Giăng không cầm lòng được. Lệ anh rơi
Như suối chảy. Trên bàn, đầu anh gục xuống
Nếu anh nói, những câu anh lộn xộn
Và giọng buồn vì nỗi khổ mênh mông

"Vì sao tôi không ngã xuống trong chiến chinh!
Vì sao tôi không tan mình trong sóng biển!
Cho biết vì sao tôi lại vào cuộc sống
Phải chăng để chết vì đạo, để lịm đi vì tiếng sét này!"

Nỗi đau của anh đỡ bớt gắt gay
Như thiếp ngủ sau cơn lả mệt
"Thế nào, vì sao mà chim câu tôi mất?"
Anh hỏi. Người đàn bà trẻ trả lời:

"Cô bạn đáng thương! Những tra tấn của mụ dì
Làm I-lu càng khổ đau, càng tan nát
Con thú bẩn thỉu càng làm quá quắt
Và cô bạn tôi đã dẫn thân đi ăn mày

Chị nói đến anh, dạ càng khổ sâu cay
Chị I-lu ấy. Đây lời cuối cùng chị ngỏ:
"Giăng yêu quý, mong Chúa Trời bảo hộ!
Thế giới bên kia em là mãi mãi của anh"

Đoạn nàng tắt thở và vĩnh biệt trần gian
Người ta chôn nàng không xa đây lắm
Không ai không khóc nàng vì số phận
Dân làng đông đúc đi đưa ma"

Lời Giăng làm cảm động người bạn của I-lu
Và cô đưa anh ra thăm mộ chí
Cô để anh một mình. Giăng cảm kích
Anh ngã xuống trên nấm đất thân yêu

Anh nhớ lại những ngày đẹp xưa kia
Khi I-lu còn như lửa hồng trong sáng
Nét mặt và tấm lòng của bạn
Giờ trong đất lạnh khủng khiếp đang tàn

Ánh lửa mặt trời lúc ngày tan
Nhường chỗ cho một ánh trăng nhợt nhạt
Đúng là của đêm thu tơi bời ngọn đuốc
Giăng chếnh choáng rời mỏm đất thiêng liêng

Rồi anh quay lại. Nhưng trên nấm mộ tình duyên
Một cây hoa hồng đã khiêm tốn mọc
Cây đã ra hoa. Một đóa hồng Giăng ngắt
Giăng thủ thỉ trên đường về:

"Cánh hoa trong đó có chút hồn  I-lu
Hoa hãy trung thành là người bạn
Của kẻ lang thang trong trần gian vô giới hạn
Cho đến khi sự chết đến giải phóng anh ta"


[Thông tin 1 nguồn tham khảo đã được ẩn]
Khi bạn so găng với cuộc đời, cuộc đời luôn luôn thắng (Andrew Matthews)