mà nói
Đây là mồ người họ Trần, tiến sĩ triều Lê đây


Vua Quang Trung bảo Ngô Thì Nhậm viết thư triệu Trần Danh Án. Ông đáp lại, từ chối, sau bị bắt giam lỏng ở Thăng Long, cũng không đổi chí, hàng ngày làm thơ thoá mạ Tây Sơn: “Thử sinh tuy nhuận sài lang vẫn, Túng tử nan vi cẩu trệ tâm”.

Danh lợi, uy vũ đều không làm cho Trần Danh Án sợ hãi hay thoái chí. Nhưng rồi người ta cũng nể ông là bậc sĩ phu, có tiết tháo nên để cho ông sống cuộc đời nhàn tản, không ai phiền luỵ đến. Tới khi Tây Sơn thua, vua Gia Long lên ngôi, có vời ông để phong chức nhưng ông không nhận. Gia Long ban cho một chiếc khăn, ông lĩnh về, khoe với bạn về thái độ cương quyết của mình, và cao hứng làm bài thơ tỏ chí này.

Bản dịch nghĩa của Nguyễn Bích Ngô.

 

Xếp theo:

Trang trong tổng số 1 trang (4 bài trả lời)
[1]

Ảnh đại diện

Bản dịch của (Không rõ)

Kiến ong còn biết nghĩa quân thần
Há lẽ làm người chẳng nhớ ân
Huống đã tập rèn khuôn lễ giáo
Lại từng rạng rỡ vẻ đai cân
Bắc song xử sĩ khôn quên Tấn
Đông hải tiên sinh khó nhận Tần
Bên mộ, người sau còn nhắc nhở
“Lê triều tiến sĩ, nguyên họ Trần!”

Lộ tòng kim dạ bạch,
Nguyệt thị cố hương minh.
Chưa có đánh giá nào
Trả lời
Ảnh đại diện

Bản dịch của Đinh Tú Anh

Người, vật phải đâu thuộc một bầy,
Kiến ong còn biết chúa, tôi hây!
Nhỏ thường thấm đẫm tôn ti đó,
Huống đã xênh xang áo mũ nầy.
Xử sĩ bắc phong không Tấn nhỉ,
Tiên sinh đông hải nỏ Tần hầy?
Mong khi ta chết người đời trỏ:
Trần mộ,triều Lê, tiến sĩ đây.

Chưa có đánh giá nào
Trả lời
Ảnh đại diện

Bản dịch của Lương Trọng Nhàn

Người, vật phải đâu cùng một bầy,
kiến ong còn biết chúa tôi thay!
Từ nhỏ thấm nhuần luân lý đó,
Huống chi ta áo mũ cân đai.
Bắc song xử sĩ đâu quên Tấn,
Đông hải tiên sinh chẳng nhận Tần,
Mong sau ta chết, người nhắc nhở:
Mộ Trần, tiến sĩ triều Lê đây.

Chưa có đánh giá nào
Trả lời
Ảnh đại diện

Bản dịch của Minh Sơn Lê

Người và vật chẳng chung bầy
Kiến Ong tuy nhỏ cũng xây quân thần
Ta từ bé đã ghi tâm
Huống gì khi lớn lại tầm đai cân
Tấn xưa người Bắc ân cần
Người Đông chẳng biết nhà Tần là ai
Mong sau, người chỉ mồ này
Triều Lê tiến sĩ mồ đây họ Trần.

12.00
Trả lời