玉樓春

東城漸覺風光好,
觳皺波紋迎客棹,
綠楊煙外曉寒輕,
紅杏枝頭春意鬧。

浮生長恨歡愉少,
肯愛千金輕一笑,
為君持酒勸斜陽,
且向花間留晚照。

 

Ngọc lâu xuân

Đông thành tiệm giác phong quang hảo,
Hộc trứu ba văn nghinh khách trạo,
Lục dương yên ngoại hiểu hàn khinh,
Hồng hạnh chi đầu xuân ý náo.

Phù sinh trường hận hoan du thiểu,
Khẳng ái thiên kim khinh nhất tiếu,
Vị quân trì tửu khuyến tà dương,
Thả hướng hoa gian lưu vãn chiếu.

 

Dịch nghĩa

Dần cảm thấy phong cảnh phía đông thành thật là đẹp,
Sóng nước lăn tăn đón mái chèo của khách,
Sáng sớm còn hơi lành lạnh ngoài làn dương liễu rủ mành như khói phủ,
Ý xuân náo động đầu cành hoa hồng hạnh.

Kiếp phù sinh cứ giận mãi ít lúc được đùa vui hoan hỷ,
Lẽ nào lại tiếc nghìn vàng xem nhẹ một tiếng cười (mà không dám mua),
Xin anh dâng rượu khuyên ánh tà dương,
Hãy lưu lại những tia nắng cuối cùng cho vùng hoa thắm.


Lang trung Trương Tiên (990-1078) rất thích bài từ theo điệu Ngọc lâu xuân phía trên của thượng thư Tống Tử Kinh (998-1065). Trương Tiên khen:
- Câu thơ “Hồng hạnh chi đầu xuân ý náo” của thượng thư thật là thiên cổ tuyệt xướng! Chỉ có một chữ “náo” đã lột tả được hết thần thái của cảnh tượng hoa hồng hạnh giành lạ giật đẹp, trăm hoa đua tươi, chim chóc ríu rít. Không rõ lúc bấy giờ ngài đã nghĩ ra được câu thơ đó như thế nào?

Hớp một ngụm rượu, thượng thư trả lời thích thú:
- Người sống ở đời, gian khổ lập nghiệp, thời gian vui sướng chẳng được mấy lúc. Ngày hôm ấy, gặp dịp cùng bạn bè du ngoạn, chúng tôi vừa chèo thuyền vừa giỡn sóng đi đến phía đông thành Khai Phong, có hoa hồng hạnh đầy cành, có liễu dương rủ mành như khói phủ. Chúng tôi thả cửa nói cười huyên náo, uống rượu ngâm thơ giữa cảnh hoa thơm chim hót, ong bay bướm lượn. Và thế tôi đã viết nên bài từ này.

Nhiều bạn đọc Việt Nam đã rất thích hai câu thơ tả cảnh xuân đầy sức sống của nhà thơ Diệp Thích (1150-1223) đời Tống: “Xuân sắc mãn viên quan bất trú, Nhất chi hồng hạnh xuất tường lai” (Xuân sắc đầy vườn giam chẳng nổi, Một nhành hồng hạnh vượt qua tường). Song ở Trung Quốc, khi nói đến việc dùng hoa hồng hạnh để tả cảnh xuân thì câu “Hồng hạnh chi đầu xuân ý náo” của Tống Tử Kinh đã được xếp đầu bảng. Người ta đề cao đến mức đã gán câu thơ ấy với chức vụ Nhà nước của nhà thơ (Thượng thư Hồng hạnh chi đầu xuân ý náo chỉ Tống Tử Kinh, về sau gọi tắt là Thượng thư Hồng hạnh).

Nửa phần sau bài từ ít nhiều có phảng phất tình điệu bi quan, hưởng lạc, song hầu hết các nhà nghiên cứu đều nhất trí cho rằng âm hưởng chủ đạo của tác phẩm vẫn là lạc quan, lành mạnh, thấm đượm một tinh thần yêu đời, yêu thiên nhiên và cuộc sống tha thiết.

(Nguyễn Khắc Phi)

 

Xếp theo:

Trang trong tổng số 1 trang (4 bài trả lời)
[1]

Ảnh đại diện

Bản dịch của Nguyễn phước Hậu

Đông thanh quang cảnh đẹp dần theo
Sóng nước lăn tăn đón khách chèo
Liễu lạnh rủ mành sương sớm phủ
Đầu cành hồng hạnh ý xuân reo.

Người đời giận mãi ít đùa vui
Lại tiếc vàng thoi chuộc tiếng cười.
Dâng rượu cùng anh khuyên giọt nắng
Luyến hoa tia nắng cuối cùng soi.

23.00
Trả lời
Ảnh đại diện

Bản dịch của mailang

Thành đông đẹp ánh xuân đầy.
Lăn tăn sóng gợi khách lay nhẹ chèo.
Liễu xanh mây khói vờn theo,
Đầu cành hạnh nở, như reo xuân về.

Thoáng vui để lắm ê chề,
Nghìn vàng chẳng tiếc, mà mê nụ cười.
Nâng ly khuyên nắng vàng tươi.
Vì hoa, lưu chút ánh ngời lên hoa.

14.00
Trả lời
Ảnh đại diện

Bản dịch của Yến Lan

Thành đông nhẹ ửng màu xuân đẹp
Đón khách đưa chèo hồ gợn biếc
Mây vần khói nhẹ phủ dương xanh
Hạnh báo tin xuân cành nhộn nhịp

Sống chỉ khổ dài, vui ngắn ngủi
Lấy một tiếng cười nghìn lạng đổi
Vì anh nâng chén khuyến tà dương
Lưu mãi trong hoa tình chẳng rụi


[Thông tin 1 nguồn tham khảo đã được ẩn]
Lộ tòng kim dạ bạch,
Nguyệt thị cố hương minh.
Chưa có đánh giá nào
Trả lời
Ảnh đại diện

Bản dịch của Nam Long

Thành Đông dần thấy ưa phong cảnh,
Nước đón khách chèo loang sóng sánh.
Nhẹ hơi sớm lạnh phủ chòm dương,
Rộn ý xuân reo đầu nhánh hạnh.

Cõi đời vui ít, hay sầu quạnh,
Sao rẻ tiếng cười, vàng cứ sính.
Vì người nâng chén bảo tà dương,
Hãy níu trong hoa tia nắng ánh.

Du ư nghệ
Chưa có đánh giá nào
Trả lời